Dolayısıyla rödövans sözleşmesi rödövansçının bağımsızlığını ve inisiyatifini tamamen ortadan kaldıracak şekilde düzenlenemez. Rödövans sözleşmesinde, asgari üretim miktarı ile ton başına verilecek ücretin belirlenmesi hukuki ilişkiyi rödövans olmaktan çıkarmaz. Rödövans sözleşmesinde rödövansçı istediği kadar işçi alıp çıkartabilir, kanunlara aykırı olmamak şartıyla üretim sürecini istediği gibi yönetebilir, vardiyalar oluşturabilir, çalışma şartlarını belirleyebilir. Rödövansta önemli olan belirli nitelikte ve miktardaki madenin belirli zaman dilimleri içinde çıkartılarak istenilen yerlere sevkini yapmaktır....
Bakanlık izni alınmadan yapılan rödövans sözleşmesi ile ilgili yaptırım Kanunda özel olarak düzenlenmiştir. Maden Kanunu'nun Ek 7. maddesinin birinci fıkrasına göre “Ruhsat sahipleri ile üçüncü kişiler arasında rödövans sözleşmeleri Bakanlığın iznine tâbidir. İzin alınmaksızın yapılan rödövans sözleşmesi ile yürütülen madencilik faaliyetleri durdurulur”. 24/06/2010 tarihinde yürürlüğe giren 5995 sayılı Kanun ile Maden Kanunu’na eklenen Ek Madde 7'de “Maden ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar rödövansçıya aittir. Ancak bu durum ruhsat sahibinin Maden Kanunundan doğan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.” hükmü düzenlenmiştir....
Dolayısıyla rödövans sözleşmesi rödövansçının bağımsızlığını ve inisiyatifini tamamen ortadan kaldıracak şekilde düzenlenemez. Rödövans sözleşmesinde, asgari üretim miktarı ile ton başına verilecek ücretin belirlenmesi hukuki ilişkiyi rödövans olmaktan çıkarmaz. Rödövans sözleşmesinde rödövansçı istediği kadar işçi alıp çıkartabilir, kanunlara aykırı olmamak şartıyla üretim sürecini istediği gibi yönetebilir, vardiyalar oluşturabilir, çalışma şartlarını belirleyebilir. Rödövansta önemli olan belirli nitelikte ve miktardaki madenin belirli zaman dilimleri içinde çıkartılarak istenilen yerlere sevkini yapmaktır. Somut davada davacının, davalı Balçınlar Madencilik Ltd. Şti.’ye ait işyerinde çalıştığı sabittir. Dosyaya sunulmuş olan, davalılar T3 ile Balçınlar Madencilik Ltd. Şti. arasında imalanmış, 8 nolu maden sahasının rödövans karşılığı Balçınlar Madencilik Ltd. Şirketine işlettirilmesine ilişkin sözleşmenin ikinci maddesinde sözleşme konusu tanımlanmıştır....
Rödövans sözleşmesi esas itibariyle 3213 sayılı Maden Kanunu’nda ve Maden Kanununa ilişkin Yönetmeliklerde ismen geçmesine rağmen, ne Kanun’da ne de ilgili yönetmeliklerde mevcut olan hükümler rödövans sözleşmesine tipiklik kazandıracak ayrıntılara sahiptir. Bu itibarla, rödövans sözleşmesi isimsiz/atipik bir sözleşme olarak sınıflandırılabilir. Rödövans sözleşmesi maden ruhsat sahibi ya da diğer bir deyişle işletme hakkı sahibi ile bu hakları sözleşme gereğince bir süreliğine devralan rödövans veren (rödövansçı) arasında yapılmaktadır. Nitekim 21.09.2017 tarihli ve 30187 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Maden Yönetmeliğinin 4. maddesinden anlaşıldığı üzere rödövansçının gerçek ve tüzel kişiler, kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri olması mümkündür....
