TBK' nun 19.) maddesi, 4721 s. TMK' nun 706. maddesi, 6098 s. TBK' nun 237. maddesi ile 2644 s. TK' nun 26. maddesidir. Yargıtay İBK'nin 01/04/1974 tarih ve 1/2 sayılı İnançları/İçtihatları Birleştirme Kararında; "Bir kimsenin; mirasçısını miras hakkından yoksun etmek amacıyla, gerçekte bağışlamak istediği tapu sicillinde kayıtlı taşınmaz malı hakkında tapu sicil memuru önünde iradesini satış doğrultusunda açıklamış olduğunun gerçekleşmiş bulunması halinde, saklı pay sahibi olsun ya da olsun miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılarının, görünürdeki satış sözleşmesinin 818 s. BK' nun 18. (6098 s. TBK' nun 19.) maddesine dayanarak muvazaalı olduğunu ve gizli bağış sözleşmesinin de şekil koşulundan yoksun bulunduğunu ileri sürerek dava açabileceklerine ve bu dava hakkının geçerli sözleşmeler için söz konusu olan 743 s....
Dava BK'nun 19.maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptali istemine ilişkindir. 1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı gerektirici sebeplere ve dava BK'nun 19.maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptali istemine ilişkin olup, davacının bu davayı açabilmesi için davalı ...'den bir alacağının olması gerektiği, davacının ... (...) 2.Aile Mahkemesi'nin 2010/839 Esas 2013/222 Karar sayılı dosyasından eşinden boşandığı ve lehine mali haklara hükmedilmediği kararın kesinleştiği, mal rejimi ile ilgili davanın açıldığına ilişkin bir iddia ve tesbitinde olmadığı, bu hali ile davalı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Davacılar, ortak mirasbırakan ...’in ... ada ... parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 1,2 ve 13 nolu bağımsız bölümleri davalı oğluna ölünceye kadar bakma akdi ile devrettiğini, işlemin mirastan mal kaçırma amacıyla ve muvazaalı olarak yapıldığını ileri sürerek, miras payları oranında tapu iptali ve tescile karar verilmesini istemişlerdir....
Dava BK'nun 19. maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptali davasına ilişkindir. 1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı gerektirici sebeplere, bozmaya uygun olarak karar verilmiş olmasına ve davalı ...'in borçlunun teyzesinin oğlu olarak, davalı ...'in mal kaçırma amacını bilecek kişilerden olduğu gibi zabıta araştırmasına göre de alım gücünün olmadığının sabit bulunmasına göre davalılar vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-BK'nun 19.maddesine göre açılan davada amaç alacaklının alacağına kavuşmasını temin olduğu için, İİK'nun 283/1. fıkrasının kıyasen uygulanması sonucu muvazaalı işlemin alacak ve ferileri ile sınırlı olarak iptali ile davacıya haciz ve satış isteme yetkisinin verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetli olmamıştır....
Bu duruma göre borcun doğum tarihinin tasarruftan önce doğduğu ispatlanamadığından davanın tasarrufun iptali isteminin ön şartlarından ret edilmesi gerekiyor ise de davacı taraf aynı zamanda TBK 19 maddesi gereğince iptal isteminde bulunmuştur. Muvazaalı işlemin iptali için TBK 19 maddesi gereğince iptali için salt bedel farkı yeterli olmayıp işlemin iki tarafınında fikir ve hareket birliği içinde olması gerekir. Somut olayda salt davalı borçlunun mal kaçırma amacı ile hareket etmesi yeterli olmayıp, davalıların da borçlunun bu amaçla hareket ettiğini bilen veya bilmesi lazım gelen şahıslardan olduğunun ispatlanması gerekir....
