Loading Logo

sonkarar

Sayfa Yükleniyor

Hukuk Dairesi’nin 2010/14277 E. 2012/5371 K sayılı ve 05.04.2012 tarihli kararlarının ekli olduğunu, Mahkemece sebepsiz zenginleşme talebi açısından esasa girilerek zamanaşımı definin değerlendirilmediğini belirttiğini, sebepsiz zenginleşme talebi zamanaşımına uğramadığını, Müvekkilinin keşideciden gerek temel ilişki gerekse sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı olarak talepte bulunma hakkı bulunduğunu, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 24.4.2001 tarihli 2001/1504 E., 2001/3680 K. sayılı kararının, sebepsiz zenginleşme davasında ispat yükü davalı-keşideciye ait olduğunu, davalı keşidecinin sebepsiz zenginleşmediğini ispatlaması gerektiğini, Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 2016/10970 E. 2017/4321 K. sayılı, 30.05.2017 tarihli kararının, Yargıtay 19....

Yani zenginleşme fakirleşmenin karşılığı olmalıdır. Başka bir anlatımla aralarında illiyet bağı bulunmalıdır. İade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tesbit edilmesi gerekir. Ekonomik yönden zenginleşmenin ve fakirleşmenin, taşınmazın şuyunun satış ücretiyle giderildiği anda gerçekleştiğinin kabulü gerekir. Davacının, dava açtığı tarihte ortaklığın giderilmesi davası sonuçlanmamış, dava konusu taşınmaz satılıp davacının elinden alınmamıştır. Diğer bir anlatımla bu aşamada sebepsiz zenginleşme oluşmamıştır.Bu durumda, mahkemece; sebepsiz zenginleşme olgusu henüz gerçekleşmediğinden, davacının davasının temyiz eden davalı yönünden reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde davanın kabulüne ilişkin hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....

    Denkleştirmede sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. Islah olmadıkça ya da terditli dava açılmamışsa kendiliğinden tenkis davasına dönüşmez. Somut olayda, davacı mirasta denkleştirme talebinde bulunmuş olup dava dilekçesinde delillerini bildirmiş, mahkemece deliller toplanmadan ve gerekli araştırmalar yapılmadan karar verilmiştir....

      ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 24/05/2021 NUMARASI: 2019/170 Esas-2021/343 Karar DAVA: Sebepsiz Zenginleşmeye Dayanan İstirdat/ İade Davası İSTİNAF KARAR TARİHİ: 16/09/2021 Davanın reddine dair kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü; DAVA: Davacı vekili, davalı tarafça dava dışı ... Ltd. Şti. aleyhine İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını ve takibin kesinleştiğini, Konya ... İcra Müdürlüğünün ... Tal. Sayılı dosyası ile takip borçlularından ... için müvekkiline ait ... Mah. ... Sk. No:... Konya adresinde haciz yapıldığını, bu adresin müvekkiline ait olduğunu ve borçlu ile ilgisi bulunmadığını, ilgili haciz sırasında müvekkili tarafından istihkak iddiasında bulunulduğunu ve mahcuz malların istihkak iddia eden üçüncü kişiye yediemin sıfatıyla teslim edildiğini, istihkak iddiası ile ilgili İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ......

        Mahkemece, çekişme konusu taşınmazı murisin davalıya temlikinin mal kaçırma amaçlı olmadığı, murisin çocukları arasında mal paylaştırma niyetliyle devri yaptığı gerekçesiyle davanın reddine ilişkin verilen karar Dairece; “...Somut olayda, davacı ve davalının murisin çocukları olduğu, dava dışı başka mirasçı bulunmadığı, murisin eşi...nin muristen önce 11.12.2000 tarihinde öldüğü, mirasbırakanın çekişme konusu 1745 ada 5 parsel sayılı taşınmazı bağış suretiyle oğlu davalıya temlik ettiği, davacı oğluna ise yapmış olduğu bir kazandırmanın dosya kapsamına göre bulunmadığı görülmektedir. O hâlde, murisin mirasçıları arasında hak dengesini gözetir ve kabul edilebilir bir paylaştırma yaptığından söz etme imkanı olmadığı açıktır. Aksi yöndeki mahkeme kabulü ise doğru değildir....

