ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2017/1319 ESAS KARAR NO : 2023/143 DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 04/12/2017 DAVA :Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 17/04/2019 KARAR TARİHİ : 21/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan), Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Asıl Dava İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 17.10.2016 tarihinde "Kaplama Prosesi Ekipmanlarının İmalatına Daire Sözleşmesi"nin kurulduğunu, sözleşmenin konusunun kaplama tesisi ekipmanları imalatı, kaplama tankları, karkas imalatı, tesisat, kaplama tankları, asidik gaz arıtma prosesi, montajı, kurulumu olduğunu, davacının sözleşmeden doğan borçlarını eksiksiz yerine getirdiğini, sözleşme gereğince davalıya 210.000TL. tutarında ödeme yapıldığını, davalı tarafından...
Dava konusu olayda taraflar arasında eser sözleşmesi bulunduğundan sözleşmenin sona ermesi üzerine yüklenicinin talep haklarından biri de olumsuz zararın (menfi zararın) giderilmesi talebidir. Menfi zarar uygulanacağına ve yerine getirileceğine inanılan bir sözleşmenin yerine getirilmemesi sonucu güvenin boşa çıkması nedeniyle uğranılan, sözleşme yapılmasaydı uğranılmayacak olan zarardır. Olumsuz zararın yasal dayanağı 6098 sayılı TBK'nın 125/III., B.K.106/II. maddesindeki genel düzenlemelerdir. Yargıtay içtihatları ve doktrinde eser sözleşmesinden dönülmesi nedeniyle uğranılan ve giderilmesi talep edilen olumsuz zararların sınırlı sayıda olmadığı kabul edilmekte; sözleşmenin yapılmasına ilişkin giderler, harçlar, posta giderleri, noter ücreti ve yapılmış bulunan imalâtın bedeli de menfi zarar kapsamında değerlendirilmektedir....
Ancak akdin haklı feshi halinde istenebilecek zarar, BK'nın 108. maddesi uyarınca, akdin yapılmaması halinde uğranılmayacak olan zararlardan ibaret olup, menfi zarar olarak tanımlanmaktadır. Menfi zararın nelerden ibaret olduğu ve nasıl hesaplanacağı ----sayılı kararında açıklanmıştır. Dairemiz uygulaması da bu karara uygundur. Oysa davadaki istem, fiyat farkına ilişkin olup, olumlu zarar niteliğinde olduğundan ve bilirkişi raporu da fiyat farkıyla olumlu zarar hesapladığından hükme esas alınamaz..." belirtmiştir. Davacı davalı yüklenicinin eksik bıraktığı işlerin üçüncü kişilere yaptırılması nedeni ile ikmal işleri nedeni ile uğradığı zararın tazminini talep etmiştir. Talep mahiyeti itibarı ile ileriye etkili fesih halinde istenebilecek müspet zarar istemine ilişkindir. Ancak Taraflar arasındaki sözleşmenin 36.1.1....
Ancak akdin haklı feshi halinde istenebilecek zarar, BK'nın 108. maddesi uyarınca, akdin yapılmaması halinde uğranılmayacak olan zararlardan ibaret olup, menfi zarar olarak tanımlanmaktadır. Menfi zararın nelerden ibaret olduğu ve nasıl hesaplanacağı ----sayılı kararında açıklanmıştır. Dairemiz uygulaması da bu karara uygundur. Oysa davadaki istem, fiyat farkına ilişkin olup, olumlu zarar niteliğinde olduğundan ve bilirkişi raporu da fiyat farkıyla olumlu zarar hesapladığından hükme esas alınamaz..." belirtmiştir. Davacı davalı yüklenicinin eksik bıraktığı işlerin üçüncü kişilere yaptırılması nedeni ile ikmal işleri nedeni ile uğradığı zararın tazminini talep etmiştir. Talep mahiyeti itibarı ile ileriye etkili fesih halinde istenebilecek müspet zarar istemine ilişkindir. Ancak Taraflar arasındaki sözleşmenin 36.1.1....
