Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK 722, 724, 729 m.ler). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. ./. Ne var ki; çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacılarca meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir....

Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir. Bu genel açıklamalardan somut olaya gelince; Dosya içeriğinden, dava konusu taşınmaz üzerinde iki adet bina olduğu, bu binalardan iki katlı olanın davacıya, diğerinin ise davalıya ait olduğu, davalı tarafından muhdesat iddiasında bulunulduğu, davacının davalının muhdesat iddiasını kabul ettiği, ayrıca davalı tarafından açılan muhdesatın aidiyetinin tespiti davası sonucunda taşınmaz üzerinde bulunan tek katlı binanın ve sekiz adet ağacın davalıya ait olduğuna karar verildiği anlaşılmıştır....

Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır. Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etme ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir. Somut olaya gelince; dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan ev ve limon ağaçlarıyla ilgili olarak davalı ... tarafından ...2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/291 Esas sayılı dosyasıyla muhdesatın aidiyetinin tespiti istemiyle dava açıldığı anlaşılmakta ise de davanın sonuçlanıp sonuçlanmadığı bilinmemektedir. Bu durumda mahkemece, muhdesatın aidiyetinin tespitine ilişkin davanın bekletici mesele yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken anılan davanın sonuçlanması beklenilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ...'...

Ancak; 1-Arsa niteliğindeki taşınmaz üzerinde bulunan ağaç sayısına göre taşınmaz kapama karışık meyve bahçesi kabul edilip meyve geliri esas alınarak değeri biçildikten ve zemine ekilebilecek münavebe ürünlerinin net gelirine göre biçilen değer düşüldükten sonra, muhdesat bedelinin tespiti gerekirken, kalan ekonomik ömürdeki meyve bedeli yöntemine göre değer biçilmesi, Kabule göre de, 2-Dava dilekçesinde toplam 10 elma ve kayısı ağacının bedelinin talep edildiği, keşifte dinlenen tanık beyanlarına göre de 10 adet kayısı ve elma ağacının kesildiği belirtildiği halde, bilirkişi raporunda 10 kayısı ve 10 elma ağacı bedeline hesaplanması suretiyle fazla bedel tespiti, 3-Davalı idare harçtan muaf olmadığı halde, harçtan muafiyetine karar verilmesi, Doğru görülmemiştir. Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan, hükmün açıklanan nedenlerle HMK 371 md gereği BOZULMASINA, kararın bir örneğinin ...Bölge Adliye Mahkemesi 4....

"İçtihat Metni"Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat tespiti .... ile ..... ve müşterekleri aralarındaki muhdesat tespiti davasının reddine dair ..... Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 27.12.2013 gün ve 700/660 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, muhdesatın meydana getirildiğinin tespiti davası olup, maddi olgu niteliğindeki bu tür taleplerin bir kısım kabul eden davalılar yönünden davanın kabulü, bir kısım davalılar yönünden ise reddinin mümkün olmadığına, dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4....

Bu nitelikteki tespit davaları mülkiyet tespiti niteliğinde olmadığından başlı başına bir değer oluşturabilecek nitelikte olması koşuluyla kimin tarafından meydana getirildiğinin tespiti mümkündür. Davacının talebinin konusu da bu nitelikte olduğu halde, mahkemece muhdesat niteliği kazanmadığı gerekçesiyle bu talebinin reddi doğru olmamıştır. Mahkemece yapılacak iş; davacının muhdesat tespiti talebi ile ilgili delillerinin toplanarak gerçekleşecek sonucu uyarınca davacı tarafından meydana getirilmişse davacı tarafından meydana getirildiğinin tespitine karar vermek; aksi halde bu talebin reddine karar vermek olmalıdır. Hükmün bu bölümünün açıklanan nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir. 2- Davacının muhdesatın tespitine karar verilmesi talebi yanında, mirasbırakana verdiğini iddia ettiği altın eşya ve koyun bedeli yönünden de sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talebi de mevcuttur....

Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır. Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etme ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir. Olayımıza gelince Dava konusu ... ve ... parsel sayılı taşınmazlar ile ilgili davacı ve davalı ... tarafından açılan mülkiyetin tespiti davası sonucu bir kısım ağaçların ve artezyen kuyusunun aidiyeti hakkında hüküm kurulmuş ve karar kesinleşmiştir. Hükme dayanak yapılan 19.3.2009 tarihli ziraat mühendisi bilirkişi raporunda belirlenen ağaçlar ile bu mülkiyetin tespiti kararında belirtilen muhtesatların farklı sayıda olduğu görülmektedir. Üstelik raporda belirtilen ağaçların sadece değeri toplam olarak bildirilmiş tek tek ağaç değerleri belirtilmediği gibi yukarıda belirtildiği şekilde bir oranlama da yapılmamıştır....

Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesi yukarıda karar başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararı ile "taraflar arasında dava konusu edilen taşınmazla ilgili 19.10.2020 tarihinde açılan ortaklığın giderilmesi davasının 23.02.2021 tarihinde yapılan ön inceleme duruşmasında; davalının, davacı tarafın muhdesat iddiasını kabul ettiği, davacının bu davanın ön inceleme duruşmasından önce, muhdesat iddiası ileri sürülmeden ve bu yönde davalı tarafın beyanı alınmadan 18.11.2020 tarihinde eldeki muhdesat tespiti talepli davayı açtığı" gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A. Temyiz Yoluna Başvuranlar Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur. B....

Dava; muhdesat aidiyetinin tespiti istemine yönelik olup, davacı tarafın temyiz istemine konu ettiği muhdesat olarak ağaç ve yapıların keşfen belirlenen "dava tarihi itibariyle değeri 83.875,00 TL" olup bu miktar Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi olan 2023 yılı itibari ile kesinlik sınırı olan 238.730,00 TL’nin altında kalmaktadır. KARAR Açıklanan sebeple; Davacı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE, Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine, Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 05.06.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan muhdesat bedelinin tespiti ve tahsili davasının kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca BOZULMASI hakkında Daireden çıkan kararı kapsayan 26/03/2018 gün ve 2017/28933 Esas - 2018/5460 Karar sayılı ilama karşı davalı idare vekilince verilen dilekçe ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava ve birleştirilen dava kamulaştırmasız el atılan muhdesat bedelinin tespiti ve tahsili istemine ilişkin davada mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak davaların kısmen kabulüne dair mahkeme kararı davalı idare vekilinin temyizi üzerine bozulmuş, bu karara karşı davalı idare vekilince karar düzeltme isteminde bulunulmuştur....