          Sözleşme iptal edilmekle yapıldığı andan itibaren ortadan kalkacağı için yerine getirilen edim istihkak davası (tapulu taşınmazlarda iptal ve tescil davası), bunun mümkün olmadığı hallerde sebepsiz zenginleşme davası ile geri istenebilir. Ne var ki, mahkemece dava konusu 1021 parsel sayılı taşınmaza ilişkin ikrah iddiası yönünden bir inceleme yapılmış değildir. Hâl böyle olunca, mirasbırakan .................'ın ölüm tarihi itibariyle terekesinin elbirliği mülkiyetine tabi olduğu ve davaya dahil edilen mirasçı .......'...

            Sebepsiz zenginleşme nedeniyle iade isteminde bulunabilmek için bir tarafın malvarlığının diğer tarafın malvarlığı aleyhine çoğalması gerekir. Bu azalma veya çoğalma dava konusu aracın davacı tarafından davalıya teslim edildiği tarihte gerçekleşir. Bu durumda davalı tarafın, dava konusu aracın halen davacının elinde olduğu iddia edildiğine göre, mahkemece bu hususun araştırılması gerekir. Aracın davacının elinde olduğu anlaşılırsa, sebepsiz zenginleşme koşulları oluşmadığından davanın reddi gerekir. Aksi halde, yani aracın iade edildiği anlaşıldığı takdirde, iade anına kadar davacı tarafından kullanıldığı (yararlanıldığı) için iade tarihindeki değerinin araştırılarak alınacak bilirkişi raporu sonucuna göre hüküm kurmak olmalıdır. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....

              Bu bakımından iadeye karar verilirken satış bedeli olarak verilen paranın alım gücünün ilk ödeme tarihindeki alım gücüne ulaştırılması ve o şekilde iadeye karar verilmesi uygun olacaktır. Aksi takdirde kısmi iade durumu oluşacak, iadesi dışındaki zenginleşme iade borçlusu yedinde haksız zenginleşme olarak kalacak, iade borçlularının iade direnmelerine neden olacaktır. Ancak burada denkleştirme yapılırken bir hususa daha dikkat edilmelidir. İade alacaklısının geçersiz sözleşmenin ifa edilemeyeceğini öğrendiği tarihide iade kapsamım tesbitte önemli olduğu unutulmamalıdır. Zira geçersiz sözleşmenin artık ifa edilmeyeceğini bile bile haksız zenginleşmenin iadesini istemeyen alacaklı zararının artmasına kendisi sebep olacağından bu artan zararım iade borçlusundan istememelidir. Bu durum karşısında mahkemece yapılacak iş; davacının 29.06.1990 tarihinde ödemiş olduğu 160.000.000 Tl....

                Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığında, bir başkasının aleyhine bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır.Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır....

                tapu iptali davası olduğu ve murisin sağlığında mirasçılarına yaptığı kazandırmaların fahiş olmadığı, bu taksimin hoş görülebilecek ölçülerde olduğu belirtilerek davanın reddine karar verildiğini, Ancak, açtıkları saklı payın tenkisi davası, yaptıkları tam ıslah sonucu mirasta denkleştirme davası niteliğini kazanmış ve murisin sağlığında davalının ölü annesine yaptığı kazandırmaların terekeye iadesi istenmiş olduğunu, İDM tarafından da murisin yaptığı kazandırmalar kabullenilmiş olmakla birlikte, davanın niteliği hatalı olarak değerlendirildiğinden, davanın reddine karar verildiğini, Öte yandan, diğer davaya verdikleri dilekçelerinde de belirttikleri üzere, mirasbırakan sağlığında mal varlığının bir kısmını, mirasçıları arasında hoş görü ile karşılanabilecek makul ölçüler içerisinde paylaştırdığını, mirasbırakanın mirasçısından mal kaçırma iradesinden söz etme olanağı olmadığını, bu nedenlerle ve davalı tarafından; murisin yaptığı kazandırmanın miras payına mahsuben verilmediği ve mirasbırakan...

                UYAP Entegrasyonu