Derdest davada, takibe konu alacağın kaynağı kira ilişkisinden ( araç kiralama ilişkisi sebebiyle menfi tespit ) kaynaklanmaktadır. "6100 sayılı HMK'nun "Sulh hukuk mahkemelerinin görevi" başlığı altındaki 4. maddesinde de "(1) Sulh hukuk mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; a) Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları.... görürler" hükmüne yer verilmiştir (1086 sayılı HUMK'nun 8/II-1 maddesinde de dava konusu şeyin değerine bakılmaksızın, kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tespit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davaların Sulh Hukuk Mahkemelerinde görüleceği şeklinde benzer düzenlemeye yer verilmişti)....
Davalı vekili, mahkemenin görevden önce harcın eksik yatırılıp yatırılmadığını tespit etmesi gerektiğini, kira alacağına ilişkin davaların nispi harca tabi olduğunu ve harcın da kira miktarı üzerinden hesaplanması gerektiğini, mahkemenin usulü eksikliği gidermeksizin görevsizlik kararı vermesinin yerinde olmadığını beyan ederek istinaf talebinde bulunmuştur. GEREKÇE : Taraflar arasında kira ilişkisinin bulunduğu hususunda uyuşmazlık yoktur. İlk derece mahkemesince verilen görevsizlik kararından önce mahkemenin harca yönelik eksiklik bulunup bulunmadığı hususunu belirleme ve inceleme yetkisinin bulunup bulunmadığı hususundadır. İlk derece mahkemesince, " .... davacı, taraflar arasında kira sözleşmesi bulunduğunu, kira sözleşmesinden kaynaklı borç sebebiyle ibralaşıldığını, bu sebeple borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 18/10/2022 NUMARASI : 2022/798 Esas 2022/842 Karar DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) KARAR TARİHİ : 19/01/2023 KARAR YAZIM TARİHİ : 19/01/2023 Talep eden tarafından yapılan 21.11.2022 havale tarihli istinaf kanun yolu başvurusu ve dosya kapsamı incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, İzmir Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir....
Esas sayılı dosyasından ve takibe dayanak senetlerden kaynaklı menfi tespit talebidir.2004 sayılı İİK'nın 170/b maddesinin ve aynı Kanun'un 72. Maddesine yaptığı yollama gereğince kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takipte de menfi tespit davası açılabilecektir. Kambiyo senedinin bedelsizliğine dayalı ya da hükümsüzlüğüne dayalı menfi tespit davası açılabilecektir. (... Hukuk Genel Kurulu 2017/- Esas, 2021/ Karar sayılı ilamında 15,16,17,18,19,20,21,22. paragraflar)Tespit davalarında, bilindiği üzere, kanunda belirtilen ayrık durumlar dışında davacının böyle bir davayı açmakta hukuki yararının bulunduğunu ispat etmesi gerekmektedir. Ancak kanunkoyucu, takipten sonra açılan menfi tespit davaları bakımından davacının hukuki yararını ispat etmesini aramamaktadır. Menfi tespit davalarında ispat yükü, borçlu dava konusu hukuki ilişkiyi reddederse veya borcun hiç doğmadığını ileri sürerse alacaklıdadır....
Maden Yönetim Kurulu'nun 23.01.2018 tarih ve 713/15 sayılı kararıyla sonlandırıldığını, müvekkilinin büyük miktarda menfi ve müspet zararları olduğunu, müvekkilinin kusurunun bulunmadığını belirterek müvekkili şirketin uğradığı zararın tespitine, şimdilik 250.000,00 TL menfi zarardan kaynaklı tazminat ile 10.000 USD karşılığı 74.500,00 TL tutarında müspet zararın davalıdan ticari faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davalı vekili, davacının iddialarının gerçekleri yansıtmadığını, müvekkili ile davacı arasındaki borç ilişkisinden dolayı çekin verildiğini savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davacı ile davalının aralarındaki davaya konu çekin kira ilişkisine istinaden verildiği, ihtilafın çözümünde kira ilişkisinin irdelenmesi gerektiği gerekçesiyle sulh mahkemesi görevli görülerek görevsizlik kararı verilmiş, hüküm süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava, lehtar konumunda olanlardan birinin icra takibine konu yaptığı iki adet senedin anlaşmaya aykırı doldurulduğu iddiası ile açılan menfi tespitine ilişkindir. Davacı, 23/05/2012 belgeye dayanarak senetleri götürüp dava dışı İsmet Kartal'a kira alacağına istinaden teslim edileceğini iddia etmiş, bu belgeyi davacı mahkemeye sunmuştur. Mahkemece taraflar arasında kira ilişkisine binaen görevsizlik kararı verilmiş ise de davacı ve davalı arasında bir kira ilişkisi bulunmamaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2022/798 Esas KARAR NO : 2022/848 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 28/11/2022 KARAR TARİHİ : 29/11/2022 KARAR YAZIM TARİHİ : 29/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Davalılardan ... ile davacı arasında .... ofisin kiralanması konusunda 05.11.2021 Kira başlangıç tarihli 23.10.2021 tarihli Kira sözleşmesi akdedildiğini, İşbu Kira sözleşmesi gereği yıllık kira bedeli olan 44.000 TL bedelli ve Ankara ...İcra Müdürlüğü’nün ......
Sulh Hukuk Mahkemesi ise ; "..Taraflar arasında kira sözleşmesi bulunmadığı, taksim sözleşmesi uyarınca davacıya düşen daireyi davalının tahliye etmeyerek haksız işgal ettiği, icra takibinde ve dava dilekçesinde kira alacağı denilmiş isede davanın, haksız işgalden kaynaklı ecrimisil isteğine ilişkin olduğu, davaya bakma görevinin Asliye Hukuk Mahkemesine ait bulunduğu ... " gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir. 6100 Sayılı HMK.'nın 4/I-a maddesinde ise, kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıklara konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara, konuları ve değerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemelerinde bakılacağı hükmüne yer verilmiştir....
DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Kira Sözleşmesine Dayalı Başlatılan icra Takibi Nedeniyle) KARAR : Serik 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/135 Esas - 2018/46 Karar sayılı dosyası üzerinden verilen hükme yönelik istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize intikal eden dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkiline ait Yukarıkocayatak Mahallesi, Alamersin Kümesi No:26 adresinde bulunan Lukoil isimli akaryakıt istasyonunu davalılardan T4 31/10/2015 tarihinde kira sözleşmesi ile 435.000,00- TL'ye 29 aylığına kiraya verdiğini, aylık kira bedelinin 15.000,00- TL olduğunu, davalıların müvekkili aleyhine Serik 2. İcra Müdürlüğü'nün 2017/322 Esas sayılı icra takibi ile müvekkiline takibin gerçekleştiğini, takibin konusunun müvekkili şirkete ait akaryakıt istasyonuna ilişkin kira ödemelerinin iadesi istemli olduğunu, açıklanan nedenlerle davalıların müvekkili aleyhine başlatmış olduğu Serik 2....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasında ... 15. Sulh Hukuk ile ... 24. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, menfi tespit ve haczin fekki istemine ilişkindir. ... 24. Asliye Hukuk Mahkemesi, dava konusu alacağın kira ilişkisinden doğduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. ... 15. Sulh Hukuk Mahkemesince ise; taraflar arasında kira ilişkisinin bulunmadığı, uyuşmazlığın haksız işgal tazminatından kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur....