Asliye Ticaret Mahkemesince, dava konusu ihtilaf taraflar arasında yapılan hasılat kirası niteliğindeki vekaleten işletme sözleşmesinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ise davanın tarafları arasındaki uyuşmazlığın işletme hakkının devri sözleşmesinden kaynaklanan alacağın rücuen tahsili ve sözleşmeden kaynaklanan cezai şarta ilişkin olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz üzerine Yargıtay 11....
Sulh Hukuk Mahkemesi ise, mahkemenin görevinin 6570 sayılı Kanundan kaynaklanan tahliye davalarına ilişkin olduğu belirtilip B.K.'nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kirasından açılan davalarda görevin değere göre belirleneceğinden bahisle görevsizlik yönünde karar vermiştir. Somut olayda, davacı adına mermer ocağı olarak işletilmek üzere ruhsat verilen arazi 9.6.2008 başlangıç tarihli rödövans sözleşmesi ile işletilmek üzere davalıya kiralanmışdır. Rödovans sözleşmeleri, kendine özgü bir sözleşme tipi olmakla birlikte B.K'nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kirası özellikleri göstermektedir. Kiralananın niteliği itibariyle taraflar arasındaki kira ilişkisi hasılat kirasıdır. Hâsılat kirasında kiralayanın önde gelen borcu, BK. 272 maddesi hükmüne göre, kiralananla birlikte kiralanmış menkul şeyler varsa bunlar dahi dahil olduğu halde kiralananı akitten maksut olan kullanmaya ve işletmeye salih bir halde kiracıya teslim borcudur....
Mahkemece kiralananın turistik tesis olduğu bu sebeple taraflar arasındaki ilişkinin hasılat kirası niteliğinde olup, ihtarname ile 60 günlük ödeme süresi verilmesi gerekirken 30 günlük süre verilmiş olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Kiralananın Borçlar Kanunu’nun hasılat kirası hükümlerine tabi olabilmesi için işletme ruhsatnamesi ile kiraya verilmesi gerekir. Kira sözleşmesinde taşınmazın kullanım şeklinin otel olarak gösterilmiş olması tek başına kira ilişkisinin hasılat kirası olduğunu göstermez. Dosyada taşınmazın işletme ruhsatı ile kiralandığına dair herhangi bir beyan ve iddia bulunmamakla birlikte davacı vekili tarafından temyiz dilekçesi ekinde davalı kiracı adına alınmış işyeri açma ve çalışma ruhsatını dosyaya sunulmuştur....
Asıl dava, hasılat kirası istemine ilişkin daha önce Yargıtay 14.Hukuk Dairesinin 12.07.2005 tarih 2005/4358 E.-7209 K.sayılı bozma ilamına uyularak hüküm kurulmuştur. 2797 sayılı Yargıtay Yasası'nın 14.maddesi gereğince hasılat kiralarına ilişkin kararların temyiz incelemesi Yargıtay 14.Hukuk Dairesi tarafından yapılmakta iken 6110 sayılı yasa sonucunda Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 09.02.2012 günlü kararı ile iş bölümünün belirlenmesi sonucunda hasılat kiralarına ilişkin kararların inceleme yeri Yargıtay Yüksek 6.Hukuk Dairesidir. Asıl dava, hasılat kirası olup; ihtiyati tedbir kararını ise bu kararın fer'i niteliğinde bulunmasına ve ortak hükümlerin 2.maddesi gereğince incelenmesinde temel görevli Daire olan Yüksek 6.Hukuk Dairesi tarafından inceleneceğinden kararın inceleme merci Dairemizin görevi dışındadır....
