Mal rejimi ne olursa olsun, sağ kalan eşe tereke malları arasında bulunan aile konutu ve ev eşyaları üzerinde yasal miras payına mahsuben mülkiyet hakkı, eğer haklı nedenler varsa mülkiyet yerine oturma veya intifa hakkını isteme olanağı getirmiştir. Ancak bu özgüleme ve alım hakkı bedelsiz değildir. Eğer eşin mirastan payına düşen miktar aile konutunun değerini karşılamıyorsa, eş miras payı dışında kalan aile konutunun değerini ödeyerek onun mülkiyet hakkını talep edebilecek, bakiye değeri ödeyecek gücü yok ise aile konutu üzerinde intifa veya oturma hakkı talep edebilecektir. Bu madde gereğince, eşin miras hakkına mahsuben aile konutunun kendisine özgülenmesini talep etmesinde, öncelikle mülkiyet hakkı talebinin değerlendirilmesi gereklidir. İntifa hakkı tanınmak suretiyle özgüleme için haklı sebeplerin varlığını aramak gerekmektedir. (Yargıtay 14....
'ya ait 135 ada 1 parsel sayılı taşınmazın aile konutu olduğunun tespiti ile taşınmazdaki miras hakkına binaen kendisine mülkiyet tanınmasını, bu talebi kabul edilmediği takdirde intifa hakkı tesis edilmesini istemiştir. Dava önce aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesinde açılmış, asliye hukuk mahkemesince sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Bu karar temyiz edilmeden kesinleşmiştir. Dosyanın gönderildiği sulh hukuk mahkemesince asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Dava, Türk Medeni Kanununun 652. maddesine dayanan “aile konutunun sağ kalan eşe özgülenmesine” ilişkindir. Dava konusu taşınmazın davacı ile murisin öldüğü tarihe kadar aile konutu olduğunun tespitine ilişkin İstanbul Anadolu 14....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Aile Konutu Olduğunun Tespiti Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacının eşi miras bırakan ... 10.03.2015 tarihinde ölmüştür. Davacı, dava konusu konutun miras hakkına mahsuben özgülenmesi için aile konutu olduğunun belirlenmesini talep etmiştir. Türk Medeni Kanununun 652. maddesinde; eşlerden birinin ölümü halinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa sağ kalan eşin bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben, mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebileceğini hükme bağlamıştır. Davacının bu yasal hakkını kullanabilmesi için taşınmazın aile konutu olduğunun tespitini istemekte hukuki yararının olduğu açıktır....
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK.nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda, Dava, TMK'nın 652 ve devamı maddeleri gereğince aile konutunun miras hakkına mahsuben tescili isteğine ilişkindir. Aynı Kanunun 658.maddesinde de, açıkça vurgulandığı üzere görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesi olarak belirlenmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 652.maddesi; “Eşlerden birinin ölümü halinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir. Haklı sebeplerin varlığı halinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına karar verilir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 15/09/2020 NUMARASI : 2018/170 ESAS 2020/604 KARAR DAVA KONUSU : Miras hakkına mahsuben aile konutunun özgülenmesi KARAR : İstanbul Anadolu 16....
Aİle Mahkemesinde aile konutu şerhi konulması davası ve Manisa 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2013/966 esas sayılı dava dosyasında aile konutunun miras hissesine mahsuben sağ kalan eşe özgülenmesi davası açtıklarını beyan ederek bu davaların sonucunun beklenmesi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yolu ile giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Türk Medeni Kanunu’nun 698. maddesinde, “Hukukî bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması sebebiyle paylı mülkiyeti devam ettirme yükümlülüğü bulunmadıkça, paydaşlardan her biri malın paylaşılmasını isteyebilir.” hükmüne yer verilmiştir....
Eğer eşin mirastan payına düşen miktar aile konutunun değerini karşılamıyorsa, eş miras payı dışında kalan aile konutunun değerini ödeyerek onun mülkiyet hakkını talep edebilecek, eğer bakiye değeri ödeyecek gücü yoksa aile konutu üzerinde intifa veya oturma hakkı talep edebilecektir. TMK'nın 652. maddesine dayanan davalarda, özgüleme değeri üzerinde mirasçıların uyuşmazlık içinde olmaları durumunda bu değerin hakim tarafından belirleneceği tartışmasızdır (TMK.m.658). Özgüleme, özgülenen mal üzerindeki mirasçıların elbirliği halindeki ortaklığını sona erdirdiğine ve paylaşma sonucunu hasıl ettiğine göre, özgüleme değerinin karara en yakın tarih esas alınarak belirlenmesi gerekir. Somut olayda mahkemece intifa değerini belirlemek için üç ayrı rapor alınmış, her üç raporun da birbirinden farklı tespitler içerdiği anlaşılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dosya kapsamına, iddia ve savunmaya, mahkemece kabul edilen hukukî niteliğe göre uyuşmazlık, miras payına mahsuben aile konutunun sağ kalan eşe özgülenmesi istemine ilişkindir. Dosyada daha önce verilen görevsizlik kararına ilişkin Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 2015/9634 Esas- 2015/8136 Karar sayılı bozma ilamı bulunmakla, inceleme görevinin bu idaireye ait olduğu anlaşılmaktadır. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14. maddesi ve Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 30.01.2019 gün ve 2019/1 sayılı kararı uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14. Hukuk Dairesine ait olup, Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 1/7/2016 kabul tarihli ve 6723 sayılı Kanunun 21. maddesiyle değişik 60/3. maddesi gereğince dosyanın görevli Yargıtay 14. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine 09/12/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Ancak, dosya içeriğinden... 3 Aile Mahkemesinin 2007/519-628 sayılı kararı ile davalı ... tarafından ... ve ... aleyhine açılan aile konutunun olduğu tespiti davasının 06/12/2007 tarihinde kabul edildiği, kararında derecattan geçerek kesinleştiği görülmüştür.Yine ... tarafından ... ve ... aleyhine açılan mülkiyet hakkının tanınması davasının ... 4 Asliye hukuk mah.nin 2007/31-24 sayılı kararı ile yetki yönünden görevsizlik kararı verildiği, en sonunda taşınmazın bulunduğu yer itibari ile ... 2 Sulh hukuk mah.2010/1184 sayılı esasını aldığı görülmüştür.Davalı taraf aile konutunun miras hakkına mahsuben kendisine özgülenmesi davasının sonucunun beklenmesini savunmuştur. Mahkemece, her iki davanın konusunun farklı olduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir....
Olayımıza gelince; ortaklığın giderilmesi davasına konu bağımsız bölümde iştiraken malik olan davalı T10 tarafından dava konusu bağımsız bölüm hakkında miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması istemiyle 30/12/2015 tarihinde dava açıldığı, eldeki ortaklığın giderilmesi davasının ise 13/01/2016 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır. UYAP sistemi üzerinden istenilen inceleme izni üzerine, bahse konu "miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması" istemli Antalya 4. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2019/647 Esas - 2021/427 Karar sayılı dosyası incelendiğinde, o dosyanın davalıları konumunda bulunan eldeki dosyanın davacılarına dava dilekçesinin 13/01/2016 tarihinden sonraki tarihlerde tebliğ edildiği, bir başka deyişle davacıların eldeki ortaklığın giderilmesi davasını açtıklarında, davalı T10'ün açtığı davadan haberdar olmadıkları anlaşılmaktadır. Şu halde, ilk derece mahkemesince "miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması" istemli Antalya 4....
