Taraflar arasındaki sağ kalan eşe miras hakkına mahsuben aile konutunda mülkiyet hakkı tanınmasına ilişkin davada ... ... 18. Sulh Hukuk Mahkemesi ve ... ... 1. Sulh Mahkemelerince (Ahkamı Şahsiye ile görevli) ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, sağ kalan eşe miras hakkına mahsuben aile konutunda mülkiyet hakkı tanınması istemine ilişkindir. TMK'nin 658. maddesine göre bu davalarda görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. ... ... 18. Sulh Hukuk Mahkemesince, talebin Ahkamı Şahsiye mahkemelerinde görüleceği belirtilerek görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. ... ... 1. Sulh Hukuk (Ahkam-ı Şahsiye) Mahkemesi ise, davanın ahkamı şahsiye işlerinden olmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. ... ilinde Hakimler ve Savcılar ......
İlk derece mahkemesince, ortaklığın giderilmesi davası sona erdikten ve verilen karar kesinleştikten sonra aynı taşınmaz hakkında açılan sağ kalan eşe miras payına mahsuben aile konutu üzerinde mülkiyet hakkının tanınması davasının dinlenmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Ortaklığın giderilmesi ve aile konutunun özgülenmesi davaları nitelikleri itibariyle bazı farklıkları olan davalardır. Ortaklığın giderilmesi davaları, paylı veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallar ile haklarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalar olduğu halde, aile konutunun özgülenmesi davası sağ kalan eşe miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması isteğini içerdiğinden iki taraflı bir dava olduğu söylenemez....
Aile Mahkemesinin 2010/278 Esas 2010/523 Karar sayılı kesinleşmiş ilamı ile ilgili parselin aile konutu olduğunun tespit edildiğini, müvekkilinin miras payına mahsuben ... İli, ... İlçesi, Büyükcami Mahallesi 175 ada 5 parsel sayılı taşınmazın tapusunun iptali ile müvekkili adına tescilini istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir. TMK m. 652 uyarınca, eşlerden birinin ölümü hâlinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir. Mahkemenin mirasın tümünün paylaşılması yönünde vermiş olduğu karar, dava konusu talebi aşar niteliktedir. Mahkemece yapılması gereken iş, karar tarihine en yakın tarihteki özgülenmesi istenen aile konutu ile murisin tüm malvarlığının değeri belirlenerek miras payına mahsuben davacıya özgülenmesinden ibaret olmalıdır....
Ortaklığın giderilmesi davaları, paylı veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallar ile haklarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalar olduğu halde, aile konutunun özgülenmesi davası sağ kalan eşe miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması isteğini içerdiğinden iki taraflı bir dava olduğu söylenemez. Miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkının tanınması isteğini içeren aile konutunun özgülenmesi davasında görevli mahkeme taşınmazın değerine göre belirlenir. Bu dava müstakil olarak açılabildiği gibi açılmış olan bir ortaklığın giderilmesi davasında karşı dava şeklinde de açılabilir....
Olayımıza gelince; ortaklığın giderilmesi davasına konu bağımsız bölümde iştiraken malik olan davalı T10 tarafından dava konusu bağımsız bölüm hakkında miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması istemiyle 30/12/2015 tarihinde dava açıldığı, eldeki ortaklığın giderilmesi davasının ise 13/01/2016 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır. UYAP sistemi üzerinden istenilen inceleme izni üzerine, bahse konu "miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması" istemli Antalya 4. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2019/647 Esas - 2021/427 Karar sayılı dosyası incelendiğinde, o dosyanın davalıları konumunda bulunan eldeki dosyanın davacılarına dava dilekçesinin 13/01/2016 tarihinden sonraki tarihlerde tebliğ edildiği, bir başka deyişle davacıların eldeki ortaklığın giderilmesi davasını açtıklarında, davalı T10'ün açtığı davadan haberdar olmadıkları anlaşılmaktadır. Şu halde, ilk derece mahkemesince "miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması" istemli Antalya 4....
Olayımıza gelince; ortaklığın giderilmesi davasına konu bağımsız bölümde iştiraken malik olan davalı T10 tarafından dava konusu bağımsız bölüm hakkında miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması istemiyle 30/12/2015 tarihinde dava açıldığı, eldeki ortaklığın giderilmesi davasının ise 13/01/2016 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır. UYAP sistemi üzerinden istenilen inceleme izni üzerine, bahse konu "miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması" istemli Antalya 4. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2019/647 Esas - 2021/427 Karar sayılı dosyası incelendiğinde, o dosyanın davalıları konumunda bulunan eldeki dosyanın davacılarına dava dilekçesinin 13/01/2016 tarihinden sonraki tarihlerde tebliğ edildiği, bir başka deyişle davacıların eldeki ortaklığın giderilmesi davasını açtıklarında, davalı T10'ün açtığı davadan haberdar olmadıkları anlaşılmaktadır. Şu halde, ilk derece mahkemesince "miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması" istemli Antalya 4....
Mahkemece davanın görev yönünden reddine dair verilen ilk karar Dairece, TMK’nin 240. maddesi çerçevesinde iddia ve savunma doğrultusunda taraf delilleri toplanarak edinilmiş mallara katılma alacağının olup-olmadığının belirlenmesi, bunun sonucu olarak mülkiyet hakkının tanınıp-tanınmaması konusunda olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi gerekirken görevsizlik nedeniyle istekler yönünden davanın reddine karar verilmesi doğru ve yerinde görülmediği yönünde bozulmuş, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda Mahkemece, asıl davada, davanın kısmen kabul kısmen reddine, 116 ada 1 parsel sayılı taşınmaz hakkında TMK’nin 240. maddesi kapsamında mülkiyet hakkı tanınması, aile konutu şerhi verilmesi, katılma alacağı talebi, intifa hakkı tanınması, oturma hakkı tanınması talebinin reddine, tapu iptali ve tescil talebinin reddine, teknik bilirkişi .... 15.12.2013 tarihli ve 17.12.2013 hakim havaleli krokili raporunda (C harfi ile gösterilen) binanın mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespitine...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi -K A R A R- Dosya içeriğine göre dava, Türk Medeni Kanunu'nun 652. maddesi uyarınca miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması istemine ilişkindir. Başkanlar Kurulu Kararı ve Yargıtay Yasasının 14. maddesine göre temyiz inceleme görevi Yüksek 2.Hukuk Dairesine aittir. Bu nedenlerle dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE 31.3.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medenî Kanununun 652. maddesi uyarınca aile konutu üzerinde sağ kalan eşe miras hakkına mahsuben oturma hakkı tanınması istemine ilişkindir. ... 15. Sulh Hukuk Mahkemesince, taşınmaz üzerinde aile konutu şerhi bulunmadığı, şahıs varlığına yönelik davanın asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girdiği gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. ... 13. Asliye Hukuk Mahkemesi ise TMK'nın 658. maddesine göre uyuşmazlığın sulh hukuk mahkemesince çözülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Somut olayda davacı, vefat eden eşine ait taşınmazın miras hakkına mahsuben oturma hakkına karar verilmesini talep etmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, Türk Medeni Yasasının 652. maddesi uyarınca miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması istemine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 17.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 17.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 02.03.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