Sözleşmenin “...Kurumu ’na ödenecek rödövans payı ve ödemeler” başlıklı 7. maddesi içeriğinde, üretim yıllarında ödenecek rödövans bedelinin, birinci üretim yılı olan 2005 yılında ton başına 9.050,000 TL uygulanacağı, birinci üretim yılından sonraki yıllara ait rödövans bedelinin ise, DIE toptan eşya fiyat indeksindeki madencilik ve taş ocakçılığı aralık ayı indeks sayısının, bir önceki yıl aralık ayı indeks sayısına göre değişim oranı kadar artış uygulanmak suretiyle her yılın ocak ayında yeniden tespit edileceği kararlaştırılmış ve ödeme tarihleri belirlenmiştir....
Dolayısıyla rödövans sözleşmesi rödövansçının bağımsızlığını ve inisiyatifini tamamen ortadan kaldıracak şekilde düzenlenemez. Rödövans sözleşmesinde, asgari üretim miktarı ile ton başına verilecek ücretin belirlenmesi hukuki ilişkiyi rödövans olmaktan çıkarmaz. Rödövans sözleşmesinde rödövansçı istediği kadar işçi alıp çıkartabilir, kanunlara aykırı olmamak şartıyla üretim sürecini istediği gibi yönetebilir, vardiyalar oluşturabilir, çalışma şartlarını belirleyebilir. Rödövansta önemli olan belirli nitelikte ve miktardaki madenin belirli zaman dilimleri içinde çıkartılarak istenilen yerlere sevkini yapmaktır. Somut olayda, Mahkemece, davalı Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü ile davalı ... şirketi arasında rödövans sözleşmesi bulunduğu, maden sahasının davalı ......
Sözleşmenin “TTK’ya ödenecek rödövans payı ve ödemeler” başlıklı 7. maddesi içeriğinde, üretim yıllarında ödenecek rödövans bedelinin, birinci üretim yılı olan 2005 yılında ton başına 9.000.000 TL uygulanacağı, birinci üretim yılından sonraki yıllara ait rödövans bedelinin ise, ... toptan eşya fiyat indeksindeki madencilik ve taş ocakçılığı aralık ayı indeks sayısının, bir önceki yıl aralık ayı indeks sayısına göre değişim oranı kadar artış uygulanmak suretiyle her yılın ocak ayında yeniden tespit edileceği kararlaştırılmış ve ödeme tarihleri belirlenmiştir....
Kömür Sahasının Rödövans Karşılığı İşlettirilmesine İlişkin” sözleşmenin ikinci maddesinde sözleşme konusu tanımlanmıştır....
Bakanlık izni alınmadan yapılan rödövans sözleşmesi ile ilgili yaptırım Kanunda özel olarak düzenlenmiştir. Maden Kanunu'nun Ek 7. maddesinin birinci fıkrasına göre “Ruhsat sahipleri ile üçüncü kişiler arasında rödövans sözleşmeleri Bakanlığın iznine tâbidir. İzin alınmaksızın yapılan rödövans sözleşmesi ile yürütülen madencilik faaliyetleri durdurulur”. 24/06/2010 tarihinde yürürlüğe giren 5995 sayılı Kanun ile Maden Kanunu’na eklenen Ek Madde 7'de “Maden ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar rödövansçıya aittir. Ancak bu durum ruhsat sahibinin Maden Kanunundan doğan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.” hükmü düzenlenmiştir....
Davalı TTK tarafından sunulan rödövans sözleşmesinin incelenmesinde davalı kurum TTK ile davalı Deka Madencilik Şti. arasında rödövans sözleşmesi bulunduğu, Karadon 10 nolu kömür sahasının rödövans sözleşmesi ile davalı Deka Madenciliğe devredildiği, davacının da rödövans sahibi Deka Madenciliğin taşeronu olan Ahmet Özkan Öztürk şirketinde ve rödövans sözleşmesine uygun olarak çalıştığı, davalı TTK ile davacının çalışmalarının geçtiği şirketler arasında geçerli rödövans ilişkisinin bulunduğu, TTK nın işveren sıfatının bulunmadığı anlaşılmakla; T3' ne karşı açılan davanın Yargıtay 22. Hukuk Dairesi'nin 2017/42075 E. 2017/24363 K . 08.11.2017 tarihli ve Yargıtay 22 Hukuk Dairesi'nin 2018/6969 E. 2018/15130 K . 19.06.2018 tarihli emsal kararlarında da belirtildiği üzere taraf sıfatı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir....
