"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:AİLE MAHKEMESİ Dava dilekçesinde nişanın bozulması nedeniyle hediyelerin iadesi mümkün olmadığında bedeli olan 5.096 TL'nin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir.Karşılık davada ise; 5.000 TL maddi ve 10.000 TL manevi tazminat istenilmiştir. Mahkemece asıl davanın reddine; karşılık davanın ise kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir....
Ancak, davacının nişan hediyelerine ilişkin istemi, nişanda takılan takıların mutad nişan hediyeleri olduğu gerekçe gösterilerek reddedilmiştir.Dinlenen tanık beyanları, bilirkişi incelemesi ve tüm dosya kapsamından, davalıya nişan yüzüğü, beşibiryerde, bilezik ve altın küpe gibi ziynet eşyaları takıldığı anlaşılmaktadır.TMK.nun 122.maddesine göre; nişanın bozulması halinde, alışılmışın dışındaki hediyelerin aynen, mevcut değil ise, karşılığı olan bedel sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri verilir. Yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre de, nişan yüzüğü dışındaki altın ve ziynet eşyası mutad hediye kapsamında olmayıp, iadesi gerekmektedir. O halde mahkemece, açıklanan nedenlerle nişan yüzüğü dışındaki (niteliği gereği mutad olmayan) davacı istemlerinin kabulüne karar verilmesi gerekirken itibar edilmeyen gerekçelerle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Nişanın bozulması nedeniyle mutad dışı hediyelerin geri alınmasına ilişkin davalarda kusur aranmaz. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın, takı ve ziynet eşyaları mutad dışı hediye olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle nişanın bozulması nedeniyle nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların diğer nişanlıya vermiş oldukları ziynet eşyaları verenler tarafından geri istenebilir. Hediyelerin verildiği ve iade edilmediği hususu her türlü delille de ispat edilebilir. Diğer taraftan, TMK'nın 6.maddesi hükmü uyarınca; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan herbiri hakkını dayandırdığı olguların varlığını kanıtlamakla yükümlüdür. Gerek doktrinde; gerek Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere, ispat yükü hayatın olağan akışına aykırı durumu iddia eden ya da savunmada bulunan kimseye düşer....
Aile Mahkemesinin 2019/548 Esas, 2021/348 Karar sayılı ilamına dayalı olarak ilam ile hükmedilen ziynet eşyası alacakları ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin işlemiş faizleri ile birlikte tahsili talebi takip yapılmış olup dayanak ilamın konusu davanın nişanın bozulmasından kaynaklı takı iadesi istemi ile açıldığı, karşı dava ile de maddi ve manevi tazminat isteminde bulunulduğu, mahkemece asıl dava kabul edilerek iade kararı verildiği, karşı davanın reddedildiği anlaşılmıştır. HMK'nın 367/2. maddesi gereğince aile ve şahsın hukuku ile ilgili hükümler kesinleşmedikçe takibe konu edilemez. Somut olayda takibin dayanağı olan ilam, nişanın bozulması nedeniyle takı bedelinden kaynaklanan tazminat alacağına ilişkin olup, bu nevi ilamlar konu olarak anılan kanunun "Aile Hukuku" kitabında yer alsa da, tarafların şahsı ya da ailevi yapılarına ilişkin durumlarında bir değişiklik yaratmayan, sonuçları itibariyle ancak tarafların mal varlığını etkileyebilen edaya ilişkin ilamlardır....
Nişanının bozulması nedeniyle mutad dışı hediyelerin geri alınmasına ilişkin davalarda kusur aranmaz. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın, takı ve ziynet eşyaları mutad dışı hediye olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle nişanın bozulması nedeniyle nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların diğer nişanlıya vermiş oldukları ziynet eşyaları verenler tarafından geri istenebilir. Hediyelerin verildiği ve iade edilmediği hususu her türlü delille de ispat edilebilir. TMK'nın 6.maddesi hükmü uyarınca; Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatlamakla yükümlüdür. Gerek doktrinde; gerek Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere, ispat yükü hayatın olağan akışına aykırı durumu iddia eden ya da savunmada bulunan kimseye düşer....
Dava, nişan bozulması nedeni ile alınan hediyelerin iadesi ve tazminat istemine ilişkindir. Nişanlanan erkeğin babası tarafından, nişanın bozulması nedeniyle hediyelerin iadesi ile nişan sebebiyle yapılan masraflar talep edilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Yerel mahkemece davacının davasının kısmen kabulü ile; 2 adet her biri ortalama 15 gram ağırlığında 22 ayar bilezik, gram fiyatı 487,00 TL'den; Toplamda: 14.610,00 TL, özelliği belirtilen ziynet eşyasının aynen iadesine, aynen iadesi mümkün olmadığı takdirde ziynet eşyası bedeli olan 14.610,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verildiği görülmüştür....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davacı tanıkları dinlenmeden sonuca gidilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, tahkikat duruşmasında hazır edilen tanıkların dinlenmemesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, nişanın davalının kusuru ile bozulduğunun ispat edilemediğinden bahisle davanın reddine karar verilmesinin hukuka aykırı ve isabetsiz olduğu, takılan takı ve altınların geri iade edildiğini, davalının ispatla yükümlü olduğunun gözetilmediği, davaya konu ziynet eşyalarının davalıya iade edilmediğini belirterek kararın kaldırılması davanın kabulünü talep ettiği görülmüştür. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, nişanın bozulması nedeniyle ziynet eşyalarının iadesi talebi ile açılmıştır. İlk derece mahkemesince verilen red kararına karşı davacı taraf süresinde istinaf talebinde bulunmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK (AİLE) MAHKEMESİ Dava dilekçesinde 22400 TL tazminatın, birleşen davada ise nişan hediyelerinin iadesi, olmazsa bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece asıl davanın zaman aşımı nedeniyle reddine; birleşen davanın ise kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm taraflar vekillerince temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davada, nişanın davalıların kusurlu davranışları sonucu bozulduğu ileri sürülerek, maddi ve manevi tazminat talep edilmiştir.Birleşen davada ise; nişan hediyelerinin aynen iadesi, mümkün olmadığında bedeli olarak 2.700 TL'nin faiziyle tahsili istenilmiştir. Mahkemece; Asıl davanın zamanaşımı nedeniyle reddine; Birleşen davanın ise kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince süresinde temyiz edilmiştir....
Nişanın bozulması nedeniyle mutad dışı hediyelerin geri alınmasına ilişkin davalarda kusur aranmaz. Nişanın bozulması halinde alışılmışın dışındaki hediyeler aynen, mevcut değilse mislen geri verilir veya karşılığı sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri istenir. Hediyelerin verildiği ve iade edilmediği hususu her türlü delil ile ispat edilebilir. Alışılmış (mutad) hediyelerden kasıt; giymekle, kullanmakla eskiyen ve tüketilen eşyalardır. Kural olarak giymekle, kullanılmakla eskiyen ve tüketilen (elbise, ayakkabı vs. gibi) eşyaların iadesine karar verilemez. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın, takı ve ziynet eşyaları mutad dışı hediye olarak kabul edilmiştir. TMK 6.maddesi hükmü uyarınca; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan herbiri hakkını dayandırdığı olguların varlığını kanıtlamakla yükümlüdür....
