Mirastan feragat sözleşmeleri bir ölüme bağlı tasarruf türü olduğundan, 4721 s. TMK'nun 557- 559. maddelerinde düzenlenmiş olan, ölüme bağlı tasarrufların iptaline ilişkin kurallar, mirastan feragat sözleşmeleri için de geçerlidir. Mirastan feragat sözleşmesinin iptalini iptalden menfaati bulunan mirasçılar ve vasiyet alacaklıları açabilir. Feragat 3. kişi lehine yapılmış, o kişinin mirasçılık veya vasiyet olacaklısı sıfatı yoksa, iptal davası açamaz. Ancak iptali istenilen mirastan feragat sözleşmesi ile menfaat sağladığından bu davanın davalısı olabilir. Bu bakımdan, 3. kişi lehine yapılmış olan mirastan feragat sözleşmesinin iptali için lehine feragat yapılan kişi hasım gösterilmelidir. (4721 s....
Davacı mirastan feragat sözleşmesini gösterir şekilde yeni bir mirasçılık belgesinin verilmesini istemiştir. Kural olarak, mirastan feragat edilmiş olması ilgili kişinin mirasçılık belgesinde mirasçı olarak gösterilmesine ve kendisine mirastan pay verilmesine engel bir neden değildir. Ne var ki, mirastan feragat sözleşmesinin hukuki sonucunun terekenin bölüşümü sırasında gözetileceğinin hükümde gösterilmesi zorunludur. Somut olayda mirastan feragat eden davalının mirasçı sıfatıyla veraset belgesinde gösterilmiş olmasında usul ve yasaya aykırılık bulunmuyor ise de mirastan feragat sözleşmesinin hukuki sonuçlarının terekenin bölüştürülmesi sırasında dikkate alınması gerektiği karar yerinde gösterilmediğinden mirasçılık belgesinin iptaline karar vermek gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır. Davacı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerindedir....
TMK'nun 510.maddesinde "Mirasbırakanın ölüme bağlı bir tasarruf ile saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkarma sebebi olarak, 1)Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse, 2) Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemişse mirasçılıktan çıkarabilir" hükmü getirilmiştir TMK'nun 512/1. maddesinde "Mirasçılıktan çıkarma, mirasbırakan ancak buna ilişkin tasarrufunda çıkarma sebebini belirtmişse geçerlidir." 2.fıkrasında "Mirasçılıktan çıkarılan kimse itiraz ederse, belirtilen sebebin varlığını ispat, çıkarmadan yararlanan mirasçıya veya vasiyet alacaklısına düşer". 3.fıkrasında ise "Sebebin varlığı ispat edilememiş veya çıkarma sebebi tasarrufta belirtilmemişse tasarruf, mirasçının saklı payı dışında yerine getirilir; ancak, mirasbırakan bu tasarrufu çıkarma sebebi hakkında düştüğü açık bir yanılma yüzünden yapılmışsa, çıkarma geçersiz olur" hükmü...
Noterliğinin 18469 yevmiye sayılı 26/04/2000 tarihli mirastan feragat sözleşmesi mirasçılara ve feragat eden ...’a okunduğundan, dosyada yapılacak işlem kalmadığından dosyanın hıfza kaldırılmasına karar verilmiştir. Hüküm mirasçı ... tarafından temyiz edilmiştir. Cevat Karaca tarafından 26.04.2000 tarihinde düzenleme şeklinde mirastan feragat sözleşmesi imzalanmış olup Cevat Karaca 21.02.2008 tarihinde vefat etmiştir. Mirastan feragat sözleşmesi (TMK. md. 528) miras sözleşmesinin bir çeşidi olduğundan resmi vasiyetname şeklinde yapılması zorunludur. (TMK md. 545 ve y. İç. B. K. 11.02.1959 tarih 16/14 sayılı Kararı) Türk Medeni Kanununun 596 maddesi vasiyetnamenin açılıp okunmasına ilişkindir....
Miras sözleşmesinin ve bu kapsamda yer alan mirastan feragat sözleşmesinin "resmi vasiyetname şeklinde yapılması hususu yalnızca" geçerlilik şekline ilişkin olup, mirastan feragat sözleşmelerinin vasiyetnamelerdeki usul doğrultusunda açılıp okunacağına ilişkin kanunda bir hüküm bulunmadığı gibi noterde düzenlenmiş olan mirastan feragat sözleşmesinin miras bırakanın ölümü halinde sulh hakimine gönderilmesine dair de bir düzenleme söz konusu değildir. Bu açıklamalar doğrultusunda mahkemece talebin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulmasına karar verilmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının temyiz eden mirasçı ...'e iadesine, 18.03.2021 günü oy birliğiyle karar verildi....
