Mahkemenin de kabulünde olduğu üzere açılan dava kira aktinin feshiyle birlikte oluşan menfi zararın tahsili, kira alacağı ve teminat senetlerinin iadesi istemine ilişkindir. HUMK.nun 8. maddesinin 2. fıkrasına göre kira sözleşmesine dayanan aktin feshi yahut tespit davaları ile bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davalarda, dava konusu olan şeyin değerine bakılmaksızın Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılır. Eldeki davanın yukarıda açıklanan ve mahkemece de kabul edilen niteliği uyarınca Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekmekte olup, mahkemece yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmiş olması doğru değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Uyuşmazlık, eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit ve istirdat istemine ilişkin olup, taraflar arasında kira ilişkisi yoktur. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 15. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 16.05.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Birleşen 2008/738 Esas Sayılı Dosya Birleşen 2010/179 Esas Sayılı Dosya DAVA TÜRÜ : Menfi tespit-İstirdat-Kira bedelinin Tenzili ve Maddi Tazminat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit, istirdat, kira bedelinin tenzili ve maddi tazminat davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davacı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde davacı vekili Av. ... ve davalı vekili Av. ... geldiler. Hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit-istirdat davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira alacağının tahsili istemiyle başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile depozito karşılığı verilen senedin iadesi ve icra dosyasına yapılan haksız ödemelerin istirdadı istemlerine ilişkindir....
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 24 ay kira ödemediğini, gönderilen kira bedellerinin alınmadığı yönündeki iddianın gerçek olmadığını, hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerinin geçtiğini belirterek davanın reddini, davacı aleyhine %40 tazminata hükmedilmesini savunmuştur.Mahkemece, ... 2. İcra Müdürlüğü'nün 2006/3917 E. sayılı dosyası yönünden açılan menfi tespit davasının kesin hüküm nedeniyle reddine, ... 8. İcra Müdürlüğü'nün 2007/1246 E. sayılı dosyası yönünden açılan istirdat davasının hak düşürücü süre yönünden reddine, ... 8....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit-İstirdat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit ve istirdat davasına dair karar, davacılar ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacılar vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 3-Menfi tespit davası yönünden kiralayan davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince; Taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinin süresinden önce tahliye başlıklı 10.maddesinde kiracının asgari 3 (üç) ay öncesinden yapacağı bir bildirim ile kira süresinin sonucu beklenmeksizin sözleşmeyi fesih ve mecuru tahliye edebilir hükmü bulunmaktadır. Bu hüküm ile üç ay önceden feshi ihbar zorunluluğu getirilmiştir. Açıklanan nedenle fesh 01.11.2007 tarihinde değil üç aylık sürenin bitimi 01.02.2008 tarihinde hüküm ifade edeceğinden ve fesihten itibaren de üç ay içinde taşınmazın kiraya verilebileceği bilirkişi raporu ile anlaşıldığından kiracının altı aylık kira bedelinden sorumlu olacağı hususu gözden kaçırılarak menfi tespit davası yönünden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı ve davalılardan ... vekilleri ile ... tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: K A R A R Dava, eser sözleşmesinin feshi nedeniyle fazla ödenen iş bedelinin istirdatı, sözleşme gereği davalılara verilen senetler nedeniyle borçlu bulunmadığının tesbiti, cezai şart ve kira kaybı alacağının tahsili istemlerine ilişkindir....
Mahkemenin bu şekildeki uygulaması esaslı bir usul hatası olup kararın bu nedenle kaldırılması gerekmiştir. 2- Kabule göre de; eldeki dava, 2004 sayılı İİK'nın 72. maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit davası niteliğindedir. Menfi tespit istemine konu edilen takip dosyasındaki borç dava sırasında davacı tarafından tamamen ödenmiştir. Bu durum celp edilen takip dosyası içeriği ve davacı vekilinin 21/05/2018 tarihli duruşmadaki beyanı ile sabittir. 2004 sayılı İİK'nın 72- (6) maddesine göre; Borçlu menfi tespit davası zımnında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir." düzenlemesine yer verilmiştir." Bu halde mahkemece, görülen menfi tespit davasının yargılama sırasında geri alım davasına (istirdat) dönüştüğü gözetilerek yargılamanın bu minvalde yürütülmesi ve hükmünde buna göre oluşturulması gerekirken hüküm yerinde tespite dair karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki karşılıklı itirazın iptali-menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kısmen kabulüne karşı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı-karşı davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -KARAR- Asıl dava, kiralayan tarafından kiracı aleyhine açılan taraflar arasındaki kira sözleşmesinin haksız feshi ve kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle kira alacağının tahsili için girişilen icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, birleşen dava kiracının kiralayan aleyhine açtığı taraflar arasındaki kira sözleşmesinin 15.07.2006 itibariyle feshine kiracının kiralayana borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir....
