Dava araç kira sözleşmesi nedeniyle düzenlenen kambiyo senedinden kaynaklı olarak menfi tespit talebine ilişkindir. 6100 sayılı HMK 4/a maddesi gereğince "kiralanan taşınmazların İcra İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu olan davalar ile bu davalara karşı açılan davaların Sulh Hukuk Mahkemesinde" görüleceğinin düzenlenmiştir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re'sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/280 Esas KARAR NO : 2021/532 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 28/05/2021 KARAR TARİHİ : 09/09/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde, müvekkilinin davalıya ait iş yerini .../.../... tarihinde kiralamış olup bu işlem nedeniyle kendisi ile sözleşme yapıldığını ve ayrıca kira bedeli olarak Antalya .... İcra Müdürlüğünün .../......
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava araç kiralama sözleşmesinden kaynaklı menfi tespit istemine ilişkindir. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK'nun 4/1-a maddesine göre; kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda "Sulh Hukuk Mahkemesi" görevlidir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re'sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır. Somut olayda uyuşmazlık, davacının davalı ...'...
nun 4/I-a maddesinde de kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara, konuları ve değerlerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemelerinde bakılacağı hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda talep, 01.05.2010 tarihli kira sözleşmesi yapılırken teminat olarak verilen senetlerden dolayı, kira ilişkisinin bitmesi nedeniyle senetlerin bedelsiz kaldığı iddiasıyla, senet bedelinin tahsiline yönelik icra takibine karşı yapılan menfi tespit istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda,kira sözleşmesi inceleneceği için .../... uyuşmazlığın, Bodrum Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ele alınıp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle;6100 sayılı HMK.'...
Yargıtay...sayılı kararında; "...Somut olayda; davacı ile davalı arasında, davacının restoran olarak işlettiği taşınmaza ilişkin yapılan kira sözleşmesi nedeniyle karşı tarafa bono verildiği, kiraya veren davalının yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle, kira sözleşmesinin feshi, ödenen 6 aylık kira bedelinin geri verilmesi ve ödenmeyen 6 adet bonodan dolayı borçlu olunmadığının tespitinin istendiği anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık kira sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. 6100 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi uyarınca kira ilişkisinden kaynaklanan tüm uyuşmazlıklarda görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir. Bu nedenlerle, davanın sulh hukuk mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir..." denilmiştir....
Bu açıklamalardan sonra somut olayımıza dönecek olur isek, kambiyo senetleri illetten mücerret senetler olup, bu tür senetlerden kaynaklı davalarda görevli mahkemeler her ne kadar genel kurala göre Ticaret Mahkemeleri olsa da olayımızda uyuşmazlık konusu kambiyo senedinin kira ilişkisinden kaynaklı muhtemel borçlara teminat amacıyla davalıya verildiği, kira ilişkisinin her iki tarafın kabulünde olduğu, davalı tarafından sunulan kira sözleşmesinin bir suretinde ödemelerin senet ile yapılacağının hüküm altına alındığı, senet bedeli ile kira bedelinin miktar olarak uyuştuğu göz önüne alındığında uyuşmazlığın kira sözleşmesine konu senetlerden oluşması nedeniyle artık illetten mücerretlikten bahsedilemeyeceği, asıl hukuki ilişkinin kira sözleşmesinin uygulanmasından kaynaklandığı, neticede asıl ilişkinin kira ilişkisinden kaynaklı olduğu, kira ilişkisinde kaynaklı uyuşmazlıklarda görevli mahkemelerin Sulh Hukuk Mahkemeleri olduğu anlaşılmakla dava hakkında usul yönünden aşağıdaki şekilde karar...
İcra Müdürlüğünün 2010/495 Esas sayılı dosyası kapsamında gönderilen ödeme emri 2014/397 Esas sayılı dosyası kapsamında gönderilen yenileme emrinde belirtilen 25.784,41 TL alacağın sadece kira alacağına ilişkin olmayıp su borcu, vergi borçları vs.hizmetlere ilişkin başka borç kalemlerini de kapsadığı, kira ilişkisi dışındaki diğer uyuşmazlıkların mahkemenin görev alanı dışında kaldığı belirtilerek, kira ilişkisinden doğan alacaklara karşı açılan menfi tespit davasının tefrikine karar verilip, diğer borç kalemlerinden doğan alacaklara ilişkin menfi tespit davası yönünden ve 6111 sayılı Kanun kapsamında yapılan yapılandırma sözleşmesinden doğan uyuşmazlıklara ilişkin görevsizlik kararı verilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 30/12/2014 NUMARASI : 2013/543-2014/739 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, davacıların murisi aleyhine kira alacağına ilişkin başlatılan icra takibinde davacı mirasçıların borçlu bulunmadığının tespiti istemine ilişkindir.Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK.'nun 4/1-a maddesine göre "Kiralananın taşınmazların, 09/06/1932 tarihli ve 2001 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıklar konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda" Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir....
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeniyle yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, kira ilişkisine yönelik menfi tespit ve sebepsiz olarak ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir. İstanbul Anadolu 18. Asliye Hukuk Mahkemesi, uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklandığı, 6100 sayılı HMK'nın 4. maddesi gereğince sulh hukuk mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. İstanbul Anadolu 5. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, taraflar arasındaki uyuşmazlığın kira ilişkisinden değil davacının kendisini borçlu sanarak ödediği paradan yani sebepsiz zenginleşme hükümlerinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
DELİLLER VE GEREKÇE : Dava, takip konusu senedin kira sözleşmesi sebebiyle depozito yerine geçmek üzere teslim edildiği, senedin bedelsiz olduğu iddialarına dayalı menfi tespit davasıdır. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK'nın sulh hukuk mahkemelerinin görevini düzenleyen 4. maddesinin 1/a bendi gereğince kiralanan taşınmazların İcra ve İflas Kanunu'na göre ilamsız icra yolu ile tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar sulh hukuk mahkemesinin görevine girmektedir....
