HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/1420 KARAR NO : 2022/23 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : DOĞANHİSAR SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 12/03/2021 NUMARASI : 2018/351ESAS 2021/75 KARAR DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Elbirliği Mülkiyetinde (Sözleşmeden Doğan)) KARAR : Doğanhisar Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından verilen 12.03.2021 tarihli karara karşı, davalı T5 tarafından süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla; dosyadaki tüm kayıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Davalılardan T5' un, davacı T1 A.Ş' ye olan borcundan dolayı Konya 7....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 16/06/2021 NUMARASI : 2020/796 ESAS 2021/704 KARAR DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Elbirliği Mülkiyetinde (Sözleşmeden Doğan)) KARAR : İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; davanın kabulü ile Bursa İli, Osmangazi İlçesi, Bahar Mahallesi, 456 Ada, 58 Parsel sayılı taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine, satışın genel açık arttırma usulü ile yapılmasına, satış parasının tapu kaydındaki ve veraset ilamındaki payları oranında paydaşlara dağıtılmasına karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen ortaklığın giderilmesine ilişkin davada ... 7. Sulh Hukuk Mahkemesi ve ... 4. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir. ... 7. Sulh Hukuk Mahkemesince, davanın elbirliği mülkiyeti olan paydaki ortaklığın giderilmesi istemine ilişkin olduğu, mevcut işbölümü nedeniyle davanın ... Şahsiye Mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 4. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, davaya konu taşınmazın tapu kaydına göre davacılar ve davalılar adına intikallerin yapıldığı, bu tür işlerde ... Şahsiye Mahkemesinin değil, genel işlerde yetkili Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava; İİK'nun 121. maddesi gereğince alınan yetkiye dayanılarak alacaklı tarafından açılan ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir. Mahkemece; dava konusu parsel hakkında verilmiş satış kararı bulunduğu ve dosyanın satış memurluğuna gönderilmiş olduğu gerekçesiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hükmü davacı istinaf etmiştir. Davacı vekili, müvekkilinin davalı T8 tan den alacaklı olduğunu, dava konusu taşınmazlarda borçlunun murisinden intikal eden paylara haciz konulduğunu ve icra mahkemesince alacaklıya yetki verildiğini belirterek dava konusu taşınmazların satışı sureti ile ortaklığın giderilmesini istemiştir. Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda borçlu ortağın alacaklısı, icra hakimliğinden İİK'nun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak, borçlunun ortağı olduğu taşınmazlar için ortaklığın giderilmesi davası açabilir....
DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Elbirliği Mülkiyetinde (Sözleşmeden Doğan) KARAR : Gazipaşa Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2019/138 E. - 2021/309 K. sayılı dosyası üzerinden istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize intikal eden dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Antalya ili Gazipaşa ilçesi Pazarcı Mahallesi 6 ada 31 parsel sayılı taşınmazda davacı ile davalıların paydaş olduklarını, taraflar arasında söz konusu taşınmazın taksiminin mümkün bulunmadığını beyan ederek, davaya konu Antalya ili Gazipaşa ilçesi Pazarcı mahallesi 6 ada 31 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın aynen taksimine, mümkün bulunmaması halinde satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
İcra Hukuk Mahkemesinden iş bu davayı açmak üzere yetki verildiğini ileri sürerek, dava konusu taşınmaz üzerindeki ortaklığın giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda, borçlu ortağın alacaklısı İİK'nın 121. maddesine göre icra mahkemesinden alacağı yetki belgesine dayanılarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. İcra mahkemesinden alınan yetkiye dayanarak açılan davalarda kural olarak borçlu ortağın mülkiyet hakkının elbirliği mülkiyetine konu olması gerekir. Somut olayda; davalı ... vekili, temyiz dilekçesiyle mirasçılar arasında ..... 2. Noterliğinde 27.10.2004 tarihli miras taksim sözleşmesi düzenlendiğini bildirmiştir. Miras taksim sözleşmesinin yapılması halinde ortaklığın giderilmesi istenemez....
Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır.) biçiminde açıklanmıştır. Elbirliği (İştirak) halinde mülkiyetin bu özelliği itibariyle ortaklar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmaktadır. Şayet yasa veya elbirliği (iştirak) halinde mülkiyeti oluşturan anlaşmada ortaklık adına hareket etme yetkisinin kime ait olacağı belirtilmemişse, ortaklığın tasfiyesini isteme hakkı dışındaki tüm işlemlerde ortakların (iştirakçilerin) oybirliğiyle karar almaları ve birlikte hareket etmeleri zorunluluğu vardır. TMK'nin 702/2 maddesi bu yönde açık hüküm getirmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 05.04.2010 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulü ile satış suretiyle ortaklığın giderilmesine dair verilen 22.11.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı kayyımı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir. Davacı vekili, dava konusu 52 parsel sayılı taşınmazın satış suretiyle ortaklığının giderilmesini istemiştir. Davalı tapu kayıt maliki Halime mirasçılarına kayyım tayin edilmiştir. Davalılar, davaya cevap vermemişlerdir. Mahkemece, satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... kayyımı temyiz etmiştir....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, ortaklığın giderilmesi talebine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK 355. Madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen de kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır. Ortaklığın giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır....
Paydaşlığın(ortaklığın) giderilmesi davaları paylı ve elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi mallarda paydaşlar veya ortaklar arasındaki hukuki ilişkiyi sona erdiren, birlikte mülkiyetten ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Mahkemece paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının karar yerinde gösterilmesi gerekir. Satış bedelinin, satışına karar verilen taşınmaz paylı mülkiyet hükümlerine konu ise paydaşların tapudaki payları oranında, elbirliği halinde mülkiyet hükümlerine tabi olması halinde mirasçılık belgesindeki payları oranında hem paylı, hem de elbirliği mülkiyet halinin bir arada bulunması halinde ise tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir....
