Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, B.: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233). Menfi tespit davasında ispat yükü, kural olarak davalı alacaklıya düşer; fakat davacıya (borçluya) düştüğü hâller de mevcuttur; davacı (borçlu), davalının (alacaklının) varlığını iddia ettiği hukukî ilişkiyi (meselâ borcu) sadece inkâr etmekle yetinmekte ise, yani bu hukukî ilişkinin (borcun) hiç doğmadığını ileri sürmekte ise ispat yükü davalıya düşer. Çünkü hukukî ilişkinin (borcun) varlığını iddia eden davalı olduğu için, ispat yükü davalı alacaklıya düşer (6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) m. 190; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK) m.6)....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Tarih : 16.11.2009 Nosu : 855-701 - K A R A R - Uyuşmazlığın tacir olan taraflar arasındaki kira sözleşmesinin feshi nedeniyle alacak istemine ilişkin bulunmasına, taraflar arasında satış ilişkisi bulunmamasına, davanın itirazının iptali ya da menfi tespit biçiminde açılmış olmasına göre, kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 11.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 21.09.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi. Aslı gibidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı vekili; davacının 01/08/2007 başlangıç tarihli kira sözleşmesi gereğince davalının taşınmazında kiracı olduğunu, kira sözleşmesinin 8. maddesinde " kiracı kiralananı boşaltmak istediği takdirde en az bir ay evvelinden mal sahibine ulaşacak şekilde bildirmeyi taahhüt eder" hükmünün kararlaştırıldığını ve buna istinaden, işlerin iyi gitmemesi sebebiyle 29/03/2010 tarihli ihtarname ile 30/04/2010 tarihi itibariyle sözleşmenin feshedildiğinin davalıya bildirildiğini, davalının aradan 3 yıl geçtikten sonra .... 1....
Karar Düzeltme Sebepleri Davalı vekili; kira sözleşmesinin davacı tarafından haksız ve hukuka aykırı şekilde feshedildiğini ve dava konusu taşınmaz erken tahliye edildiğini, sözleşmenin kiracıya tek taraflı fesih hakkı tanımadığını, kira sözleşmesinin haksız feshi ve erken tahliye nedeniyle tazminat talebinin hukuka uygun olduğunu, davacının kendi rızası ile tazminat borcuna istinaden yapmış olduğu ödemenin sebepsiz zenginleşme veya istirdat talebine konu olmasının mümkün olmadığını, teminat mektubu döviz cinsinden verilmiş olsa da yapılan ödemenin Türk Lirası olarak yapılması nedeniyle istirdat kararı verilecekse dahi Türk Lirası olarak verilmesi gerektiğini ileri sürerek; kararın düzeltilmesini ve Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir. C. Gerekçe 1....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit-istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira akdinin feshi ile menfi tesbit ve istirdat istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 94.60.TL fazla alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 18.10.2011 günü oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemenin de kabulünde olduğu üzere açılan dava kira aktinin feshiyle birlikte oluşan menfi zararın tahsili, kira alacağı ve teminat senetlerinin iadesi istemine ilişkindir. HUMK.nun 8. maddesinin 2. fıkrasına göre kira sözleşmesine dayanan aktin feshi yahut tespit davaları ile bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davalarda, dava konusu olan şeyin değerine bakılmaksızın Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılır. Eldeki davanın yukarıda açıklanan ve mahkemece de kabul edilen niteliği uyarınca Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekmekte olup, mahkemece yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmiş olması doğru değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit-istirdat davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira alacağının tahsili istemiyle başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile depozito karşılığı verilen senedin iadesi ve icra dosyasına yapılan haksız ödemelerin istirdadı istemlerine ilişkindir....
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 24 ay kira ödemediğini, gönderilen kira bedellerinin alınmadığı yönündeki iddianın gerçek olmadığını, hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerinin geçtiğini belirterek davanın reddini, davacı aleyhine %40 tazminata hükmedilmesini savunmuştur.Mahkemece, ... 2. İcra Müdürlüğü'nün 2006/3917 E. sayılı dosyası yönünden açılan menfi tespit davasının kesin hüküm nedeniyle reddine, ... 8. İcra Müdürlüğü'nün 2007/1246 E. sayılı dosyası yönünden açılan istirdat davasının hak düşürücü süre yönünden reddine, ... 8....
vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 3-Menfi tespit davası yönünden kiralayan davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince; Taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinin süresinden önce tahliye başlıklı 10.maddesinde kiracının asgari 3 (üç) ay öncesinden yapacağı bir bildirim ile kira süresinin sonucu beklenmeksizin sözleşmeyi fesih ve mecuru tahliye edebilir hükmü bulunmaktadır. Bu hüküm ile üç ay önceden feshi ihbar zorunluluğu getirilmiştir. Açıklanan nedenle fesh 01.11.2007 tarihinde değil üç aylık sürenin bitimi 01.02.2008 tarihinde hüküm ifade edeceğinden ve fesihten itibaren de üç ay içinde taşınmazın kiraya verilebileceği bilirkişi raporu ile anlaşıldığından kiracının altı aylık kira bedelinden sorumlu olacağı hususu gözden kaçırılarak menfi tespit davası yönünden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