Sulh Hukuk Mahkemesince; muris ile ilgili noterde yapılmış mirastan feragt kaydı bulunduğu, davanın Ahkam-ı Şahsiye mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. 11. Sulh Hukuk Mahkemesi ise; davanın mirasçlılık belgesi verilmesi olduğu, mirastan feragat sözleşmesinin paylaştırmada gözetileceği, mirastan feragat sözleşmesinin açınıp okunmasına dair Noterlik Kanunu'nda hüküm bulunmadığı, talebin Ahkam-ı Şahsiye Mahkemesinin görevine girmediğinden bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK)382/c-7. Maddesinde mirasçılık belgesi verilmesi talebinin çekişmesiz yargı işi olduğu hususu düzenlenmiştir. Somut olayda, talebin mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin olduğu, talep edenin nüfus kaydından mirastan feragat sözleşmesinin bulunduğu anlaşılmıştır. Türk Medeni Kanunu'nun 596. maddesi vasiyetnamelerin açılıp okunmasına ilişkindir....
Tüm bu nedenlerle; mirastan feragat eden (TMK.m.528) mirasçı veya mirasçılar varsa, düzenlenecek mirasçılık belgesinde, mirasçılık sıfatına sahip olan kişi veya kişiler ile miras paylarının gösterilmesi ve mirastan feragat durumuna işaret edilmekle yetinilmemesi; mirastan feragat nedeniyle, mirasçılık sıfatını kaybedenlerin ve bunların payının akıbetinin de (kime kalacağının) gösterilmesi gerekir. TMK'nun 528/2,3. maddesinde düzenlenen " ... Feragat eden, mirasçılık sıfatım kaybeder. Bir karşılık sağlanarak mirastan feragat, sözleşmede aksi öngörülmedikçe feragat edenin altsoyu için de sonuç doğurur" hükmü uyarınca mirastan feragatte miras paylarının diğer mirasçılara intikal şekli kararda gösterilmelidir. Mahkemece, talep, nüfus kayıtları ve mirasçılardan ...'ın mirastan faragatine ilişkin vasiyetname değerlendirilerek, mirastan feragatin hukuki sonuçlarının kararda gösterilmiş olması açıklanan nedenlerle usul ve yasaya uygun olup, mirasçı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar tarafından, davalı aleyhine 16.02.2015 gününde verilen dilekçe ile mirastan feragat sözleşmesine dayalı ... iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 15.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, (ivazlı) mirastan feragat sözleşmesine dayalı ... iptali ve tescili isteğine ilişkindir. Davacılar, dava dilekçelerinde, davalı kardeşleri ...’un ... 2. Noterliğinin 04/07/1994 tarih ve 20093 yevmiye numaralı mirastan feragat sözleşmesiyle, anneleri ... ve babaları ...’tan intikal etmesi gereken tüm miras haklarından feragat ettiğini, ancak murislerinden intikal eden ... ili, ... ilçesi, ... Yolu, ......
ın davalı tarafından öldürüldüğünü, TMK'nın 578. maddesi gereğince murisi öldürmenin mirastan yoksunluk sebebi olduğunu, davalının mirastan mahrumiyetine göre miras paylarını gösterir şekilde ...'a ait mirasçılık belgesinin verilmesini istemiştir. Mahkemece, davanın mirastan yoksunluğun tespitine ilişkin olduğu ve davaya bakma görevi asliye hukuk mahkemesine ait olduğu gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiştir Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. HMK'nın 33. maddesi gereğince bir davada maddi olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme hakime ait bir görevdir. Davacı vekili, dava dilekçesinde murisi öldüren davalının mirastan mahrumiyetine göre miras paylarını gösterir şekilde veraset ilamının verilmesini istemiştir. TMK'nın 598. maddesi gereğince başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir....
Bu yasal durum karşısında, murisin ölüme bağlı tasarrufu ya da mirasçının kendi iradesine dayanmayan sebeple mirasçılık sıfatının kaybı, mirasçı sıfatı kazanılması, yasal miras payının kısmen kesirli olarak bir bölümü veya tamamen kaybı veya edinilmesi sonucunu doğuran mirasçılıktan çıkarma (TMK m. 510- 512), mirastan feragat (TMK m. 528.), mirasçı atama (TMK m. 516.) mirastan yoksunluk (TMK m. 578- 579) gibi hukuki işlem ve durumların sulh mahkemesince çekişmesiz yargı işi olarak verilen yasal mirasçıları gösterir mirasçılık belgesine yansıtılması söz konusu olamaz. Bunun tek istisnası mirasçının kendi iradesine dayanan mirası ret (TMK m. 605/ı) tasarrufudur. Çekişmesiz yargı işi olarak mirasçılık belgesi talep edildiği takdirde, varsa talepden önceki mirası ret durumunun mirasçılık belgesinde payın intikalini gösterir şekilde yansıtılması gerekir....