İşte bu noktalarda, nüfus kütüğünde yer alan “doğru olmayan kayıtlar”, ilgilileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından açılacak olan “kayıt düzeltme davası” ile gerçek durumuna uygun hâle getirilebilir ki, bu dava uygulamada “nüfus kaydının düzeltilmesi davası” olarak adlandırılmaktadır. Nüfus Kanunu’nun 46. maddesinde “yaş, ad, soyadı ve diğer kayıt düzeltme davaları…” ibaresi yer aldığından, herhangi bir sınırlama olmaksızın nüfus kütüğünde mevcut her kaydın düzeltilmesinin istenebileceği kuşkusuzdur....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davanamede mükerrer ölüm kaydının iptali istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davanamede mükerrer ölüm kaydının iptali istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Dava, nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir. 1-Dava Cumhuriyet Savcısı tarafından açıldığı halde davaya katılımı sağlanmadan yokluğunda karar verilmesi, 2-Nüfus Hizmetleri Yasasının 36.maddesi hükmüne göre, nüfus kayıtlarının düzeltilmesine (ad ve soyadı değişikliği davaları dahil) ilişkin davalarda nüfus müdürü veya memurunun bulunması ve kararın onların önünde verilmesi zorunludur....
Somut olayda, davacı tarafından Hanak Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2021/62 E. sayılı dosyasında açılan anne ve baba adının değiştirilmesi istemli davada 20/01/2022 tarihli muhtıra ile ilgilinin kayden yaş durumunun düzeltilmesi istemli dava açmak üzere süre verildiği, davacının bu muhtıraya istinaden dava açtığı, yaş düzeltilmesi istenen kişinin ... (...) olduğu anlaşılmaktadır. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36. maddesinin 1/a bendine göre nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmi dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet Savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılması gerekir. Bu yer mahkemesinin yetkisi itiraza tabi olmayıp kamu düzenine ilişkin kesin yetkidir. Dolayısıyla mahkemece itiraz olup olmadığına bakılmaksızın bu husus mahkemece re'sen gözetilir....
İşte bu noktada, nüfus kütüğündeki hatalı kayıtlar, ilgilileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından açılacak kayıt düzeltme davası ile gerçek durumuna uygun hale getirilebilir ki, bu dava uygulamada nüfus kaydının düzeltilmesi davası olarak adlandırılmakta olup, zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı olmayan nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davalarda, her türlü kanıta başvurulabilir Nesebin reddinde, kişisel duruma ilişkin nüfus kaydında yer alan bilgi doğru meydana gelmiş ve kütüğe tescil edilmiş, ancak bu doğru daha sonra nesebin reddi davası ile teknik anlamda bir yanlışlığa dönüştürülmüştür. Nüfus kaydının düzeltilmesi davasında ise, gerçek durumu yansıtmayan nüfus kaydı baştan yanlış olarak kütüğe geçirilmiş olmaktadır. Kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi, “nüfus kayıtlarının düzeltilmesi” davalarının konusunu oluşturur (Özsunay, E.: Gerçek Kişilerin Hukuki Durumu, İstanbul 1982, s. 243)....
İşte bu noktada, nüfus kütüğündeki hatalı kayıtlar, ilgilileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından açılacak kayıt düzeltme davası ile gerçek durumuna uygun hale getirilebilir ki, bu dava uygulamada nüfus kaydının düzeltilmesi davası olarak adlandırılmakta olup, zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı olmayan nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davalarda, her türlü kanıta başvurulabilir Nesebin reddinde, kişisel duruma ilişkin nüfus kaydında yer alan bilgi doğru meydana gelmiş ve kütüğe tescil edilmiş, ancak bu doğru daha sonra nesebin reddi davası ile teknik anlamda bir yanlışlığa dönüştürülmüştür. Nüfus kaydının düzeltilmesi davasında ise, gerçek durumu yansıtmayan nüfus kaydı baştan yanlış olarak kütüğe geçirilmiş olmaktadır. Kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi, “nüfus kayıtlarının düzeltilmesi” davalarının konusunu oluşturur (Özsunay, E.: Gerçek Kişilerin Hukuki Durumu, İstanbul 1982, s. 243)....
Ancak; Davada, Bulgaristan'dan göç ederek Türk vatandaşlığını kazanan ve oradaki kayıtlarda baba adı ... ... olan davacının, nüfus kütüğüne kayıt edilirken, "Kişilerin Olayları" kısmına "..." olarak yazılan baba ad ve soyadının "... ..." olarak düzeltilmesi istenilmiş, mahkemece davacının "..." olan soyadının "..." olarak düzeltilmesine karar verilmiştir. Dosya içindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden davacının babasının ad ve soyadının ... ... olduğu anlaşıldığına göre mahkemece istem gibi, davacının nüfus kaydının "Kişilerin Olayları" kısmında bulunan baba adının ve soyadının ... ... olarak düzeltilmesine karar verilmesi gerekirken istem aşılarak davacının soyadının düzeltilmesine karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Kimlik numaralı ... olduğunun tespiti ile nüfus kaydının düzeltilmesi istenilmiştir. Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacı ... tarafından... Anadolu 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde ...'in annesinin ... olduğunun tespiti ile nüfus kaydının düzeltilmesi talebi ile dava açıldığı, mahkemece 24.02.2012 tarih 2011/105-2012/121 sayılı karar ile ...'in annesinin ... olduğunun tespiti ile anne kaydının bu şekilde nüfus kayıtlarında düzeltilmesine karar verildiği, mirasçılardan ... tarafından bu defa düzeltilen kayıtla ilgili olarak açılan davada... Anadolu 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 25.10.2013 tarih 2012/578-2013/625 sayılı kararı ile ... tarafından açılan dava sonucunda kararın tüm mirasçılar davaya dahil edilmeden verildiği bu şekli ile tespit hükmünün davacı ... bakımından kesin hüküm teşkil etmeyeceği ölü kişinin nüfus kaydının düzeltilemeyeceği belirtilerek... Anadolu 4....
Bu nedenle mahkemece, öncelikle kaydının düzeltilmesi istenen kişinin yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri gereğince doğum ve ölüm kaydının nüfus kütüğüne işlenmesi hususunda davacıya önel verilerek, tapu ve nüfus kaydı arasında bağlantı ve tutarlılık sağlandıktan sonra sonucu çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir. Hüküm açıklanan nedenlerle bozulmalıdır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle usul ve yasaya aykırı hükmün BOZULMASINA, 15.04.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede; Dava, nüfusta yabancı kadın ile evlilik şerhindeki ismin düzeltilmesi ve müşterek çocukların nüfusa tescili istemine ilişkindir. Mahkemece yetkisizlik kararı verilmiştir. “Kayıt düzeltilmesi”, aile kütüğüne düşürülmüş nüfus kaydının bir kısmının "düzeltilmesi” veya “değiştirilmesi”dir. Nüfus kütüklerindeki “doğru olmayan kayıtların” düzeltilmesi için mahkemeden karar alınması zorunludur....
Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir...." şeklindeki içtihatında ve emsal diğer içtihatlarda ile 5490 sayılı yasanın 36/1- a maddesindeki düzeltmeyi isteyen ibaresinin nüfus kaydının düzeltilmesi istenen kişi olarak anlaşılması gerektiği belirtilmekle, somut olayda nüfus kaydının düzeltilmesi istenen muris Ahmet Öztürk'ün son yerleşim yeri adresi araştırılarak neticesine göre karar verilmesi gerekirken, bu hususta herhangi bir inceleme ve araştırma yapılmaksızın yetkisizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırıdır....
