Dosya kapsamına göre, icra takibinin menfi tespit davasından önce başlatıldığı anlaşılmakla, davacı vekilinin talebinin kısmen kabulü ile, icra veznesine yatırılan paranın davalıya verilmesinin ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasına" karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : İhtiyati tedbir isteyen vekili; icra takibinin 19/04/2021 tarihinde başlatıldığını oysa, bu dosya ile ilgili arabuluculuk başvurusunun 14/04/2021 tarihinde yapıldığını bu nedenle, davanın takip öncesi menfi tespit davası gibi değerlendirilmesi gerektiğini, bu durumda da, İİK. 72/2 maddesi uyarınca icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerektiğini ileri sürerek, istinaf incelemesi yapılarak yerel mahkeme kararının kaldırılmasın ve ihtiyati tedbir taleplerinin kabulüne karar verilmesini istemiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Talep, ihtiyati tedbir istemine ilişkindir....
İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır ...72. maddesinde; “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. (Değişik: 9/11/1988 - 3494/6 md.) 2004 Sayılı İİK.'...
İİK.72. maddesinde; “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. (Değişik: 9/11/1988- 3494/6 md.) 2004 Sayılı İİK.'nın 72/3. maddesi ile ilgili düzenlemenin gerekçesi "...Borçlu, takip konusu olan alacağın haddizatında mevcut olmadığı hakkında her zaman yani takibin her safhasında menfi tespit davası açabilecektir....
İhtiyati tedbir talep eden davacılar vekilinin istinaf sebepleri doğrultusunda dosya içerisindeki bilgi ve belgeler, mahkeme kararının gerekçesi dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesi ile yapılan inceleme sonunda; Menfi tespit davalarında tedbir müessesesi İİK'nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. İİK'nın 72/2. maddesinde icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin, talep üzerine alacağın % 15'inden az olmamak üzere gösterilecek teminat karşılığında, davaya konu alacağın icra takibine konu edilmemesi hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği düzenlenmiştir. Bu maddenin düzenleniş biçiminden menfi tespit davasına bakan mahkemece mevcut, delil durumu nazara alınarak tedbire karar verilebileceği, delil durumunun değişmesi durumunda verdiği tedbir kararını kaldırabileceği anlaşılmaktadır. Mahkemenin tedbir verip vermemekte takdir hakkı bulunmaktadır....
E sayılı dosyasından yapılacak 14/07/2023 tarihli satış işleminin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 23/06/2023 (Ara Karar Tarihi) tarih 2023/410 Esas (Derdest Dava Dosyası) sayılı kararında; "Talep; icra takibinden sonra açılmış olan menfi tespit niteliğinde olup; menfi tespit davasında borçlunun talep edebileceği ihtiyati tedbirler İİK.’nun 72/2 ve 72/3 maddelerinde düzenlenmiştir. Olaya uygulanması gereken İİK.nın 72.maddesi; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
Davacının, kira borcunun olmadığı iddiasıyla icra takibinden sonra menfi tespit davası açtığı, iş bu davanın konusunun menfi tespit davası olup tahliye davası olmadığı, menfi tespit konusundaki taleplerin yargılamayı gerektirdiği, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği gibi uyuşmazlık konusu olmayan bir hususta tahliyenin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği anlaşıldığından ilk derece mahkemesince tahliyenin durdurulmasına yönelik tedbir kararının kaldırılmasına dair verilen 23/03/2022 tarihli ara kararı usul ve yasaya uygun olup davacı vekilinin istinaf talebi yerinde değildir. Açıklanan nedenlerle davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Davacının, kira borcunun olmadığı iddiasıyla icra takibinden sonra menfi tespit davası açtığı, iş bu davanın konusunun menfi tespit davası olup tahliye davası olmadığı, menfi tespit konusundaki taleplerin yargılamayı gerektirdiği, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği gibi uyuşmazlık konusu olmayan bir hususta tahliyenin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği anlaşıldığından ilk derece mahkemesince tahliyenin durdurulmasına yönelik tedbir kararının kaldırılmasına dair verilen 23/03/2022 tarihli ara kararı usul ve yasaya uygun olup davacı vekilinin istinaf talebi yerinde değildir. Açıklanan nedenlerle davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Asliye Hukuk Mahkemesi açılmış olan menfi tespit davası ile ilgili görevsizlik kararı verdiğini, dolayısıyla tedbir kararının görevsiz mahkemece verilmiş olduğunu, menfi tespit ara kararında takiplerin durdurulmasına yönelik karar verildiğini, hacizlerin kaldırılması hususunda mahkemenin herhangi bir kararı bulunmadığını, icra müdürlüğünün bu aşamada hacizleri kaldırma yetkisi bulunmadığını, İİK'nun 72. maddesine göre icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasına ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğini belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. İİK’nun 72/2. maddesinde icra takibinden önce açılan menfi tespit davasında talep halinde alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat karşılığında ihtiyati tedbir yolu ile icra takibinin durdurulmasına karar verilebileceği hükme bağlanmıştır....
İİK 72. maddesi gereğince ihtiyati talep eden geçici hukuki koruma kararlarının genel olarak düzenlendiği HMK hükümleri uyarınca ihtiyati tedbir kararı verilebilmesinin koşulları kapsamında haklığının yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır. İcra ve İflas Kanununun 72/2. maddesine göre, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir sadece icra takibinden önce açılan bir menfi tespit davası olması halinde verilebilecek bir tedbir olup, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında takibin durdurulması yönünde tedbir kararı verilemez. Menfi tespit davasının icra takibinden sonra açılması durumunda ise ancak İİK 72/3. maddesi uyarınca icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesine ilişkin tedbir verilebilir....
Talep, mahkemenin 17.12.2021 tarihli ara kararının istinaf istemine ilişkindir. HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda; Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nun 72. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan madde “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
