Maddesinde mera vasıflı taşınmazlara ilişkin düzenlemenin bulunduğunu, dava konusu mera parseline haksız yere tecavüz ederek mera taşınmazını amacı dışında kullanan ve mera taşınmazının vasfının bozulmasına sebebiyet veren davalının dava konusu taşınmaza vaki müdahalesinin men'ine, eski hale getirme bedelinin davalıdan tahsili ile yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. CEVAP: Davalı tarafından cevap dilekçesi sunulmamıştır....
c-) 9.068,15 TL eski hale getirme bedelinin taşınmaza tecavüz tarihi olan 08/10/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE, d-) Teknik bilirkişi İsmail Özdemir'in 09/11/2017 tarihli raporuna ekli krokinin KARARIN EKİ SAYILMASINA, e-) Dava konusu yerin dava değeri (zemin değeri + muhdesat bedeli + eski hale getirme bedeli toplamı olan 693.822,66 TL) üzerinden Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 47.395,00 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına....
Meradan yararlanma hakkı olan köy ve belediyeler yoksun kaldıkları yararlanma nedeniyle haksız elatmanın kaldırılmasını, hayvanlarının yararlanamaması sebebiyle ot bedelini, mülkiyet hakkı sahibi olan Hazine ise, haksız elatmanın giderilmesi ve bunun dışında 4342 sayılı Mera Kanununun 4/4 maddesine dayanarak meralarda meydana gelen tahribat sebebiyle eski hale getirme masraflarının tahsilini haksız eylem sahibinden isteyebilir. Somut olaya gelince; dava konusu mera parselinin davalı tarafından mera amacı dışında kullanılmak suretiyle meralık vasfının bozulduğu belirtilerek, meranın eski hale getirme bedelinin davalıdan tazmini için Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesine dava açılmıştır. Yeşilhisar Asliye Hukuk Mahkemesince, dava konusu edilen meranın Yahyalı İlçesi Senirköy Mahallesi sınırları içerisinde kaldığı, taşınmazın aynından kaynaklanan davalarda yetki kuralının kesin yetki kuralı olup Yahyalı Asliye Hukuk Mahkemeleri yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir....
Dolayısıyla taşınmazın zemin değeri (40.637,39 TL) ile mera parselinin eski hale getirme bedelinin (3.196,08TL) toplam değeri ( 43.833,47TL) üzerinden harç ve yargılama giderleri hesaplama yoluna gidilmiştir. Açıklanan sebeplerle; davacının davasının kabulüne karar verilerek; -Davanın KABULÜNE, -Dava konusu Tokat ili, Pazar ilçesi, Çiftlik Köyü, 110 ada, 124 parsel (eski 281 parsel) ve 126 parsel (eski 279 parsel) ile 110 ada 127 (eski 278), sayılı mera parseline davalı T3'ın müdahalesinin menine, 3.196,08 TL merayı eski hale getirme bedelinin davalıdan dava tarihi itibariyle işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine, karar verilmiştir....
Mera, yaylak ve kışlaklar hakkında onları koruma ya da sahiplenmeye yönelik dava açma hakkı başka bir kuruma tanınmamıştır. Meraların kuru mülkiyeti Hazineye, yararlanma hakkı köy ve belediyelere aittir. Meranın mülkiyet hakkı sahibi olan Hazine, haksız elatmanın giderilmesi ve 4342 sayılı Mera Kanununun 4/4 maddesine dayanarak meralarda meydana gelen tahribat sebebiyle eski hale getirme masraflarının tahsilini haksız eylem sahibinden isteyebilir. Bu açıklamaların ışığında somut olaya baktığımızda, taşınmazın mera olduğu tartışmasızdır. Dava konusu 279 ada 76 parselde ilk derece mahkemesince yapılan keşif sonucu düzenlenen fen bilirkişi raporunda, meranın 82.724,17 m2'lik kısmının kullandığı saptanmıştır. Ziraat mühendisi bilirkişinin raporunda vasfı bozulan meranın eski hale getirme bedelinin 44.395,49 TL ve elde edilecek hasat geliri 8.200,43 TL olarak belirlenmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 7.11.2006 gününde verilen dilekçe ile men’i müdahale ve eski hale getirme bedelinin tahsili istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 10.4.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, 291 parsel sayılı mera taşınmazına elatmanın önlenmesi ve eski hale getirme bedelinin tahsili istemleri ile açılmıştır. Davalı davanın reddini savunmuştur. Mahkemece dava reddedilmiştir....
Mahkemece, yapılan keşif sonucu düzenlenen ziraatçi ve inşaatçı bilirkişi raporlarına göre, mera parselinde üretim yapılarak vasfı bozulan alanın eski hale getirme bedelinin 838,40 TL olduğu, ayrıca taşınmazda yer alan konut ve ahır niteliğindeki yapıların bulunduğu bölümde eski hale getirme bedelinin 7.092,14 TL olduğu, böylece toplam eski hale getirme tazminatının 7.930,54TL olduğu görülmektedir. Mahmece de doğru şekilde belirlenen bu taşınmazın davalıdan tahsiline karar verilmiş olup, davalının temyizi üzerine hükmün onanmasına karar verilmesi gerekirken, bu yönler gözetilmeden maddi hata sonucu yazılı gerekçeyle bozulduğu bu defa yapılan inceleme sonucu anlaşılmıştır....
Başka bir ifade ile köy ve belediyelerin eski hale getirme masraflarını, Hazinenin de ot bedelinin tahsilini talep etmesine olanak yoktur. 4342 sayılı Mera Kanununun 4. maddesinde mera, yaylak ve kışlakların hukuki durumu belirlenmiş, 5. maddede mera, yaylak ve kışlak olarak tahsis edilecek yerler sayılmış, 6. maddede ise mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahsis ve tahdit işlemlerinin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca yapılacağı belirtilerek komisyonun kurulma ve çalışma şekli hükme bağlanmıştır. Anılan yasanın 4/1. maddesinde meraların devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunduğu ve bunlardan yararlanma hakkının bir veya birden çok köy veya belediyeye ait olabileceği hüküm altına alınmış olduğundan, devletin hüküm ve tasarrufu altında olan meralar hakkında Hazinenin mülkün sahibi olması sıfatıyla dava açma hakkının varlığını kabul etmek gerekir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Alaca Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/42 esas, 2022/194 karar sayılı dava dosyasında verilen mera, yaylak ve kışlağa ilişkin davalar (mera tespit komisyonu kararının iptali) talebinin reddine karşı, davacı tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; mera, yaylak ve kışlağa ilişkin davalar (mera tespit komisyonu kararının iptali) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davanın aktif husumet nedeni yokluğuyla USULDEN REDDİNE," karar verilmiştir....
Ancak burada talep edilebilecek eski hale getirme bedeli, meralık niteliği bozulan taşınmazın tekrar mera niteliğini kazanması için yapılması gereken masraflardan ibarettir. Dosyada yer alan 18.11.2014 tarihli bilirkişi raporunda hafriyat ve doldurma giderlerinin de katılmasıyla eski hale getirme bedeli fazla hesaplanmıştır. Davacı ... vekili meni müdahale ve eski hale getirme bedeli talep ettiğinden, davanın kabulü ile mahkemece yukarıdaki ölçüler dikkate alınarak bilirkişi vasıtasıyla eski hale getirme bedelininde tespit edilmesi ve bu bedele hükmedilmesi gerekir. Yukarıda açıklanan nedenlerle eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir....