Tarafların iddia ve savunmaları, dosyaya ibraz edilen sözleşmeler ve dava dilekçesindeki açıklamalardan taraflar arasındaki kira ilişkisinin hasılat kirası niteliğinde olduğu sabittir. Hasılat kira sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklara sınırlı bir uygulama alanı bulunan ve amacı dar gelirli kiracıları korumak olan 6570 sayılı yasa hükümleri değil , Borçlar Kanunu’nun hasılat kirasına ilişkin hükümlerinin uygulanması gerekir. ( H.G.K.nun 14.4.2004 gün Esas 2004/11-222 Karar 2004/222 sayılı ilamı ) Bu nedenle mahkeme 2006/3499-4539 1.9.2002 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile kiralanan çay bahcesi ve WC’ nin musakkaf olduğu ve buna ilişkin uyuşmazlığın çözümünde 6570 sayılı yasanın uygulanmasına ilişkin gerekçesi yerinde değildir. Genel olarak kira sözleşmeleri rızai sözleşme türlerindendir. Borçlar Kanunun 1. maddesi hükmü gereğince tarafların karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarını açığa vurmaları ile hüküm ve sonuçlarını meydana getirir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi -K A R A R- Dosya içeriğine göre dava, hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklı alacak istemine ilişkindir. Buna göre; temyiz inceleme görevi 2797 sayılı Yargıtay Yasasının 14. maddesi ile Başkanlar Kurulu’nun 12.02.2016 gün ve 1 sayılı kararı uyarınca Yüksek 6. Hukuk Dairesine ait olup, 6723 sayılı ....anunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 21/2.maddesi ile değişik 2797 sayılı Kanunun 60/3. maddesi gereğince dosyanın anılan Daireye gönderilmesi gerekmektedir. Bu nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 17/10/2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Her ne kadar İlk Derece Mahkemesi’nce takip konusu kira sözleşmesinin konusunun hasılat kirası olduğu belirtilmiş ve Bölge Adliye Mahkemesi’nce de bu tespitin yerinde olduğu değerlendirilmiş ise de; Bursa 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 11.10.2018 tarih ve 2017/700 E - 2018/2166 K. sayılı ilamıyla; alacaklı tarafından açılan temerrüt nedeniyle tahliye davasına esas olan 26.02.2009 tarihli kira sözleşmesinin konusunun hasılat kirası olduğu ve TBK’nın 362/2. maddesi gereğince kiracıya gönderilen ihtarnamelerde en az 60 günlük önel verilmeyip 30 günlük süre verildiğinden bahisle temerrüt nedeniyle tahliye şartları oluşmadığı belirtilerek tahliye davasının reddine karar verildiği, kararın davacı alacaklı tarafından istinaf edilmesi üzerine Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4....
ye kiraya verilmesinden ibaret olduğu ve bu haliyle sözleşmenin hasılat kirası niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır. Hâsılat kirasında kiralayanın önde gelen borcu, BK. 272 maddesi hükmüne göre, kiralananla birlikte kiralanmış menkul şeyler varsa bunlar dahi dahil olduğu halde kiralananı akitten maksut olan kullanmaya ve işletmeye salih bir halde kiracıya teslim borcudur. Teslim kavramı, kiralananın ve bunların içinde menkul şeyler varsa bunların da sözleşmedeki amaca uygun bir şekilde kullanılmak ve işletilmek üzere kiracıya terk edilmesini ifade eder. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK'ya göre alacak ve menfi tespit davalarında görev dava değerine göre belirlenir....
Hukuk Dairesi KARAR Dava, üst hakkı, istisna ve hasılat kirası niteliğindeki sözleşmede, elektrik aboneliğinden kaynaklanan uyuşmazlığa ilişkindir. Davanın açıklanan niteliğine göre hükmü temyizen inceleme görevi, yürürlükte bulunan işbölümü uyarınca Yargıtay 3. Hukuk Dairesinindir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 27/06/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ Tarafların sıfatına bakılmaksızın kira ilişkisinden kaynaklanan (hasılat kirası dahil) kiracı-kiralayan ve mülk sahibi tarafından açılan dava sonucu verilen hüküm ve kararlara ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 6.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 6.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 19.12.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
