Mecra irtifakı kurulması isteğine ilişkin davalar da, özünü komşuluk hukuku ilkelerinden alması nedeniyle yapılacak araştırma ve incelemede, öncelikle davacının mecra ihtiyacının bulunup bulunmadığı saptanmalıdır. Eldeki davada; Dosya içerisindeki kadastro paftası ve bilirkişi raporuna göre davacıya ait 761, 769, 526 parsel sayılı taşınmazların sınırlarında davacının mecra geçirebileceği ve sulama için kullanabileceği kanallar bulunduğu gibi davacının taşınmazlarının yola sınırı vardır. Kaldı ki 18.10. 2009 tarihli ziraat bilirkişisi raporundan davacının halihazır durumu ile sulamadan yararlanabileceği kanaletler mevcut olduğu fakat ek maliyetler gerektiği anlaşılmaktadır. Özünü komşuluk hukukundan alan mecra ve geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda davacıya gelecek olan külfet değil üzerinden geçit kurulacak taşınmazlar için külfet getirmemesi esas alınmalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki mecra irtifakı kurulması davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 21.01.2016 gün ve 2015/13905 Esas, 2016/734 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde bir kısım davalılar tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, mecra irtifakı kurulması istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 27.07.2006 gününde verilen dilekçe ile su yolu geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27.05.2008 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili ve davalı İcbal Kırca tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Dava, Türk Medeni Kanununun 744. maddesi uyarınca mecra irtifakı kurulması isteğine ilişkindir. Mahkemece 2777 ve 2778 parseller lehine 2779 ve 2780 parseller üzerinde su yolu mecra irtifakı kurulmuştur....
Mecra irtifak hakkı kurulmasına ilişkin davalarda istemin özelliği gereği tıpkı geçit davalarında olduğu gibi en uygun yerin aranması ilkesi geçerlidir. Çünkü mecra irtifakı davaları da özünü komşuluk hukuku ilkelerinden alır. Burada da fedakarlığın denkleştirilmesi prensibi gözetilmelidir. Bundan ayrı mecranın niteliği nasıl ve hangi araçlarla geçirileceği karar yerinde infaza elverişli biçimde belirtilmeli, tüm bunların dışındada irtifak hakkı bedeli bilirkişiler aracılığı ile objektif kriterlere uygun saptanarak, bedel hükümden önce yükümlü taşınmaz malikine ödenmek üzere mahkeme veznesine depo ettirilmeli tüm bu giderlere de davanın niteliği gereği istemde bulunan davacı katlanmalıdır....
Zorunlu su mecra irtifakı kurulmasına ilişkin istemlerde; isteği öne süren kişinin zorunlu su mecra hakkı kurulmasına ihtiyacı olup olmadığının saptanması, taşınmazının bu ihtiyacını karşılama olanağı olup olmadığı hususunun açıklığa kavuşturulması, su ihtiyacı varsa bunu kendisinin aşırı zahmet ve gidere katlanarak başka yoldan sağlayıp sağlamayacağının araştırılması, bütün bunların yanında da zorunlu su irtifakı kurulacak kaynak sahibinin menfaatinin gözetilip gözetilmediği hususları üzerinde durulması gerekmektedir. O yüzden bu tür davalarda zorunlu su irtifakı kurulacak güzergâhtaki bütün taşınmaz malikleri ile kaynak sahibi davada taraf olarak yer almalıdır. Çünkü bu tür irtifakın da kesintisizlik ilkesine göre tesisi gerekir. Ayrıca mecranın niteliği, nasıl ve hangi araçlarla geçirileceği de belirlenerek kararda gösterilmelidir....
KAMU MALISU YOLU MECRA İRTİFAKITARAF TEŞKİLİYOLLAR"İçtihat Metni" Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 02.05.2007 gününde verilen dilekçe ile mecra hakkı irtifakı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 21.04.2008 günlü hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı İsmail ve dahili davalı Neşe vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: Dava, su yolu mecra irtifakı tesisi istemiyle açılmıştır. Davalı 922 parsel sayılı taşınmaz malikleri, davanın reddini savun-muştur. Mahkemece, dava kabul edilerek bilirkişi krokisinde kırmızı ile işaretlenen 922 parsel sayılı taşınmazdan 0.50 metre eninde ve yol uzunluğunda yine 0.50 metre eninde olmak üzere toplam 123.67 m2 yer üzerinden davacının 38 parsel sayılı taşınmazına mecra irtifakı tesisine karar verilmiştir. Hükmü, davalılar temyiz etmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 04.03.2005 gününde verilen dilekçe ile geçit ve mecra irtifakı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; dahili davalı yönünden kabulüne, davalı yönünden reddine dair verilen 13.06.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, geçit ve mecra irtifakı tesisi istemi ile açılmıştır. Mahkemece, istek hüküm altına alınmış, kararı davacı temyiz etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 04.06.2008 gününde verilen dilekçe ile mecra irtifakı tesisi ve müdahalenin men'i talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 03.11.2020 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava; Türk Medeni Kanununun 744-761 maddelerine dayanılarak su yolu mecra irtifakı ve zorunlu su irtifakı kurulması isteğine ilişkindir. Davalı, davanın reddini savunmuştur....
Somut olayda çözümlenmesi gereken sorun; mecraların açıkta tesis edilmiş olması halinde, mecra irtifakı sözleşmesi yapılmamış olmasına rağmen irtifak hakkının doğup doğmayacağı ve dolayısıyla eylemli duruma hukuken geçerlik tanınıp tanınmayacağı noktasında toplanmaktadır. Başkasının taşınmazından mecra geçirmek isteyen kişi, Medeni Kanunun hükümlerince bu isteğini iki yoldan sağlama olanağına sahiptir. Bunlardan birincisi, MK. nun 727. maddesi hükmünden yararlanmak suretiyle o taşınmaz maliki ile anlaşarak “rızai mecra irtifakı tesis edebilme” yoludur; diğeri ise, anlaşma olanağının sağlanamaması halinde, MK.nun 744. maddesinde düzenlenen "zorunlu mecra irtifakı tesisi" için dava yoluna başvurabilmesi halidir. Görülüyor ki bu tür irtifak hakkının kurulmasını sağlayan neden sadece anlaşma değildir. Bir mahkeme kararıyla da irtifak hakkı kurulabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki asıl dava ile elatmanın önlenmesi, birleştirilen dava ile mecra irtifakı kurulması davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 02.04.2015 gün ve 2014/12305 Esas, 2015/3612 Karar sayılı ilamı ile asıl dava ile ilgili hükmün bozulmasına, birleştirilen dosyalara ilişkin hükmün onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Mahkemece mecra hakkı tesisine ilişkin olarak verilen karar Dairemizce onanmış, asıl dava bakımından verilen karar ise yasal ve hukuki dayanakları gösterilmek suretiyle bozulmuş olup, karar düzeltme istemi HUMK’nun 440. maddesindeki nedenlerden hiçbirisine dayanmamaktadır. Bu nedenle yerinde olmayan istemin reddi gerekmiştir....
