HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/1678 KARAR NO : 2022/1661 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : GEMLİK SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 11/02/2021 NUMARASI : 2013/388 ESAS 2021/361 KARAR DAVA KONUSU : Mirasçılık Belgesi İstemi KARAR : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; miras bırakan Vecihi Şaban Derer'in bilinmeyen tarihte vefat ettiğini, bu nedenle murise ait mirasçılık belgesi verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, iddia ve tüm dosya kapsamına göre; verasetin sübutuna karar verilmiş ve Vecihi Şaban Derer'in mirasçılık belgesi düzenlenmiştir....
Hal böyle olunca; mahkemece, davanın vasiyetnamenin açılması yanında atanmış mirasçılık belgesi verilmesi şeklinde birden fazla talebe yönelik olduğu dikkate alınarak, mirasçılık belgesi verilmesi talebinin eldeki dosyadan tefrik edilip ayrı bir esasa kaydı yapıldıktan sonra vasiyete ilişkin ölüme bağlı tasarrufa 1 ay içinde itiraz edilmediği takdirde lehine tasarrufta bulunulan kimseye atanmış mirasçılık belgesi verilmesi gerekirken vasiyetnamenin açılıp okunması ile birlikte kanunen tayin edilen 1 aylık itiraz süresi beklenmeden davacının atanmış mirasçı olduğunun tespiti yönünde hüküm kurulması doğru görülmemiş bu husus bozmayı gerektirmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 25.12.2012 gününde verilen dilekçe ile mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 11.05.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili ve bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili, davalılar ..., ... ve ...’ın muris .../... ’ın mirasçısı olduklarına dair ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesi 2012/4455 Esas, 2012/1019 Karar sayılı mirasçılık belgesi aldıklarını ve bu mirasçılık belgesine göre diğer davalı ... aleyhine ... 2....
Mirasçılık belgesi verilmesi hususu TMK'nın 598. maddesinde düzenlenmiştir. Mirasçılık belgesi, aksi ispat edilinceye kadar geçerli olan, adına düzenlenmiş bulunan kişi ve kişilerin mirasçılığı lehine bir karine oluşturur. Bu belge; muris ile mirasçıları arasındaki irs (soy) ilişkisini göstermesi yanında, mirasın (terekenin) mirasçılara intikalini de sağlayıcı bir işleve sahiptir. Tüm bu nedenlerle; mirası reddeden (TMK.m.605/1) mirasçı veya mirasçılar varsa, düzenlenecek mirasçılık belgesinde, mirasçılık sıfatına sahip olan kişi veya kişiler ile miras paylarının gösterilmesi ve mirası ret durumuna işaret edilmekle yetinilmemesi; mirası ret nedeniyle, mirasçılık sıfatını kaybedenlerin ve bunların payının akıbetinin de (kime kalacağının) gösterilmesi gerekir. TMK'nun 611/1. maddesinde düzenlenen “ Yasal mirasçılardan biri mirası reddederse onun payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi hak sahiplerine geçer...”...
