"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki davada, İpsala Asliye Hukuk ve Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava,hazineye ait taşınmazın davalılar tarafından haksız olarak kiraya verildiği iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, 6100 sayılı HMK.'nun 4/a maddesi gereğince kira ilişkisinden doğan alacak davalarında Sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, davanın İleri sürülüşü ve dayanılan hukuki nedenlere göre,taraflar arasında kira akdine dayalı bir kullanım söz konusu olmadığı, ihtilafın sebepsiz zenginleşmeden kaynaklandığı, bu durumda, HMK.'...
Dava sebepsiz zenginleşme hukuki sebebine dayalı ---- faizi ile birlikte tahsili istemine ilişkindir. Davacı tarafça, bu istemi dava dilekeçsinde ve aşamalarda; davacı şirketin, adına kayıtlı bir taşınmazı --- tarihinde dava dışı ---- bedelle sattığı, davacının---- intifa hakkından kaynaklı bir borcu bulunmamasına rağmen ---- tarafından davacıya ödemesi gereken satış bedelinden mahsupla, davacının ---- borcununa istinaden borcun bir kısmı --- tarihinde --- hesabına gönderildiği, davacı şirketin davalı ----hesap ilişkisinden kaynaklı bir miktar borcu bulunmasına rağmen cari hesaptan kaynaklı bu borç--- mahsup edildiğinde ------ davacıya sebepsiz zenginleşme hükümleri gereği iade edilmesi gerektiği iddialarına dayandırılmıştır....
Mahkemece "...Dava, sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davasıdır. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanununun konuya ilişkin 77 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme; bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Yargılama süresince tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip bulunmaları usul hukukunun temel ilkelerindendir ve dava şartıdır. (6100 sayılı HMK m.114,1/d ) Taraf sıfatı; bir hakkı dava etme yetkisi (dava hakkı) kural olarak o hakkın sahibine aittir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı bulunmasına göre kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 29.05.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Taraflar arasındaki alacak davası hakkında Antalya 5. Asliye Hukuk Mahkemesi ve Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, bono nedeniyle yapılan ödemenin, protokolün iptali nedeniyle, tahsili istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, “Davanın, bonoya dayalı sebepsiz zenginleşme iddiasına ilişkin olduğu, TTK'nın 4 ve 5. maddeleri gereğince asliye ticaret mahkemesinin görevli bulunduğu” gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
O hâlde, eldeki davanın sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı olduğu kabul edilmelidir. Bu durumda uyuşmazlığın çözümü açısından sebepsiz zenginleşenin kim olduğunun tespiti önem kazanmaktadır.Davacının icra dosyasına haciz tehdidi altında yatırmış olduğu parayla kim menfaat temin ediyorsa onun sebepsiz zenginleşme davasının muhatabı olacağı hususunda kuşku bulunmamaktadır. İİK’nın 12. maddesine göre icra dairesi takip edilen para alacağına mahsuben üçüncü şahıs tarafından ödenen paraları kabule mecburdur. Bununla borçlu bu miktar kadar borcundan kurtulur....
Mahkemece, davalının aracın eski eşi tarafından davacıya satıldığı ve bedelinin de dava dışı Osman tarafından alındığı iddiasının aksinin davacı tarafça ispatlanamadığı, sebepsiz zenginleşme halinde alacak isteminin ancak zenginleşene ve onun külli haleflerine karşı ileri sürülebileceği, mülkiyet hakkı sahibine karşı ileri sürülemeyeceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Sebepsiz zenginleşme, BK.nun 61-66.maddeleri (TBK.nun 72-82.maddeleri) gereğince, bir kimsenin malvarlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin malvarlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun malvarlığından bir başkasının aleyhine olarak zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır....
Davalı vekili, karar düzeltme isteminde bulunmuştur. 1- Yargıtay ilamında belirtilen gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin HUMK'nın 440. maddesinde sayılan hallere uymayan aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer karar düzeltme itirazlarının reddi gerekmiştir. 2- Dava, taraflar arasında akdedilen hizmet sözleşmeleri nedeniyle 5510 sayılı Kanun uyarınca ... tarafından karşılanan prim tutarının davacı yüklenicinin hak edişinden kesilmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. YHGK'nın 06.04.2011 tarih ve 2010/3-727 E. ve 2011/75 K; Dairemizin 12.03.2014 tarih ve 2013/8037 E., 2014/1827 K. sayılı ilamında açıklandığı üzere; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ve 818 sayılı Borçlar Kanunu'ndaki sebepsiz zenginleşmeye ilişkin maddelerdeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir....
Birleşen davada davacı ... ile birleşen davada davalı keşideci ... arasında temel ilişki bulunmadığından, birleşen davada davacı ... şirketinin keşideci olan davalıdan 6102 sayılı TTK'nın 732. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı olarak alacak talebinde bulunması mümkündür. Burada ispat yükü üzerinde bulunan davalı keşideci ..., çek nedeniyle sebepsiz zenginleşmediğini ispatlamalıdır. ... şirketinin ciranta olan İlkerler şirketine karşı ileri sürdüğü menfi tespit istemi bakımından da, alacak kambiyo senedine dayalı olduğundan, ispat yükü yine borçlu olmadığını iddia eden davacı ... üzerindedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/632 Esas KARAR NO : 2023/76 DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 30/12/2020 KARAR TARİHİ : 15/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili görevsiz Mahkemeye vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı ölü ...'a borç para verdiğini karşılığında 40.000,00TL'lik bono aldığını, Antalya Genel İcra Dairesinin ... Esas sayılı dosyasından takip başlattığını, davalılardan ... ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi yaptığını, oradan bir kaç daire alacağını öğrendiğini ve alacağına karşılık olarak ... ve ...'e Antalya ... Asliye Hukuk Mahkemesinin ... E ......
