Dava, kaçak tespit tutanağı nedeniyle tahakkuk ettirilen faturalar nedeniyle menfi tespit, elektriğin kesilmemesi konusunda ihtiyati tedbir taleplerine ilişkindir. Dava, davalı-alacaklı tarafından abonelik sözleşmesine dayalı olarak başlatılan takip nedeniyle menfi tespit ve icra işlemlerinin tedbiren durdurulması talebine ilişkindir. İcra ve İcra ve İflas Kanun'unun 72/3. maddesinde, “....icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve göstereceği teminat karşılığında mahkemeden icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir...” düzenlemesi bulunmaktadır. Mahkemece İİK'daki özel düzenleme nedeniyle karar verilmiştir. Mahkemece İİK'ın 72/3 maddesi gereğince takipten sonra açılan menfi tespit davasında icra veznesine yatan paranın teminat karşılığı alacaklıya ödenmemesine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık yoktur....
Ancak menfi tespit davası ile itirazın iptali davasında alacağın var olup olmadığı, yani aynı vakıa tartışılacağı için farklı sonuçlar çıkmaması amacıyla iki davanın birleştirilmesi, davaların birleştirilmesi mümkün olmazsa duruma göre davalardan birinin bekletici mesele yapılması gerekir....
Davacı vekili davanın menfi tespit davası olmadığını ve dava konusu belgenin iptali istemine ilişkin tespit davası olduğunu ileri sürmüştür. Menfi tespit davası İcra İflas Kanunu’nun 72inci Maddesinde düzenlenmiş olup buna göre; borçlunun icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu olmadığını ispat için açmış olduğu dava şeklinde tanımlanmıştır. İcra ve İflas Kanununun 72. Maddesi, icra hukuku bakımından borçlu durumuna düştüğü halde maddi hukuk bakımından aslında borçlu olmadığını ileri süren borçluya, “borçlu olmadığını genel hükümlere göre tespit ettirme” olanağı vermek amacıyla kabul edilmiştir. Madde, bu amaçla, borçluya iki olanak tanımıştır. Birinci olanak, borçlunun henüz “ borcu ödemeden” açabileceği olumsuz ( menfi) tespit davası, ikinci olanak ise, “borcu ödedikten sonra” açabileceği geri alma (istirdat) davasıdır....
Hukuk Dairesi'nin 2007/5232 E. 2007/9773 K. sayılı ve 08.11.2007 tarihli ilamının emsal niteliğinde olduğunu, Davanın hükme bağlandığı tarihte, itirazın tebliği/öğrenilmesinden itibaren bir yıllık süre de geçmiş olduğundan, davacı aleyhine itirazın iptali davası açılabilmesinin de mümkün olmadığını, esasen davacının davasının hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddedilmesi gerekitiğini, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir. İNCELEME VE GEREKÇE Dava, İİK'nın 72. maddesi uyarınca açılmış bir menfi tespit davasıdır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 30/10/2019 NUMARASI : 2016/87 Esas 2019/1120 Karar DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)|İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) KARAR TARİHİ : 23/03/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 23/03/2021 İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 30/10/2019 tarih, 2016/87 Esas 2019/1120 Karar sayılı dosyası Dairemize gönderilmiş olmakla, yapılan inceleme neticesinde; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Her davada, davacının iddiasına göre yargılama usulleri belirlenir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 27/10/2020 NUMARASI: 2018/317 2020/612 DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) Tespit KARAR TARİHİ: 24/03/2021 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 352. Maddesi uyarınca dosya incelendi, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava; davacı ile davalı arasında imzalanmış bir bayilik sözleşmesi olmadığının ve davacının davalı şirkete ... Bankası, Mersin Ticari Şubesine ait; ... çek nolu, 01.04.2018 keşide tarihli ve 300.000,00 TL bedelli teminat çekinden ötürü davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine ve teminat çekinin iptali istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesinin sayılı kararı gereğince, Tarafları tacir olup, İİK'nın 72. maddesi uyarınca açılmış menfi tespit davalara ilişkin istinaf kanun yolu başvurularını inceleme görevi İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. ve 44. Hukuk Dairesine verilmiştir....
Davacı tarafından varlığı inkâr edilen bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığının (yok olduğunun) tespiti için açılan davaya menfi (olumsuz) tespit davası denir (Kuru, B: İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2017, s. 136). Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır....
Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm verilmelidir....
Dosya kapsamı tümüyle değerlendirildiğinde; davanın itirazın iptali davası olduğu, itirazın iptali davasına konu icra takibinin ciranta ve lehtar hakkında ve de sadece kıymetli evrak takip dayanağı olarak gösterilmek suretiyle kambiyo senetlerine mahsusu takip yapıldığı, takip talebinde satış sözleşmesine hiç dayanılmadığı, dava dilekçesine göre de, davalı ve takip alacaklısı ciranta ile aralarında bir ticari satım ilişkisinin bulunduğuna dair hiçbir ibareye yer verilmediği görülmüştür....
Yargılama sırasında davacı vekili 16/05/2019 tarihli celsedeki beyanında, menfi tespite konu çeklerin ödendiğini, menfi tespit davasının konusuz kaldığını, bu davayı takip etmediklerini, davayı alacak yönünden her iki davalılar yönünden takip ettiğini beyan etmiştir. Davacı dava dilekçesinde menfi tespit, çek iptali, çeklerin iadesi, olmadığı taktirde terditli olarak nihai talep alacak talebinde bulunmuştur. Davacı vekili duruşmadaki beyanında, çeklerin ödendiğini beyanla, menfi tespit davasını takip etmediğini beyan etmiştir. Ancak ara kararda, bu dava yönünden işlemden kaldırma kararı verilmediği, çek iptali ve istirdadı yönünden de herhangi bir beyanının alınmadığı ve bu yönde hüküm kurulmadığı anlaşılmıştır....
