"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesatın aidiyetinin tespiti ... ile ... aralarındaki muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının kabulüne dair Tavas Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 05.06.2013 gün ve 20/277 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, hakkında ortaklığın giderilmesi davası açılan dava konusu 3279 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki betonarme inşaatın kendisi tarafından yapıldığını ileri sürerek muhdesatın tarafına aidiyetinin tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, davacının, vekil edeninin yurt dışında olmasından faydalanarak ve kötü niyetli davranarak inşaata başladığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur....

Paydaş olmayan muhdesat sahibi veya mirasçıları ancak paydaşlar aleyhine sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak tazminat yahut alacak davası açabilir. Somut olaya gelince; dava konusu taşınmaz üzerinde beş adet bina bulunduğu, yerinde yapılan keşif sonucu alınan uzman bilirkişi raporuna göre (A) harfi ile gösterilen binanın ...'ya ve (F) harfi ile gösterilen binanın...e ait olduğu tesit edilmiştir. Mahkemece, tapuda paydaş olmayan muhdesat sahibi...ve ...e satış bedelinden oran kurulmak sureti ile pay verilmiştir. Yukarıda da açıklandığı üzere taşınmazda paydaş ya da ortak olmayan muhdesat sahibi üçüncü kişiye satış bedelinden pay verilmesi mümkün olmadığı halde yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir. Kabule göre de; hüküm tarihi itibariyle satış bedeli üzerinden binde 9,9 oranında nisbi karar ve ilam harcı alınması gerekirken binde 9 olarak alınması ve satış memurunun ismen belirlenmesi yerinde değildir....

Paydaş olmayan muhdesat sahibi veya mirasçıları ancak paydaşlar aleyhine sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak tazminat yahut alacak davası açabilir. Somut olaya gelince, temyize konu 148 ada 2 parsel sayılı taşınmazın ... kütüğünün beyanlar hanesinde üzerindeki ahşap evin Nejdet Namlı mirasçılarına ait olduğu şerhinin mevcut olduğu, davacı ...'nın Nejdet Namlı mirasçısı ise de taşınmazda paydaş bulunmadığı anlaşılmaktadır. Yukarıda da açıklandığı üzere taşınmazda paydaş ya da ortak olmayan muhdesat sahibi üçüncü kişiye satış bedelinden pay verilmesi mümkün olmadığı halde satış bedelinden pay verilmesini öngören bilirkişi raporuna itibar edilerek yazılı şekilde paydaş olamayan davacı ...'ya satış bedelinden pay verilmesine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ...'...

Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir. Tespit davası, kendine özgü davalardan olup dava sonucunda istihsal edilecek ilamın icra ve infaz kabiliyeti bulunmamaktadır. Bunun doğal sonucu olarak da bu davaların uygulama alanı sınırlıdır. Bilindiği üzere, tespit davalarının görülebilmesi için güncel hukuki yararın bulunması(6100 s.lı HMK 106/2 m) ve dava sonuçlanıncaya kadar da güncelliğini kaybetmemesi gerekir....

Dava kamulaştırması yapılan ve bedel tespitine konu edilen taşınmaz üzerindeki muhdesatın aidiyetinin tespiti ile alacak istemine ilişkindir. Dosya kapsamından davacı vekilinin 17.06.2015 tarihli 7. celse beyanında davalı taraflara yemin teklif ettiği, mahkemece “Davacı vekilinin yemin teklifinin delil listesi sunulmaması ve dava dilekçesinde de yemin deliline dayanılmaması ayrıca mahkememizce re'sen yemin teklif edilemeyeceğinden” reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Dava, 1086 sayılı HUMK'nun yürürlükte olduğu 01.04.2011 tarihinde açılmış ve davacı dava dilekçesinde, diğer delillerini belirttikten sonra “...her türlü hukuki deliller...” demiştir. Davanın açılış tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK ve Yargıtayın yerleşmiş uygulamasında davacının yemin deliline dayandığının kabulü gerekir. Buna göre mahkemece dava konusu muhdesatların tespiti isteği ile sınırlı olmak üzere davalı gerçek kişiler ... ve....'...

İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:Çorum 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/200 esas, 2021/303 karar sayılı kararında: Davacı tarafça dava konusu Çorum ili Merkez ilçesi Hamdi Köyü 127 ada 2 nolu parseldeki taşınmadaki tamirat ve iyileştirme masraflarının tespiti istemi talep edilmiş ise de ; Bilindiği üzere taşınmaz üzerinde daha önce mevcut bir muhdesata yeni bölümler ilave edilmesi, muhdesatın tamamlanması veya mevcut muhdesatın bakım ve onarımının yaptırılması bağımsız bir muhdesat meydana getirme niteliğinde olmayıp mevcut muhdesatın daha kullanılır hale gelmesini, bir başka deyişle muhdesattan sağlanacak faydanın artmasını sağlayan işlerdir. Bu işler için harcanan giderler de muhdesatın değerini arttıran faydalı ve zorunlu giderlerdendir. İyileştirici nitelikteki bu giderleri tek başına karşılayan taşınmaz malik ya da maliklerinin koşullarının varlığı halinde bu giderlerden paylarına düşen kısmını 818 Sayılı BK.'...

Hukuk Dairesinin 2014/14176 Esas - 2015/23312 Karar) Kabule göre de, kural olarak taşınmaz üzerindeki muhdesatın tespiti davalarında husumetin muhdesatın bulunduğu taşınmaz maliki ya da maliklerine yöneltilmesi zorunludur. Muhdesatın tespiti davalarında muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğini açıkça kabul ederek uyuşmazlık çıkarmayanlar dışında kalan ve muhdesatın üzerinde bulunduğu taşınmazda paydaş olan diğer tüm tapu kayıt maliklerinin veya mirasçılarının davada taraf olmaları zorunludur. Yukarıda açıklandığı üzere dava açılırken taraf teşkili sağlanmamış ise de; davanın mahiyeti gereği ortaklığın giderilmesi davasında muhdesat iddiasını açıkça kabul edenler dışında kalan tapu kayıt malikleri arasında "zorunlu dava arkadaşlığı"nın (6100 s....

Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın mülkiyetinin arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın mülkiyetinin aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir(Yargıtay8. HD. 2018/10660 E. 2018/132294 K )Aidiyet tespiti davasında sağlıklı bir sonuca ulaşılabilmesi için davaya konu edilen muhtesatın kim tarafından, kime ait olmak üzere, bir başka deyişle kimin adına ve hesabına yaptırıldığının duraksamasız belirlenmesi zorunludur....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 05/03/2015 tarihinde verilen dilekçeyle muhdesatın aidiyetinin tespiti ve tazminat talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın kabulüne dair verilen 11/11/2015 tarihli kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: I. DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının evveliyatı murisine ait olan ancak şu anda davalı adına tescil edilen taşınmazın miras içinde kalan taşınmaz olduğu düşüncesiyle içine çeşitli cins ve yaşta mevye ağaçları ve bağ diktiği, taşınmaz üzerindeki bu muhtesatın kendisine ait olduğunun tespiti ve kullanamayacak olması ile davalı kardeşine sebepsiz zenginlik katması sebebiyle tazminat talep etmiştir. II. CEVAP Davalı vekili davanın reddini savunmuş. Cevap dilekçesi sunmamıştır. III....

Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına mülkiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir. Taşınmaz üzerine daha önce mevcut bir muhdesatın tamamlanması veya mevcut muhdesatın bakım ve onarımının yaptırılması bağımsız bir muhdesat meydana getirme niteliğinde olmayıp mevcut muhdesatın daha kullanılır hale gelmesini, bir başka deyişle muhdesattan sağlanacak faydanın artmasını sağlayan işlerdir. Bu işler için harcanan giderler de muhdesatın değerini artıran faydalı giderlerdendir....