Davacının, davalı şirket ile yaptığı araç kiralama sözleşmesi uyarınca verildiğini iddia ettiği bono nedeniyle açılan menfi tespit/istirdat davasında, temel ilişkinin taraflar arasındaki taşınır kira sözleşmesine dayalı olduğu iddiası nedeniyle, uyuşmazlığın çözümünde görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu halde mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek karar verilmesinin hatalı olduğu, istinaf sebeplerinin kamu düzenine ilişkin olarak değişik gerekçe ile yerinde olduğu anlaşılmıştır....
Dava; kambiyo senedine dayalı olarak başlatılan icra takibi nedeniyle menfi tespit istemine ilişkin olup, davacı vekili dava dilekçesinde; takibe konu senedin taraflar arasında düzenlenen araç kira sözleşmesinin teminatı olarak verildiğini bildirdiğine göre taraflar arasında kira ilişkisi olup olmadığı, senedin kira sözleşmesinin teminatı olarak verilip verilmediği hususlarının Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından değerlendirilmesi gerekir. Uyuşmazlığın temeli kira sözleşmesinden kaynaklandığına göre HMK 4/1-a maddesine göre Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir. Görev dava şartı olup yargılamanın her aşamasında resen gözönüne alınması gerektiğinden Mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından, davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere mahalli mahkemesine gönderilmesine ilişkin aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
işbu dava nezdinde yeri olmadığını, dolayısıyla, davacının dava dilekçesinde belirtmiş olduğu, oto kiralama sözleşmesi ile senet arasında bağlantı bulunduğu iddiası ile araç kiralamaya ilişkin beyanlarının ispata muhtaç olduğunu, beyanla; Taşınır kira sözleşmesinden kaynaklanan bir kira alacağı olmadığı ve bu hususta henüz ihtilaf bulunmadığı dikkate alınarak; taşınır kira sözleşmesine ilişkin menfi tespit davası açılmasında bir hukuki yarar bulunmadığından, hukuki yarar dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine, Kira ilişkisinden kaynaklanan her türlü tespit davasında görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesinin olduğu, Taşınır kira sözleşmesine ilişkin kira dışındaki, tüketici ile hizmet alan arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğu, Dikkate alınarak, görev dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine, davanın tümüyle reddine, Haksız ve kötü niyetle yapılan itiraz nedeniyle %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına ve alacağın...
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile müvekkili arasındaki kira ilişkisinin ticari bir uyuşmazlık olduğunu, ticari uyuşmazlıklarda menfi tespit davası zorunlu arabuluculuk dava şartının davacı tarafından yerine getirilmediğini, bu sebeple dava şartı yokluğundan davanın usulden reddi gerektiğini, ayrıca dava konusu olan bononun davacının iddia ettiği gibi kira sözleşmesine dayanmadığını, müvekkilinin bonoyu tamamen ticari borçları sebebiyle davacıdan aldığını, kıymetli evrak olan bono ile yapılmış icra takibine dayanan menfi tespit davasında görevsizlik kararı verilmesi gerektiğini, ayrıca kıymetli evrakın illetten mücerret olduğunu dayandığı hukuki ilişkiyi yansıtmadığını ve davacının senedin ödendiği iddialarını senede karşı senetle ispat kuralı gereği senede dayandırması gerektiğini açıklanan nedenlerle davanın reddini istemiştir....
. - DAVA : Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 06/04/2021 KARAR TARİHİ: 22/06/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 23/06/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: ASIL DAVADA DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi ile; Müvekkilinin dava dışı ... ile arasında Bursa İli, Nilüfer İlçesi, Sakarya Mahallesi, Taşkent Sokak, Fatih Apartmanı, No:6 D:3 numaralı taşınmaz ile ilgili olarak 15/07/2018 tarihinde kira sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşmeye davalı ...'...
Asliye Ticaret Mahkemesi TARİHİ : 08/05/2015 NUMARASI : 2015/366-2015/471 Taraflar arasındaki menfi tespit istemine ilişkin davada Antalya 3. Sulh Hukuk ve Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinin teminatı olarak davalıya verilen senetten dolayı başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Sulh Hukuk Mahkemesince, uyuşmazlığın kambiyo senedinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından ise, kambiyo senedinin düzenleme sebebinin taraflar arasındaki kira sözleşmesine dayandığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur....
Davalı tarafından, davacı aleyhine, fatura alacağına dayalı olarak başlatılan icra takibi nedeniyle açılan menfi tespit davasında, davalı tarafça temel ilişkinin taraflar arasındaki taşınmaz alt kira sözleşmesi nedeni ile, davacıya tahsis edilen sabit kıymetlerin kullanım bedellerine dayalı olduğu iddiasında bulunulmuş, 07/04/2022 tarihli oturumda davacı vekili, taraflar arasında sözlü kira ilişkisi olduğunu, sunulan faturaların bu döneme ilişkin olmadığını, kira konusu yerde teslim edilen eşyalara ilişkin satın alma ya da kiralamanın söz konusu olmadığını, taraflarınca yapılan fazla ödemenin geçmişe dönük kira borcuna ilişkin olduğunu beyan etmiş, bilirkişi tarafından sunulan raporda, taraflar arasında 2017 yılından itibaren süre gelen bir ticari ilişkinin mevcut olduğu, fatura içeriğinde yer alan “Sabit Kıymet Bedeli”nin ne olduğu ve bu sabit kıymetin davacı şirkete teslim edildiği ile ilgili dosya içeriğinde somut bir belgenin mevcut olmadığı bildirilmiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi -menfi tespit -alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, davacı ile davalı ...Ş arasında düzenlenen finansal kiralama sözleşmesi ve finansal kiralama tadil sözleşmesi gereğince davalı satıcı tarafından finansal kiralama sözleşmesine konu baskı makinasının teslim edilmediği iddiasına dayalı finansal kiralama sözleşmesinin feshi, sözleşmeye konu sigorta poliçesinin iptali, davacı tarafından ödenen kira bedelinin tahsili ve finansal kiralama sözleşmesi gereğince bakiye kira bedelleri nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ilişkindir. Davalılar, davanın reddini savunmuştur....
Asliye Ticaret Mahkemesi'nce, davanın kira ilişkisinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkin olup HMK’nin 4. maddesinin (a) bendi uyarınca kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davaların Sulh Hukuk Mahkemesinde görüleceği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, taraflar arasındaki kira sözleşmesinin tacirler arasında yapılmış olup ticari nitelikte olduğu, TTK'nun 4. maddesine göre ticari nitelikte olan davanın Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. 6100 Sayılı HMK.'...
Davalı tarafından 17/08/2010 tarihinde davacı hakkında başlatılan icra takibinde 05/01/2007 tarihli kira sözleşmesine dayanarak toplam 14.378,97 TL kira alacağının tahsili talep edilmiştir. Takibe dayanak yapılan 05/01/2007 başlangıç tarihli kira sözleşmesine göre E... Tekstil Mimarlık Bilgisayar San. Tic. Ltd. Şirketi kiracı sıfatına sahiptir. Davacı, kira sözleşmesini temsilcisi olduğu E... Tekstil Mimarlık Bilgisayar San. Tic. Ltd. Şti. adına imzalamıştır. Dolayısıyla davacı bu sözleşmede kiracı olmadığından, kira sözleşmesini kendi adına imzaladığı ve davacının kiracı olduğu hususu da ispat edilemediğinden bu kira sözleşmesine dayanılarak yapılan icra takibinde borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir....
