HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/1372 KARAR NO : 2022/1794 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : MANAVGAT SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24/02/2021 NUMARASI : 2016/39 ESAS 2021/508 KARAR DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Elbirliği Mülkiyetinde (Sözleşmeden Doğan)) KARAR : Manavgat Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 24/02/2021 tarih ve 2016/39 Esas 2021/508 Karar sayılı dosyası üzerinden istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize intikal eden dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya ili, Manavgat ilçesi, Side Kemer Mahallesi 302 ada 1 parsel, 303 ada 3 parsel, 305 ada 1 parsel, 310 ada 1 parsel, 315 ada 1 parsel, 312 ada 1 parsel ve 318 ada 1 parsel sayılı taşınmazlarda tarafların birlikte malik olduklarını, taşınmazın anlaşarak paylaşılmasının mümkün bulunmadığının belirterek ortaklığın satış yolu ile giderilmesini talep ve dava etmiştir....
Maddesi uyarınca açılmış ortaklığın giderilmesi davasıdır. Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda borçlu ortağın alacaklısı İcra Hakimliğinden İcra İflas Kanunu'nun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Bunun için icra hakiminden yetki belgesi alınması zorunludur. Dosya kapsamına, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerekçeye, mevcut delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve dava konusu taşınmazın aynen taksiminin mümkün olmadığına ilişkin mahkeme tespiti sonucunda satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık görülmediğinden davalı vekilinin istinaf sebepleri yerinde değildir....
Adi ortaklıkta, ortaklığın son bulduğu tarihte davacının alacağını isteme hakkı, (ifa zamanı) doğar ve borç muaccel hale gelir ve bu tarihten itibaren zamanaşımı başlar. Somut uyuşmazlık itibariyle taraflar arasındaki adi ortaklığın tasfiye edildiği iddia ve bu konuda bir delil sunulmadığına göre, dava zamanaşımı süresinin henüz işlemeye başlamadığının kabulü gerekir. Bu durumda dava konusu alacak adi ortaklık kapsamında yapılan bir işe ilişkin olmakla,bu alacağın adi ortaklığın mal varlığına dahil edildikten sonra taraflar arasındaki sözleşmeye uygun olarak tasfiyesi gerekir.Adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından bu tür davalarda dava açılırken husumet tüm ortaklara karşı yöneltilir. Dava dışı ...'da kurulan adi ortaklığın bir ortağıdır....
Bu itibarla, bölge adliye mahkemesince, davacı ile adi ortaklığın yöneticilerinden davalılardan ... ... ve Ticaret Limited Şirketi arasında imzalanmış olan 18/05/2012 tarihli sözleşmeden dolayı adi ortaklığın ortakları olan diğer davalı şirketlerin de sorumlu olduğu gözetilerek uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir. 2) Bozma nedenine göre, davacının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda; "Davanın ortaklığın giderilmesi davası olduğu, mahkemece yapılan keşif sonrası alınan fen, ziraat ve inşaat bilirkişisi raporuna göre taşınmazların hissedarlar arasında hisselerine uygun olarak taksimlerinin mümkün olmadığının bildirildiği, hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli bilirkişi raporları doğrultusunda davanın tapu kaydında ismi olan davalılar yönünden sübut bulduğu, taşınmazlar üzerindeki ortaklığın aynen taksiminin mümkün olmadığı, ortaklığın satış suretiyle giderilmesine ve satış bedelinden mirasçılık belgesinde belirtilen oranlar doğrultusunda ödenmesine" karar verilmiştir....
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi'ne ilişkin iş bölümü kurallarının 34. maddesinde" Taşınmaz mülkiyetini devir hakkının kısıtlamalarından (TMK m.732- 736: Onalım hakkı, sözleşmeden doğan onalım hakkı ve alım-geri alım hakları) kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar " düzenlenmiş olduğundan dosyanın istinaf incelemesinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nin görevine girmiş olduğu görülmüştür. Bu nedenlerle istinaf incelemesi görevinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi, 1. Hukuk Dairesi'ne ait olduğu, Dairemizin görev alanı dışında kaldığı sonuç ve kanaatine varılmış, 6100 sayılı HMK’nın 352. maddesi uyarınca; Dairemizin görevsizliği ile dosyanın Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi, 1. Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine dair karar verilmesi gerekmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Davalı ... vekili, müvekkilinin tapu kütüğündeki tescile dayanarak iyiniyetle taşınmaz mülkiyeti iktisap ettiğini, yükleniciyi tanımadığını, daireyi ... isimli bir kişiden ....03.2007 tarihinde satın aldığını, aynı dairenin bir başka kişiye de satılmış olduğunu öğrenince ortaklığın giderilmesi davası açtığını, davacıların ortaklığın giderilmesi davasını kaybetmeleri üzerine söz konusu davayı açtıklarını savunarak, davanın reddini istemiştir. Davalı ..., davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacılar arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini yerine getirdikleri halde, davalı yüklenici edimini yerine getirmediğinden sözleşmenin iptali gerektiği, buna bağlı olarak yükleniciden pay satın alan diğer davalı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 10.05.2007 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 14.06.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... ve ... vekili ve davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir. Davalılar ... ve ... vekili, dava konusu taşınmazın paydaşlarından murisleri ...'ün vefat ettiğini, mirasçısı ... ...'...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Dava, paydaşlar arasındaki ortaklığın giderilmesi talebine ilişkindir. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu davalarda davalı da davacı gibi aynı haklara sahiptir. Bu nedenle davacının satış suretiyle paylaşma istemesi davalıların aynen paylaşma istemelerine engel teşkil etmez. Paydaşlığın giderilmesi davalarında mahkemece malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilebilmesi için taşınmazın yüzölçümü, niteliği, pay ve paydaş sayısı ve tarım arazilerinin niteliği ile imar mevzuatına göre aynen taksimin mümkün olup olmadığının araştırılması gereklidir. Taşınmazın önemli ölçüde bir değer kaybına uğraması söz konusu ise aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilemez....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı paydaşlığın giderilmesi davasına dair karar davalılardan ... tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava bir adet taşınmazda ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç gibi bütünleyici parçanın (muhtesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde eğer bunların değeri sulh mahkemesinin görevine giriyorsa olay bir hadise olarak, sulh mahkemesinde çözümlenir....
