İcra Hukuk Mahkemesi'nce, İcra ve İflas Kanunu'nun 269 vd.maddeleri uyarınca verilen tahliye kararları taraflar arasında kesin hüküm teşkil etmeyeceği gibi icra mahkemesince tahliyeye karar verilmiş olmasına rağmen, açılan menfi tespit davasında mahkemece tahliyenin önlenmesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkündür. Öte yandan, açılan menfi tespit davası aşamasında tahliyenin sağlanması durumunda davanın kabulüne karar verilse dahi, davacı - kiracının telafisi imkansız zarara düşeceği açıktır. Bu durumda dosyaya sunulan delil durumuna göre mahkemece teminat karşılığında tahliyenin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerekir iken talebin reddi hatalı olmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki ihtiyati tedbir talebinin incelemesi sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı talebin reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde ihtiyati tedbir isteyen vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati tedbir isteyen (davacı) vekili, taraflar arasındaki satım sözleşmesinin teminatı olarak verilen 7 adet çekin karşılığında mal teslim edilmediği iddiasıyla açmış olduğu menfi tespit davasında çekler hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, davanın niteliği ve ihtiyati tedbir talebinin içeriği ve dosya kapsamına göre yasal koşulları oluşmayan ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş, kararı ihtiyati tedbir isteyen vekili temyiz etmiştir....
İhtiyati tedbir, aynı uyuşmazlık konusu olan taşınır veya taşınmaz malların, hak ve uyuşmazlıkların devrinin önlenmesi, dava sonuna kadar aynen muhafaza edilmesi veya bir tehlike yahut zararın önlenmesi amacıyla 6100 sayılı HMK'nun 389 vd. maddelerinde öngörülen durumlarda başvurulan bir yol olup ihtiyati tedbirde, hakkında tedbir kararı alınan şey esasen asıl davanın konusudur. Dava, İİK'nun 72/3. maddesi gereğince açılan menfi tespit istemine ilişkindir. İİK'nun 72. Maddesinde; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
İşte ortaya çıkan bu tehlikeyi bertaraf etmek amacıyla ihtiyati tedbir kurumu kabul edilmiştir. 6100 sayılı HMK'nın 389.maddesinde ihtiyati tedbirin şartları düzenlenmiş olup, söz konusu maddede; meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı ya da tamamen imkansız hale gelebileceği veya gecikmesinde sakınca bulunması yahut ciddi bir zararın ortaya çıkacağı endişesi bulunan haller, genel bir ihtiyati tedbir sebebi veya şartı olarak kabul edilmiştir. Bu şartlardan birisinin mevcudiyeti halinde, mahkemece, uyuşmazlık konusu taşınmaz hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilecektir. İhtiyati tedbirde asıl olan ihtiyati tedbire esas olan bir hakkın bulunması ve bir ihtiyati tedbir sebebinin ortaya çıkmasıdır. Bunlar ihtiyati tedbirin temel şartlarını oluştururlar. Maddede bu iki hususa yer verilmiş, ihtiyati tedbire ilişkin hak ve özellikle ihtiyati tedbir sebebi genel olarak belirtilmiştir....
e karşı açılan menfi tespit davasında da ihtiyati tedbir kararı verilmiş olduğunu, çekin bankaya ibrazında bankaca çek arkasına ödeme yasağı şerhi de konulmuş olduğunu, ihtiyati haciz kararının yasal koşulları bulunmadığını bildirerek, ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir. Mahkemece, rehinle temin edilmemiş, muaccel bir alacak için kambiyo senedi niteliğindeki çeke dayanarak ihtiyati haciz talep edildiği, bu alacak konusu çekle ilgili ihtiyati tedbir niteliğindeki ödeme yasağı kararının ihtiyati haciz kararı verilmesine engel olmadığı gibi verilen ihtiyati haciz kararına yapılan itirazı inceleme görev ve yetkisinin de mahkemeye ait olduğu gerekçeleriyle ihtiyati hacze itirazın reddine karar verilmiş, karar ihtiyati hacze itiraz eden vekilince temyiz edilmiştir....
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında, İİK'nın 72/3 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden mahkemece ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizliğin bulunmadığı anlaşılmakla, ihtiyati tedbir talep eden davacının istinaf başvuru talebinin HMK'nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında, İİK'nın 72/3 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden mahkemece ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizliğin bulunmadığı anlaşılmakla, ihtiyati tedbir talep eden davacının istinaf başvuru talebinin HMK'nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
GEREKÇE: Talep, icra takibinden evvel açılan menfi tesbit davasında, çeklerin ödenmesinin önlenmesi ve icra takibi yapılmaması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir.İİK’nun 72/2 maddesi, “İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.” hükmünü içermektedir. Bunun yanında menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir koşulları değerlendirilirken İİK 72 maddesi yanında, HMK 389 vd. maddelerinin de gözönünde bulundurulması gerekir. HMK'nın 389. maddesi, "Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir." şeklindedir....
GEREKÇE; Dava genel haciz yolu ile yapılan icra takibinden dolayı borçlu olmadığının tespiti ve icra takibinde dosyaya yapılacak borç ödemesinin alacaklı davalılara ödenmemesi hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir. ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sırasında verilen ihtiyati tedbir kararı ile icra dosyasında icra veznesindeki paranın tedbir isteyen davacı tarafça alacağın %15'i oranında teminat yatırılması halinde alacaklıya ödenmemesine karar verilmiş olup ihtiyati tedbir kararına davalı tarafça yapılan itirazın da reddine karar verilmiş, verilen tedbire itirazın reddi kararına karşı davalı alacaklılar tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Taraflar arasındaki uyuşmazlık İİK'nun 72. maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için davacı borçlunun yatırması gereken teminatın miktarına ve ihtiyati tedbir kararına ilişkindir....
İİK'nun 72/3. maddesinde ''İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın %15'inden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir'' hükmü yer almaktadır....