Hükmü davacılar vekili, mirasçılık belgesinde mirası reddedenlerin miras paylarının davacı mirasçıya intikal şeklinin kararda gösterilmesi gerektiğini belirterek temyiz etmiştir. Mirasçılık belgesi verilmesi hususu TMK'nın 598. maddesinde düzenlenmiştir. Mirasçılık belgesi, aksi ispat edilinceye kadar adına düzenlenmiş bulunan kişi ve kişilerin mirasçılığı lehine bir karine oluşturur. Bu belge; murisin mirasçıları arasındaki ırs (soy) ilişkisini göstermesi yanında mirasın (terekenin) mirasçılara intikalini de sağlayıcı bir işleve sahiptir. Bu nedenlerle mirası reddeden (TMK m. 605/1) mirasçı veya mirasçılar varsa düzenlenecek mirasçılık belgesinde, mirasçılık sıfatına sahip olan kişi veya kişiler ile miras paylarının gösterilmesi ve mirası ret durumuna işaret edilmekle yetinilmemesi mirası ret nedeniyle, mirasçılık sıfatını kaybedenlerin ve bunların payının akıbetinin (kime kalacağının) gösterilmesi gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 17/02/2014 gününde verilen dilekçe ile mirasçılık belgesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 07/06/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkindir. Davacı vekili, davacının dedesi ... lakaplı ...’in uzun yıllar önce vefat ettiğini, geriye eşi Şükriye ile çocukları ..., ..., ... ve ...’ın kaldığını belirterek murise ait mirasçılık belgesinin verilmesini talep etmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesinde mirasçılık belgesi verilmesi talepli dava ikame edildiğini, 2021/1386 asas sayılı dosyadan Sadıka Gül Sabancı adına mirasçılık belgesi düzenlendiğini, mirasçılık belgesi düzenlenmesi akabinde ise, icra dosyasından bankalara, tapuya ve/veya herhangi bir şirkete gönderilen herhangi bir müzekkere bulunmadığını, İstanbul 7. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2021/1386 esas sayılı mirasçılık belgesinde Sadıka Gül Sabancı'nın 1/4 oranında mirasçı olduğunu göstermekte ise de iş bu miras payı oranında uygulanan bir miras haczi bulunmadığını, zira, bunun akabinde davacılar tarafından Beykoz 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2021/857 esas sayılı dosyasından alınan mirasçılık belgesi bulunduğuna ilişkin beyan dilekçelerinin dosyaya sunulduğunu, davacılar tarafından alınan dosyada mübrez Beykoz 1....
Madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen de kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmış olup, İlk derece mahkemesince; Davacı hatalı mirasçılık belgesi düzenlendiğini belirterek, doğru mirasçılık belgesi düzenlenmesi gerektiğinden bahisle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. TMK'nın 598/1. maddesinde "Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.", 598/3. maddesinde ise "Mirasçılık belgesinin geçersizliği her zaman ileri sürülebilir." şeklinde düzenleme mevcuttur. HMK'nın "çekişmesiz yargı işleri" başlığını taşıyan 382/2- c-6 maddesine göre, mirasçılık belgesi verilmesi Sulh Hukuk Mahkemesinin görev alanına girmekte ve çekişmesiz yargı işleri kapsamında kalmaktadır....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : İstinaf eden davacı sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; mirasçılık belgesi verilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. HMK'nun "İncelemenin Kapsamı" başlıklı 355. maddesinde "İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak, bölge adliye mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözetir." düzenlemesi bulunmaktadır. Bu nedenle dairemizce inceleme, istinaf başvuru dilekçesinde gösterilen istinaf sebepleri ve mahkemece resen gözetilmesi gereken, kamu düzenine aykırılık oluşturan sebeplerle sınırlı olarak yapılmıştır. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Talep, mirası ret hususu gözetilerek mirasçılık belgesi verilmesine ilişkindir. Mirasçılık belgesi verilmesi hususu TMK'nın 598. maddesinde düzenlenmiştir. Mirasçılık belgesi, aksi ispat edilinceye kadar geçerli olan, adına düzenlenmiş bulunan kişi ve kişilerin mirasçılığı lehine bir karine oluşturur....
HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Mirasçılık Belgesi istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2021 tarihinden itibaren geçerli 431 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 5. Hukuk Dairesi iş bölümünün 4. maddesinde; "4721 sayılı TMK’nın 598. maddesi hükmüne dayanılarak açılmış mirasçılık belgesi, atanmış mirasçı belgesi veya vasiyet alacaklısı belgesi verilmesi ya da mirasçılık belgesinin iptali istemiyle açılmış davalar sonucunda verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'ne aittir. HMK 352/1 maddesinde ''Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir.'' hükmü öngörülmüştür....
