Mahkeme ile Yüksek Daire arasında ki uyuşmazlığın konusu davanın niteliği itibari ile TBK’nın 19. maddesinde yer alan muvazaa hukuksal nedenine göre açılan iptal davası mı yoksa sıra cetvelinin iptali davası mı olduğu, buradan varılacak sonuca göre borçlu ...'...
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 23/10/2020 Tarihli Ara Karar NUMARASI : 2020/113 ESAS DAVA KONUSU : Tasarrufun İptali (TBK. 19) KARAR : Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava, TBK'nın 19. maddesindeki muvazaa hukuksal olgusuna dayalı olarak açılan tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; muvazaa hukuksal olgusuna dayalı olarak davalı (borçlu) T3 tarafından, diğer davalı T5 devredilen 34 XX 650 ve 34 XX 887 plakalı araçların trafik kaydının iptali ile davalı T3 adına tesciline ve araçların trafik kayıtlarına ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince 14/09/2020 tarihli ara kararı ile, "Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, 2.000,00 TL teminat yatırıldığında belirtilen araçlar üzerine ihtiyati tedbir şerhinin konulmasına" karar verilmiştir....
gerektiğini, her ne kadar TBK.md.19 muvazaa hukuksal nedenine dayanılarak İİK.md.283'ün kıyasen uygulanması talep edilmiş ise de, Mahkemece, İİK.md.94 uyarınca yetki belgesi almak için süre vermesi, neticeye göre davanın TMK.md. 562'ye göre değerlendirilmesi gerektiğini belirterek istinaf talebinde bulunmuştur....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan değerlendirme sonucu 05.07.2021 tarihli ara karar ile; davanın TBK'nın 19.maddesinde düzenlenen muvazaa hukuksal nedenine dayanılarak üçüncü kişi tarafından açılmış, davalılar arasında yapılan şirket hisse ve taşınmaz devrinin iptali ve hisselerin ve taşınmazın eski haline getirilmesi isteğini içeren tasarrufun iptali davası olduğu, gerek TBK.m.19'da düzenlenen muvazaa hukuksal nedenine dayanılarak açılan tasarrufun iptali davaları gerekse İİK.m.277 ve devamı madde hükümleri uyarınca açılmış iptal davaları, tasarrufa konu malların aynı ile ilgili olmayıp, alacaklıya alacağını temin imkanı sağlayan nispi nitelikteki bir dava türü olduğunu, tasarrufa konu mallar üzerine ihtiyati haciz konulabileceğinin İİK'nun 281/2 maddesinde ayrıca ve açıkça düzenlendiğini, ancak ihtiyati tedbir kararı verilmesine imkan bulunmadığını gerekçe göstererek davacının ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir....
Somut olayda, davacı bankanın kredi sözleşmelerinden kaynaklı alacağı için aleyhinde icra takipleri yaptığı davalı-borçlu T4, diğer davalı T5'e verdiği bonoya dayalı olarak davalı alacaklı tarafından yapılan haciz işlemine ilişkin tasarrufun muvazaa nedeni ile iptalini talep ettiği anlaşılmaktadır. Davacı tarafça tasarrufun iptali yönündeki talepleri ile birlikte haciz sırasına yönelik de talepte bulunulmuş ise de; borçlunun maaşına yazılan haciz yazılarının sıraya konularak bu sıra ile ödeme yapılmasının İİK'nun 140/1 maddesinde tanımlanan sıra cetveli niteliğinde olmadığı, davanın TBK'nın 19. maddesine dayalı muvazaa iddiasına dayalı iptal istemine ilişkin olduğunun kabulü gerekmektedir.(Yargıtay 4.H.D. 24/02/2021 T. 2020/1230 E. 2021/781 K.)...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:TİCARET MAHKEMESİ DAVATÜRÜ:TAPU İPTALİ-TESCİL Taraflar arasında görülen şirket hisse devir sözleşmesinin iptali ile ticaret sicilinde payları oranında tescili olmazsa tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekilince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı şirket paylarının iptali ile tescili olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir.Davacılar, ortak mirasbırakan ...'ın malvarlığının büyük bir bölümünü oluşturan, ortağı ve yetkilisi olduğu ......
D)İSTİNAF NEDENLERİ: Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın, tasarrufun iptali davası olduğunu, davacı şirketin, davalının taşınmazının kısıtlanmasını gerektirecek hiçbir delil sunmadığını, aksine satışın gerçek satış olduğu, muvazaanın söz konusu olmadığını ispatlamak amacıyla resmi nitelikte belgeler sunulduğunu, davanın hak düşürücü süre dolduktan sonra açıldığını, davanın esasa girilmeksizin usulden reddine karar verilmesi gerekirken taşınmaz hakkında mülkiyeti kısıtlayıcı ihtiyati haciz kararı verilmesinin yerinde olmadığını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, TBK'nun 19. maddesi uyarınca muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal istemi istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince ihtiyati haciz kararına davalılar vekili tarafından yapılan itirazın reddine karar verilmiş, karar davalılar vekili tarafından istinaf edilmiştir....
Az yukarıda açıklandığı üzere, İİK'nın 277 ve devamı maddelerine dayalı tasarrufun iptali davaları ile TBK'nın 19.maddesinde düzenlenen muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davalarının, yargılama usulleri ve dava şartları birbirinden farklı olması nedeniyle mahkemece öncelikle görülmekte olan davanın hangi hukuksal nedene dayandığını tespit etmesi, varılan sonucun nedenlerini göstermesi ve ondan sonra benimsendiği belirtilen hukuksal neden ve duruma göre dava hakkında bir hüküm kurulması gerekirken bunun yapılmamış olması karşısında yasa yolu incelemesine olanak sağlayacak nitelikte bir karar bulunmadığı sonucuna varıldığından verilen karar isabetsizdir. 2- Kabule göre de İİK'nun 277 ve devamı maddelerinde açıklanan tasarrufun iptali davalarında aciz belgesinin bulunması (İİK.105- 143 md) dava şartıdır. Somut olayda davacı taraf, borçlu hakkında icra takibi yapmış ancak ne İİK'nun 105.maddesi anlamında haciz yaptırmış ne de aciz belgesi ibraz etmiştir....
-KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Gerçekten de; dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve özellikle davacıların her birinin miras payına karşılık gelen dava değerinin temyiz kesinlik sınırı içerisinde kaldığı gözetilerek karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre; davalının yerinde olmayan temyiz itirazının reddiyle usul ve yasaya uygun olan EK KARARIN ONANMASINA, aşağıda yazılı 18,20-TL. bakiye onama harcının temyiz edenden alınmasına, 26/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, muris muvazaa hukuksal nedenine dayalı tapu iptali, tescil ve tazminat istemine ilişkin olup, 1.Hukuk Dairesinin bozma ilamına karşı karar düzeltme isteminde bulunulduğundan, 2797 sayılı Yargıtay K.nun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 1.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 19.03.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
