Yerel mahkeme, temyize konu edilen kararında, davanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre çözümlenmesi ve zamanaşımı süre ve başlangıcının buna göre belirlenmesi gerektiğini kabul etmiştir. Bu bağlamda öncelikle, sebepsiz zenginleşme kavramı ve hukuki işlemlerden doğan borçlardan farkının açıklanmasında yarar vardır. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 77 ve devamı maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir....
Yerel mahkeme, temyize konu edilen kararında, davanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre çözümlenmesi ve zamanaşımı süre ve başlangıcının buna göre belirlenmesi gerektiğini kabul etmiştir. Bu bağlamda öncelikle, sebepsiz zenginleşme kavramı ve hukuki işlemlerden doğan borçlardan farkının açıklanmasında yarar vardır. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 77 ve devamı maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir....
Yerel mahkeme, temyize konu edilen kararında, davanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre çözümlenmesi ve zamanaşımı süre ve başlangıcının buna göre belirlenmesi gerektiğini kabul etmiştir. Bu bağlamda öncelikle, sebepsiz zenginleşme kavramı ve hukuki işlemlerden doğan borçlardan farkının açıklanmasında yarar vardır. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 77 ve devamı maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir....
Davalı vekili, çeklerin bankaya ibrazı üzerinden yaklaşık 2 yıl geçtiğini, davanın zamanaşımına uğradığını, 20.08.2009 keşide tarihli çekin ise bankaca davacı şirkete ödendiğini, müvekkilinin bu çekleri dava dışı lehtara mal siparişlerine istinaden verdiğini, ancak malların müvekkiline teslim edilmediğini, müvekkilinin sebepsiz zenginleşmediğini, lehtar ile aralarındaki menfi tespit davasının sebepten mücerretlik ilkesi uyarınca reddedildiğini ve temyiz aşamasında olduğunu, ayrıca menfi tespit davasında verilen ihtiyati tedbir kararının davanın taraflarını bağlayıcı nitelikte olup davacıyı ilgilendirmediğini, savunarak davanın reddini istemiştir....
Bu durumda TTK 732. maddesinde öngörülen sebepsiz zenginleşme hükümlerinin uygulanması gerekir. Bu durumda keşidecinin hamile karşı onun zararına zenginleşmiş olabileceği kadar borçlu olacağını, yani davalının sebepsiz zenginleştiğini ispatla yükümlüdür. Mahkemece taraflar arasında temel ilişki bulunmadığı halde ispat yükü tayininde hataya düşülerek yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 31/10/2018 gününde oyçokluğuyla karar verildi. KARŞI OY YAZISI Dava takip dayanağı bonoya karşı değil takibe karşı açılmış bir menfi tespit davasıdır. Davalı-alacaklı takip talebinde alacağını “01.11.2011 tarihli satış bedeli” olarak göstermiştir. Bu itibarla ispat külfeti yani davacı-borçludan takip talebinde yazılı sebeple alacaklı olduğunu ispat külfeti davalı-alacaklıya aittir....
Kaldı ki talebin kiralanana yapılan faydalı ve zaruri masraflarla ilgili ve sebepsiz zenginleşmeye dayalı olduğu ileri sürülse bile bu, ancak kiralanana yapılan imalâtlar için söz konusu olup, davalı evine yapıldığı belirtilen imalâtlar için, sebepsiz zenginleşme ve kira ilişkisi söz konusu olmadığından eser sözleşmesinin konusu olan bu imalâtlar yönünden asliye hukuk mahkemesi görevli olacağından davaya tümüyle asliye hukuk mahkemesince bakılacaktır. Sulh hukuk mahkemesi HMK'da genel mahkeme olarak düzenlenmiş olup özel mahkeme sayılmayacağından özel mahkemenin görevinin öncelikli olacağı ve tümüyle davaya bakabileceği ilkesinin burada uygulanması da söz konusu değildir. Bu nedenle dosyanın göreve ilişkin olarak bozulması gerekmediği anlaşıldığından işin esasının incelenmesine geçilmiştir....
Hemen belirtilmelidir ki, sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. BK'nın konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Sebepsiz zenginleşmede iade borcunun kapsamını ve iade sırasında hangi masrafların istenebileceğini düzenleyen BK'nın 63. ve 64. maddeleri, zenginleşenin iyiniyetli sayılıp sayılmamasına göre farklı hükümler içermektedir....
Taraflar geçersiz sözleşmeye dayalı olarak edimin ifasını talep edemeyip ancak sebepsiz zenginleşme dolayısıyla aldıklarını iade etmekle yükümlü olduklarından, asıl alacağa bağlı, asıl alacağın ferisi niteliğinde olan cezai şart, menfi ve müspet zarar talep talep edilemeyecektir. Somut olayda, sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak tarafların birbirlerine verdiğini talep edebileceğine göre ödediği bedelin de iade edildiği nazara alındığında davacının istinaf itirazları yerinde değildir. Bu itibarla, ilk derece mahkemesince verilen kararda mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesi bakımından usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1- b-1 maddesi uyarınca reddine karar verilmesi gerekmiştir....
Kabule göre de; tescil davası yönünden Hazine lehine, sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak davası yönünden ise davalı ...... lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi de doğru olmamıştır. ” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak; davacının davalı ... karşı açmış olduğu tescil talebinin reddine, davacının ...... talebinin kabulü ile; 9.336,00.TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... ...... Başkanlığından alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ...... tarafından temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davacının taşınmaz bedelini davalı ......'den talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Sebepsiz zenginleşme, haklı bir sebep olmaksızın bir başkasının malvarlığından ya da emeğinden yararlanma olarak tanımlanır....
Kabule göre de; tescil davası yönünden Hazine lehine, sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak davası yönünden ise davalı ... lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi de doğru olmamıştır. ” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak; davacının davalı ... karşı açmış olduğu tescil talebinin reddine, davacının ...... talebinin kabulü ile; 11.483,00.TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... ... Başkanlığından alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davacının taşınmaz bedelini davalı ...'den talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Sebepsiz zenginleşme, haklı bir sebep olmaksızın bir başkasının malvarlığından ya da emeğinden yararlanma olarak tanımlanır....
