"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, sebepsiz zenginleşme nedeniyle tazminat iddiasına dayanmakta olup, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 3.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 17.01.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlığın mükerrer ödeme nedeniyle sebepsiz zenginleşme iddiasına dayanmasına göre, kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 4.12.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme iddiasına dayanan alacak istemine ilişkin olup, dosyanın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 3. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine,03.09.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Hemen belirtilmelidir ki, sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. BK'nın konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Sebepsiz zenginleşmede iade borcunun kapsamını ve iade sırasında hangi masrafların istenebileceğini düzenleyen BK'nın 63. ve 64. maddeleri, zenginleşenin iyiniyetli sayılıp sayılmamasına göre farklı hükümler içermektedir....
Bu durumda TTK 732. maddesinde öngörülen sebepsiz zenginleşme hükümlerinin uygulanması gerekir. Bu durumda keşidecinin hamile karşı onun zararına zenginleşmiş olabileceği kadar borçlu olacağını, yani davalının sebepsiz zenginleştiğini ispatla yükümlüdür. Mahkemece taraflar arasında temel ilişki bulunmadığı halde ispat yükü tayininde hataya düşülerek yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 31/10/2018 gününde oyçokluğuyla karar verildi. KARŞI OY YAZISI Dava takip dayanağı bonoya karşı değil takibe karşı açılmış bir menfi tespit davasıdır. Davalı-alacaklı takip talebinde alacağını “01.11.2011 tarihli satış bedeli” olarak göstermiştir. Bu itibarla ispat külfeti yani davacı-borçludan takip talebinde yazılı sebeple alacaklı olduğunu ispat külfeti davalı-alacaklıya aittir....
Kaldı ki talebin kiralanana yapılan faydalı ve zaruri masraflarla ilgili ve sebepsiz zenginleşmeye dayalı olduğu ileri sürülse bile bu, ancak kiralanana yapılan imalâtlar için söz konusu olup, davalı evine yapıldığı belirtilen imalâtlar için, sebepsiz zenginleşme ve kira ilişkisi söz konusu olmadığından eser sözleşmesinin konusu olan bu imalâtlar yönünden asliye hukuk mahkemesi görevli olacağından davaya tümüyle asliye hukuk mahkemesince bakılacaktır. Sulh hukuk mahkemesi HMK'da genel mahkeme olarak düzenlenmiş olup özel mahkeme sayılmayacağından özel mahkemenin görevinin öncelikli olacağı ve tümüyle davaya bakabileceği ilkesinin burada uygulanması da söz konusu değildir. Bu nedenle dosyanın göreve ilişkin olarak bozulması gerekmediği anlaşıldığından işin esasının incelenmesine geçilmiştir....
Geçersiz sözleşmeye istinaden, taraflar aldıklarını sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade ile mükelleftirler. Taraflar geçersiz sözleşmeye dayalı olarak edimin ifasını talep edemeyip ancak sebepsiz zenginleşme dolayısıyla aldıklarını iade etmekle yükümlü olduklarından, asıl alacağa bağlı, asıl alacağın ferisi niteliğinde olan cezai şart da talep edilemeyecektir Tapulu bir taşınmazın mülkiyetinin devrini öngören her türlü sözleşmenin resmi şekilde yapılması geçerlilik şartı olup, söz konusu geçerlilik şartını taşınmayan yani resmi şekilde yapılmayan tapulu taşınmazların harici satım sözleşmeleri geçersizdir. Bu durumda taraflarca geçersiz sözleşmeye dayanılarak menfi ve müspet zarar talep edilemeyip, sadece, sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak tarafların birbirlerine verdikleri talep edebileceğinden davacı da ödediği satış bedelini sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre isteyebilir. (Yargıtay 3. HD 2020/6633 E., 2021/9448 K....
Dava, davacının yetkilisi olduğu şirketi banka hesabı yerine sehven davalı şirkete ait banka hesabına ödeme yapıldığı iddiasıyla, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre alacak talebine ilişkindir. TBK'nın 77- 82. maddeleri gereğince, haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Sebepsiz zenginleşme kurumunun amacı, haksız değer kaymalarının önlenmesi olup, tam bir eski hale getirme özelliği taşımaktadır. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene "ya da" borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Sebepsiz zenginleşme kurumunun en önemli temel özelliği ise, "şahsilik" prensibidir....
Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, bonoya dayalı ödemenin, protokolün iptali nedeniyle, tahsili istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, “Davanın, bonoya dayalı sebepsiz zenginleşme iddiasına ilişkin olduğu, TTK'nın 4 ve 5. maddeleri gereğince asliye ticaret mahkemesinin görevli bulunduğu” gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Asliye Ticaret Mahkemesi ise; “Davanın sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı alacak davası niteliğinde olduğu, kambiyo hukukuna dayalı bir uyuşmazlık bulunmadığı” gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı TTK'nın 5/1. maddesi uyarınca, ticari davalara bakmak görevi, asliye ticaret mahkemesine aittir....
Kabule göre de; tescil davası yönünden Hazine lehine, sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak davası yönünden ise davalı ...... lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi de doğru olmamıştır. ” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak; davacının davalı ... karşı açmış olduğu tescil talebinin reddine, davacının ...... talebinin kabulü ile; 9.336,00.TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... ...... Başkanlığından alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ...... tarafından temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davacının taşınmaz bedelini davalı ......'den talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Sebepsiz zenginleşme, haklı bir sebep olmaksızın bir başkasının malvarlığından ya da emeğinden yararlanma olarak tanımlanır....
