İhtiyati tedbir koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin HMK 389. ve HMK 390/3 maddelerine göre değerlendirilmesi gerekmekle birlikte menfi tespit davalarına özgü olarak İİK 72. maddesinin emredici hükmüyle tedbirin türüne ilişkin sınırlama getirilerek takipten sonra açılan menfi tespit davasında takibin tedbiren durdurulmasına karar verilemeyeceğinin düzenlenmesi karşısında ilk derece mahkemesince ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından ihtiyati tedbir isteyen davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir....
borç miktarının %15 'i karşılığında teminat ile durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davalı vekili ihtiyati tedbir kararına karşı 09/07/2021 tarihli itiraz dilekçesinde özetle; kurum işlemlerinde hukuka aykırılık bulunmadığını, ihtiyati tedbir kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN 28/09/2021 TARİHLİ ARA KARARINDA: "Yapılan incelemede; davacının ihtiyati tedbir talebinin HMK 389 ve devamı maddelerinde düzenlenen şartları taşıdığı, davanın menfi tespit ve davalı kurumca verilen para cezası işleminin iptaline ilişkin olduğu, davalı kurum tarafından uygulanmış olan cezai işlemin yasaya ve taraflar arasında yapılmış olan protokole uygun olup olmadığının yapılacak olan yargılama sunucunda ortaya çıkacağı, davacı tarafın sunmuş olduğu evraklar ve dosya arasına gelen evraklar incelendiğinde davacı tarafın yaklaşık haklılığını ispat ettiği de gözetilerek davalı vekilince yapılan itirazın reddine" şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır....
Davalı vekili ihtiyati tedbir kararına karşı 09/07/2021 tarihli itiraz dilekçesinde özetle; kurum işlemlerinde hukuka aykırılık bulunmadığını, ihtiyati tedbir kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN 28/09/2021 TARİHLİ ARA KARARINDA: "Yapılan incelemede; davacının ihtiyati tedbir talebinin HMK 389 ve devamı maddelerinde düzenlenen şartları taşıdığı, davanın menfi tespit ve davalı kurumca verilen para cezası işleminin iptaline ilişkin olduğu, davalı kurum tarafından uygulanmış olan cezai işlemin yasaya ve taraflar arasında yapılmış olan protokole uygun olup olmadığının yapılacak olan yargılama sunucunda ortaya çıkacağı, davacı tarafın sunmuş olduğu evraklar ve dosya arasına gelen evraklar incelendiğinde davacı tarafın yaklaşık haklılığını ispat ettiği de gözetilerek davalı vekilince yapılan itirazın reddine" şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır....
İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitine yöneliktir. Başka bir deyişle hukuki bir yarar bulunması koşuluyla sonuçta alacak-borç ilişkisi doğuracak bir durumun olmadığının tespiti amaçlanır....
İİK’nun 72/2. maddesinde icra takibinden önce açılan menfi tespit davasında talep halinde alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat karşılığında ihtiyati tedbir yolu ile icra takibinin durdurulmasına karar verilebileceği hükme bağlanmıştır. Yine İİK'nun 72/4. maddesinde ise; ''Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar.'' hükmü yer almaktadır. Anılan yasal düzenleme uyarınca menfi tespit davasında ''davanın reddi'' ile birlikte tedbir kararı kendiliğinden ortadan kalkacağı ve ihtiyati tedbir kararının kalkması için mahkeme kararının kesinleşmesi koşulunun da bulunmadığı açıktır. Menfi tespit davasının reddi kararı ile ihtiyati tedbir kararı kendiliğinden kalkar. Bunun için davanın reddi kararında ihtiyati tedbirin kalkmış olduğunun açıkça belirtilmiş olması gerekli olmadığı gibi davanın reddi kararının kesinleşmesi de şart değildir....
Davalının istinaf başvurusu, İlk derece mahkemesince verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılması istemine ilişkindir. Geçici Hukuki Koruma tedbirlerinden olan “ihtiyati tedbir” 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 389-399. maddelerinde düzenlenmiştir. HMK’nun 389. maddesinde ihtiyati tedbirin şartları, 391. maddesinde ihtiyati tedbir kararının kapsam ve içeriği, 393. maddesinde ihtiyati tedbir kararının uygulanması, 394. maddesinde ihtiyati tedbir kararına itiraz ve uygulanacak usûle yer verilmiştir. HMK’nun 391/3. maddesi uyarınca ihtiyati tedbir talebinin reddi kararına karşı ve HMK'nun 394/5. Maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararına itiraz hakkında verilen karar karşı kanun yoluna başvurma olanağı getirilmiştir....
İHTİYATİ TEDBİR TALEBİNİN REDDİ KARARI: "...Davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin değerlendirilmesinde; dosyadaki mevcut deliller arasında bilirkişi vasıtasıyla yapılmış bir tespit ve rapor bulunmadığı, ayrıca delil tespiti veya rapor alınmasına yönelik bir talebi de olmadığı anlaşılmakla mevcut aşamada yaklaşık ispat kurallarının bulunmadığı anlaşıldığından ileride alınacak rapor sonrası yeniden değerlendirilmek üzere ihtiyati tedbir talebinin bu aşamada reddine" karar verilmiştir....
İş sayılı kararı ile tedbiren durdurulduğunu belirterek, müvekkilinin protokol ve sözleşmeye aykırı davarnamadığının tespitine, muarazanın giderilmesine, kurum işleminin iptaline ve tedbir kararının devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece 08.12.2021 tarihli tensip ara kararı ile, Samsun 2. AsHM'nin 2021/49 D.İş sayılı dosyasında verilen ihtiyati tedbir kararının devamına karar verilmiştir. Davalı vekili cevap ve ihtiyati tedbire itiraz dilekçelerinde özetle; davacının mesul müdürü olduğu eczaneye ilişkin olarak yapılan denetim neticesinde hastalara teslim edilmediği halde kuruma fatura edilen ilaçların tespit edildiğini, kurum tarafından yapılan işlemin yerinde olduğunu, ihtiyati tedbir şartlarının mevcut olmadığını, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek, davanın reddini ve ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir....
İİK'nın 72. maddesinde menfi tespit davalarıyla ilgili ihtiyati tedbir düzenlemesi mevcut olup, anılan hükmün HMK'nın 389 vd. maddeleriyle birlikte uygulanması gerekir....
