"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespite ilişkin davada.... Asliye Ticaret ve ....Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Asliye Ticaret Mahkemesince, dava dilekçesine ekli olarak ibraz edilen çek değerine göre yargılama görevinin miktar itibarıyla Sulh Hukuk Mahkemesinin görevine girdiği gerekçesiyle, görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, Asliye Ticaret Mahkemesince verilen kararın 13.10.2011 tarihinde kesinleştiği, çek davasının çekişmesiz yargı işi olduğu ve 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK'nununa göre, çekişmesiz yargı işlerine Ticaret Mahkemelerinde bakılacağından bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. İstek, çekden dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir....
Mahkemece bozmaya uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiş ve menfi tespit davasında hüküm altına alınması gereken miktar hükümde açıkça gösterilmemiştir. Menfi tespit davalarında borçlu olunmayan miktar açıkça saptanıp, hüküm altına alınması gerekir. Öte yandan mahkeme hükmüne esas alınan bilirkişi raporu yeterli incelemeyi içermediği gibi Yargıtay denetimine elverişli değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin hamili olduğu beş adet çekin arabasından çalındığını, bu beş adet çek için çek iptali davası açtıklarını ve çeklerin iptal edildiğini, davaya konu 3271 TL bedelli çekin davalı tarafından takibe konulduğunu, bu çek bedelinin keşideci şirket tarafından 08.03.2011 tarihinde icra dosyasına yatırıldığını davalının kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunu ileri sürerek, takibin iptali, çekten dolayı borçlu olmadığının tespitini ve ödenilen bedelin istirdatını talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
Dava dilekçesi içeriğinden davaya konu çek yapraklarının boş ve imzasız olduğu, bu durumda henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağının tedavüle konmuş sayılamayacağı, bu nedenle de çek hesabı sahibi davacının zayi nedeniyle iptal davası açamayacağı, ileride ele geçirenlerce doldurulup imzalanması ve hak iddia edilmesi halinde hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu, TTK'nun hükümleri açık olup, zayi nedeniyle hasımsız çek iptali davası açma hakkının hamile tanındığı, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz boş ve imzasız çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı bile olmayan hesap sahibine tanımasının hukuka aykırı olacağı sonucuna varılarak davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir....
Dilovası/Kocaeli Şubesine ait keşidecesi Meral İnşaat Malz.Gıda Harf.Nak.San.ve Tic.Ltd.Şti.olan tr04 0001 2001 3200 0010 1000 51 IBAN numaralı hesaba ait ... çek numaralı, 30/10/2015 tarihli ve 10.000,00 TL bedelli çekin takibe konu edilmesinin engellenmesine, çek nedeni ile müvekkilinin ve keşidecinin borçlu olmadıklarının tespiti ile çekin istirdadına, müvekkilinin borçlu olmadığının alacaklı yetkili hamil olduğunun tespitine, çek keşidecisinin borçlu olmadığına, çek üzerindeki imzanın müvekkiline ait olmaması sebebiyet davalıdan %20'den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderlerin ile karşı vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. CEVAP: Davalı .... vekili cevap dilekçesi ile; davanın menfi tespit davası yetkisiz mahkemede ikame edildiği, dava konusu çek ile ilgili Bursa 13.İcra Müdürlüğünün 2015/......
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava, TTK'nın 818/1-s maddesinin yollamasıyla çeklerde de uygulanması gereken 757. vd. maddeleri hükümlerine göre açılan zayi nedeniyle çek iptali davasıdır. Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendinldiğinde; her ne kadar davacı tarafından zayi nedeniyle çekin iptali istemiyle dava açılmış ise de; 6102 sayılı TTK'nın 757/1 maddesine göre kıymetli evrakın iptalini ancak evrak üzerinde hak sahibi olan lehtar veya yetkili hamilin isteyebileceği, keşidecinin ise çek hamilinin ortaya çıkmasından sonra ancak menfi tespit veya istirdat davası açabileceği, davacının çek hamili sıfatı bulunmadığı, keşideci sıfatı ile kıymetli evrakın iptali davası açtığı, keşideci olan davacının kıymetli evrakın iptali davasını açma ehliyeti bulunmadığı anlaşılmakla davacı tarafından açılan davanın aktif husumet yokluğundan reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/886 Esas KARAR NO : 2021/795 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız) DAVA TARİHİ : 14/10/2021 KARAR TARİHİ : 15/10/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 19/10/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (...davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle: ...... Bankası şehremini şubesine ait ...... çek nolu ....... adına 2 adet çek yaprağı, ...... Bankası ....... şubesine ait ...... çek nolu ..... Grup İnşaat Gıda Ambalaj Turizm San Ve Tic Ltd Şti adına 4 adet çek yaprağı, ....... bank ...... Şubesine ait ...... çek nolu ....... adına 2 adet toplamda 8 adet boş çek yaprağını kaybettiğini söz konusu çek yapraklarının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. Davacının, dava konusu çekin hesap sahibi olup, kendi çeki hakkında zayi nedeniyle iptal davası açamayacağından, HMK nun 114/1-d (tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları dava şartıdır) ve HMK nun 115/2. maddeleri gereğince dava şartlarından olan bu hususun sonradan giderilmesi mümkün olmadığından bu konuda davacıya ek süre vs. verilmesine gerek olmaksızın, .... .... Şubesi'ne ait, ... seri numaralı, 20/08/2022 keşide tarihli, 17.780,00 TL bedelli çekin iptaline karar verilmesi talebine ilişkin davasının, dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Aleyhine mahkememizde açılmış bulunan, çek iptali davasının sonucunun, gerçek alacaklı ve hamilin tespiti ile tespit edileceği bu nedenle, menfi tespit davasının sonucunun mahkememizde açılmış bulunan işbu davanın konusu olan, ....ATM 2019/...-... sayılı dosyasında verilen çek iptaline ilişkin kararın mahkememizden iptalinin talebine ilişkin davada verilecek iptal kararının sonuçları itibariyle birbiriyle çelişmesi gerektiği dikkate alınarak davamızın menfi tespit davası sonucunda etkili olacağı tespit edilerek davalar arasında fiili ve hukuki irtibat bulunduğu anlaşılmakla; a)Mahkememizin 16/02/2023 günlü celsesinde oluşturduğu bilirkişi incelemesi ara kararının birleşen dosyada yapılacak inceleme ve dava ekonomisi prensipleri gereği uygulanması ve masraf yönünden verilen sürelerin birleşen dosyada yeniden değerlendirilmesi bakımından bilirkişi incelemesinin şimdilik yapılmamasına ve ertelenmesine, b)Dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda davaların birleştirilmesinin 6100 sayılı...
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki birleştirilen menfi tespit-çek iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... Dericilik San.Tic.Ltd.Şti. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili, müvekkili şirket temsilcileri olan diğer müvekkilleri ... ve ...’nın davalı ... Deri A.Ş.den alacağa mala karşılık 15.000.000.000.-TL. bedelli çek keşide ederek teslim etmiş ise de, davalının edimini ifa etmemesi nedeniyle çekin bedelsiz kaldığını belirterek çekin iptaline ve müvekkillerinin çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Yargılama sürerken aynı çekle ilgili ... Dericilik Ltd.Şti. tarafından davacılar ... ve ... aleyhine girişilen icra takibi üzerine bu davacılar tarafından ......