Bu nedenle müspet zararın tazmini halinde malvarlığının ulaşacağı değerin, sözleşmenin ifası halinde malvarlığının ulaşacağı değeri geçmemesi gerektiği gözetilerek hesaplama yapılmalıdır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 125. maddesi, sözleşmelerde; borçlunun temerrüdü sonucu borç yerine getirilmemişse alacaklıya üç yetki tanımıştır: Bunlar; her zaman için ifa ve gecikme tazminatı isteğinde bulunma, derhal ifadan vazgeçip müspet zararının tazminini isteme ya da ifadan vazgeçip sözleşmeden dönerek menfi zararını isteyebilmedir. "Sözleşmeden kaynaklanan zarar müspet zarar olacağı gibi, menfi zarar da olabilir. Müspet zarar: Borçlu edayı gereği gibi ve vaktinde yerine getirseydi alacaklının mameleki ne durumda olacak idiyse, bu durumla eylemli durum arasındaki fark müspet zarardır. Diğer bir anlatımla müspet zarar, sözleşmenin hiç veya gereği gibi yerine getirilmemesinden doğan zarardır. Kuşkusuz kâr mahrumiyetini de içine alır....
Konut Yapı Kooperatifi cevabında sözleşmenin haklı olarak feshedildiğini açıklayarak karşı davasında sözleşmenin feshi nedeniyle müspet ve menfi zarar kapsamında uğranılan zararlar için şimdilik 50.000,00 TL’nin davacı yüklenici kooperatiften tahsilini istemiş, arsa sahibi kooperatifçe bozma sonrasında açılan birleşen davada ise haklı fesih nedeniyle uğranılan zararın 188.808,00 TL olduğu belirlendiğinden şimdilik 138.808,00 TL’nin faizi ile tahsili istenilmiştir. Bozma sonrası mahkemece asıl davada 742.132,80 TL imalât bedelinin davalı arsa sahibi kooperatiften tahsiline ve karşı dava ile birleşen davanın kabulü ile arsa sahibi kooperatifin uğradığı zarar karşılığı toplam 188.808,00 TL’nin yüklenici kooperatiften tahsiline karar verilmiştir....
Davalı iş sahibinin cari hesap alacağı, stok ve klişe bedellerini ödememesi iddiası ile davacı, 25.10.2013 gün 4556 yevmiye nolu ihtarnameyi ... 55. Noterliği'nden keşide etmiş, verilen sürede ödenmeyince sözleşmeyi feshederek eldeki davayı açmıştır. Dosyadaki delil ve belgeler, bilirkişi raporları, defter kayıtları, sözleşme hükümlerine göre davacının iş bedelinden dolayı alacaklı olup, alacağın muaccel olduğu ve ihtara rağmen ödenmediğinden temerrüde düştüğü ve sözleşmeden dönmede davacının haklı olduğu anlaşılmaktadır. Sözleşmeden dönme-fesih halinde yüklenici gerçekleştirdiği iş ve imalât bedeli ve haklı olduğundan menfi zararlarını isteyebilecektir. Talep edilen klişe bedeli davalı şirketin yaptırdığı özel ürünlerin paketlenmesi ve markalanması için yaptırılmış olduğu ve menfi zarar kapsamında kaldığından davacı yüklenici menfi zarar kapsamında klişe bedelini isteyebilir ise de; davalı tarafça bu talep kabul edilmemiş ve faturalara karşı çıkılmıştır....
DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan ön inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:İş bölümü sorunu, öncelikle irdelenmelidir. ( HMK m.352). Dava konusu uyuşmazlık ve istinaf istemi; İİK'nun 72.maddesine dayanılarak açılmış, menfi tespit isteğine ilişkin olup, davacı dava dilekçesinde özetle; davalının 01/04/2015 günlü düzenleme şeklindeki satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayanarak, aleyhine kira alacağına ilişkin olarak takip başlattığını, oysa takibin dayanağını oluşturan sözleşmenin tarafı olmadığını ileri sürerek, davalıya herhangi bir borcunun bulunmadığının tespitini talep etmiştir....
Aynı maddenin son fıkrasına göre de sözleşmeden dönme halinde taraflar verdiklerini geri isteyebilir ve kusur halinde menfi zararlarını da talep edebilirler. Sözleşme geriye dönük olarak feshedildiğinden iş sahibi ödediği bedel ile ispatlaması halinde menfi zararını talep edebilir. Olumlu zarar kapsamındaki eksik işler bedeli ve kira kaybı tazminatını talep edemez. Bu bilgiler ışığında somut olayda; İstanbul BAM 15....
Aynı maddenin son fıkrasına göre de sözleşmeden dönme halinde taraflar verdiklerini geri isteyebilir ve kusur halinde menfi zararlarını da talep edebilirler. Sözleşme geriye dönük olarak feshedildiğinden iş sahibi ödediği bedel ile ispatlaması halinde menfi zararını talep edebilir. Olumlu zarar kapsamındaki eksik işler bedeli ve kira kaybı tazminatını talep edemez. Bu bilgiler ışığında somut olayda; İstanbul BAM 15....