Dava dilekçesinde iddianın sürülüş şekline ve dayanılan vakıalardan, davalıların şaibeli bir şekilde taşınmazı devir almış olmasına, başka bir deyişle iradeyi fesada uğratan hallerden hileye dayanılarak tapu iptali tescil talep edildiği anlaşılmaktadır. Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 01/09/2020 tarihinden itibaren uygulanacak 564 ve 586 sayılı kararları ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk ve Ceza Daireleri arasında yapılan iş bölümü kararına göre; mülkiyet hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davaları ile yanılma, aldatma ve korkutma sebebiyle Türk Borçlar Kanununun 30 ila 39. maddelerine dayanılarak açılmış olan tapu iptali ve tescil davaları sonucu verilen hüküm ve kararların istinaf incelemesinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. ve 2. Hukuk Dairelerince yapılacağı öngörülmüştür. Diğer yandan iş bölümünde "genel muvazaaya" (TBK m.19) dayalı davalarda verilen hüküm ve kararlar için Dairemizin görevli olduğu ifade edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacılar; ortak miras bırakan ( anneleri) ....'nın tapunun 175 cilt, 99 sayfa, 89 sıra numarasında kayıtlı taşınmazını 19/09/1972 tarihinde satış suretiyle davalıya temlik ettiğini, yapılan işlemin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, kadastro tespitinde 45 ada 17 parsel olarak revizyon gören taşınmazın tapu kaydının miras payları oranında iptali ile adlarına tescili isteğinde bulunmuşlardır. Davalı,10 yıllık hak düşürücü sürenin dolduğunu, ayrıca taşınmazı bedeli karşılığında satın aldığını belirterek, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, muris tarafından yapılan temliki işlemin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'...
müvekkili ile davalı arasında yer alan işlemin muvazaalı olup olmadığının irdelenmesi gerektiğini, dava kapsamı incelendiğinde bu durumun gerçekleşmediğini ileri sürerek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
Davacı vekili, dava dilekçesinde davalılar arasında yapılan danışıklı satış işleminin iptali istemiştir. Dava dilekçesindeki açıklamalarda TBK 19.maddesine dayalı olarak açıldığı anlaşılmaktadır. Davacının kendisinin alacağını akim bırakan bir işleme karşı, takip yapılmamış olması, İİK. 284. maddedeki hak düşürücü sürenin geçmiş olması gibi değişik düşüncelerle BK 18.(yeni 19.) maddeye dayalı olarak bir dava açabileceği gibi aynı işlem için İİK. 277 vd maddelerine göre bir tasarrufun iptali davası açması da mümkündür. Davacının bu seçimlik haklarından BK 19. maddeye dayalı iptal yolunu seçtiği dava dilekçesinde açıktır. Öte yandan bu davanın görülebilmesi için, davacının borçludan bir alacağının bulunması yeterli olup, takip yapması veya bu takibin kesinleşmesine gerek yoktur. Dosya içeriğinden davacının da dahil olduğu tazminat davalarında davacı ve borçlu aleyhine mütesilsilen sorumlu olacak şekilde aleyhlerine tazminata hükmedildiği ve takibe geçildiği anlaşılmaktadır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/08/2022 Tarihli Ara Kararı NUMARASI : 2022/485 DAVA KONUSU : Tasarrufun İptali (TBK 19) KARAR : İDDİA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, dava konusu taşınmazın borçlu davalı tarafından kardeşine, ondan da diğer davalılara devredildiğini, devrin muvazaalı olduğunu, davalı borçlu ile dava dışı banka arasında akdedilen sözleşmeden kaynaklanan alacağın vekil eden tarafından temlik alındığını, borçlunun borcu karşılayacak mal varlığı bulunmadığını, tasarrufun TBK 19.maddesi uyarınca iptaline karar verilmesi gerektiğini, davalıların mal kaçırma saiki ile hareket ettiklerinin aşikar olduğunu beyanla Bingöl İcra Müdürlüğü'nün 2019/5325, 5326, 5336 esas sayılı takip dosyalarındaki alacak ve fer'ileri ile sınırlı olmak üzere İİK'nın 283.maddesi kıyasen uygulanarak cebri icra ve satış yetkisi verilmesine, taşınmazın ihtiyaten haczine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
