GEREKÇE; İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında, ilk derece mahkemesince icra takibinin durdurulması yönünde tedbir talebinin reddine karar verildiği, davacı vekilinin istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır....
Davalı tarafından varlığı iddia edilen bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığının (yok olduğunun) tespiti için açılan davaya menfi (olumsuz) tespit davası denir (------). Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır.Eş söyleyişle kendisine karşı icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz edilmemiş veya itiraz edilmiş olmakla birlikte yerinde görülmemiş olması sebebiyle icra takibi kesinleşse dahi maddi hukuk bakımından borçlu olmadığını ileri sürebilir....
C-)İlk Derece Mahkemesi Kararı : İlk derece mahkemesince; davanın menfi tespit istemli bir dava oluşu ve İİK 72/3 maddesi kapsamı birlikte değerlendirilerek, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden bu nitelikli talebin reddine, ancak takibe konu alacağın %15 i teminat yatırıldığında Bakırköy 11.İcra Müdürlüğü 2020/2855 Esas sayılı takip dosyasının vezneye yatırılan paranın alacaklıya ödenmesinin tedbiren durdurulmasına karar verildiği görülmüştür. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Kararı davacı yan istinaf etmiş; sahteciliğe dayalı menfi tespit davasında HMK 209. Maddeye göre teminatsız olarak icra takibinin durdurulmasına karar verilmesi gerekirken İİK 72/3 e göre ihtiyati tedbir kararı verildiğini, reddedilen talepleri yönünden kararın kaldırılarak HMK ya göre teminatsız ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve istinaf etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/615 Esas KARAR NO : 2024/141 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 23/08/2021 KARAR TARİHİ : 19/02/2024 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı vekili verdiği dilekçesinde müvekkili aleyhine .... İcra Dairesinin 2017/... sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını, takibe konu senette alacaklı gözüken kişi ile aralarında ticari bir ilişkilerinin bulunmadığını, takibin kesinleşmesinden sonra müvekkillerinden ... ...'nın babasına İİK m. 89/I, II ve III haciz ihbarnameleri gönderildiğini, söz konusu senetten ötürü de aleyhlerinde ihtiyati haciz kararı verildiğini, davaya konu senetten ötürü borçlu olmadıklarının tespitine ve kötüniyet tazminatına karar verilmesini talep etmiştir....
Dava; İİK m.72'den kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir. Davacı takibe konu çekin çalıntı bir çek olduğunu, lehtar tarafından çek zayi davası açıldığını, çek zayi davasına müracaat edilmesi gerekirken kötü niyetli takip başlatıldığı ve lehtarın kaşesinin taklit edilmek ve yetkilisinin imzası sahte olarak atılmak ve çeke birden fazla sözde ciranta eklenmek suretiyle haksız kazanç sağlanmaya çalışıldığını belirterek İİK 72/3 maddesi uyarınca icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesini talep etmiştir. İhtiyati tedbirin şartları 6100 Sayılı HMK'nın 389. ve devamı maddelerinde belirtilmiştir. Menfi tespit davasının icra takibine etkisi ise 2004 Sayılı İİK'nın 72. maddesinde özel olarak düzenlenmiştir....
Dava; İİK m.72'den kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir. Davacı takibe konu çekin çalıntı bir çek olduğunu, lehtar tarafından çek zayi davası açıldığını, çek zayi davasına müracaat edilmesi gerekirken kötü niyetli takip başlatıldığı ve lehtarın kaşesinin taklit edilmek ve yetkilisinin imzası sahte olarak atılmak ve çeke birden fazla sözde ciranta eklenmek suretiyle haksız kazanç sağlanmaya çalışıldığını belirterek İİK 72/3 maddesi uyarınca icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesini talep etmiştir. İhtiyati tedbirin şartları 6100 Sayılı HMK'nın 389. ve devamı maddelerinde belirtilmiştir. Menfi tespit davasının icra takibine etkisi ise 2004 Sayılı İİK'nın 72. maddesinde özel olarak düzenlenmiştir....
Menfi tespit ve istirdat davaları İcra İflas Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Maddeye göre; borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Borçlu, menfi tespit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa davaya istirdat davası olarak devam edilir. İspat yüküne ilişkin yukarıda açıklanan genel kural menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da, tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran (iddia eden) taraf o vakıayı ispat etmelidir. Menfi tespit davasında kural olarak, hukuki ilişkinin varlığını ispat yükü davalı/alacaklıdadır ve alacaklı hukuki ilişkinin (borcun) varlığını kanıtlamak durumundadır....
Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit DAVA TARİHİ: 26/12/2022 KARAR TARİHİ: 19/03/2024 Mahkememizde görülmekte olan 3....
Hukuki Nitelendirme, Delillerin Değerlendirilmesi ve Netice Dava, davalı tarafından --------sayılı dosyası ile başlatılan takip nedeniyle davacının borçlu bulunmadığının tespiti amacıyla açılan menfi tespit davasıdır. Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır. Eş söyleyişle kendisine karşı icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz edilmemiş veya itiraz edilmiş olmakla birlikte yerinde görülmemiş olması sebebiyle icra takibi kesinleşse dahi maddi hukuk bakımından borçlu olmadığını ileri sürebilir....
Talep; menfi tespit davası sırasında İİK 72. maddesi uyarınca ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulması talebine ilişkindir. İcra ve İcra ve İflas Kanun'unun 72/3. maddesinde, “....icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve göstereceği teminat karşılığında mahkemeden icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir...” düzenlemesi bulunmaktadır. İİK 72. maddesindeki düzenlemeye göre icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasının icra işlemlerini durdurmayacağı, verilen ihtiyati tedbir kararının sadece icra veznesine yatan paranın dava sonuna kadar alacaklıya ödenmemesi yönünde olabilecektir. Mahkemece İİK'daki özel düzenleme nedeniyle karar verilmiştir....
