"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen derneğin tasfiyesine ilişkin davada Siirt Sulh Hukuk ve Siirt Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, mahkeme kararıyla kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin, para, mal ve haklarının tasfiyesi isteğine ilişkindir. Feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılır. Tasfiye hususunda genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının, mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlamıştır. (5253 s. Dernekler K.m.15/1) Kanun, bu hususta görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğunu göstermemiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesince ise 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15. maddesince açıkça sulh hukuk mahkemesi dışında bir mahkemeye görev verilmediği ve derneklerin tasviyesini çekişmesiz yargı işlerinden olduğu gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiştir. 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15. maddesi hükmü “Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır. Tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir” şeklinde olup maddede tasfiyeye ilişkin olarak mahkemeden bahsedilmiş ancak mahkemenin asliye hukuk ya da sulh hukuk mahkemesi olduğu hususu düzenlenmemiştir....
Dernekler Yönetmeliğinin 89/b maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararı ile bulunduğu ildeki amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredileceği, bu derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesinin mahkeme kararında belirtilen esaslara göre yapılacağı ve tasfiyenin tamamlanmasına müteakip durumun ilgili mülki idare amirine bildirileceği düzenlenmiştir. Dernekler Kanunu' nda tasfiye konusunda hangi mahkemenin görevli olduğu açıkça gösterilmemiştir....
Tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir." ve Dernekler Yönetmeliğinin 89/b maddesi; " ... Tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamış veya son yönetim kuruluna yapılan tebligata rağmen tasfiye işlemleri yapılmamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla bulunduğu ildeki amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir....
Yapılan tüm araştırmalara rağmen haczi kabil malvarlığına rastlanılmayan dernek tüzel kişiliğinden tahsil edilemeyeceği açık olan kamu alacağının tahsili için ayrıca aciz fişi düzenlenmesine gerek bulunmadığı ve derneğin kanuni temsilcisi olmayan davacıdan ise hiçbir şekilde tahsili yoluna gidilemeyeceği gözetilmeden, aciz fişinin düzenlenmediği gerekçesiyle dava konusu ödeme emrinin iptali yolunda verilen mahkeme kararında sonucu itibariyle hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Açıklanan nedenle, davacının temyiz isteminin reddi ile ... İdare Mahkemesince, dava konusu ödeme emrinin iptali yolunda verilen … tarih, E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA, 19.2.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
(Kapatılan) 18. Hukuk Dairesi 2015/44 E. , 2015/4882 K."İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin feshi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı derneğin amacının kanuna ve ahlaka aykırı olduğunu, aynı adla aynı şehirde iki ayrı dernek kurulamayacağını ileri sürerek Türk Medeni Kanunu'nun 89. maddesi uyarınca derneğin feshine karar verilmesini istemiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 89.maddesinde; "Derneğin amacı, kanuna veya ahlâka aykırı hâle gelirse; Cumhuriyet savcısının veya bir ilgilinin istemi üzerine mahkeme, derneğin feshine karar verir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2017/353 E sayılı dosyası üzerinden devam etmekte olan 'kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil' davasının davalısı olan T4 Yaptırma ve Onarma Derneği'ni temsile yetkili kişilerin bulunamadığını, bu nedenle adı geçen mahkemece kendilerine davalı derneğin malvarlığını temsil etmek üzere ve Maliye Hazinesi'ne kayyım atanması için süre ve yetki verildiğini belirterek, taşınmaz malikine kayyım atanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İlk derece mahkemesince, Dernekler Kanunu'nun 15. maddesinden hareketle, söz konusu derneğin mahkeme kararı ile feshedilmiş olduğu, bu durumda derneğin tüm para, mal ve haklarının, feshedilen derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredileceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı vekili tarafından yargılama aşamasında ileri sürülen ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....
Maddesine göre de "İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz." 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlanmış; derneklerin tasfiyesinin nasıl yapılacağı ise Dernekler Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup Yönetmeliğin 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla bulunduğu ildeki amacına...
Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ...Mahkemesince, derneğin merkezinin ... olduğu, .... ise temsilciliğinin bulunduğu dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Derneğin feshine ilişkin dava dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkeme tarafından görülür. Şubelerin (temsilciliğin) bulunduğu yerde derneğin feshi davasına bakılması mümkün olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir....
(Kapatılan)17. Hukuk Dairesi 2013/12901 E. , 2013/12214 K."İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dernek hukukuna ilişkin davada Gölbaşı/Ankara Sulh Hukuk ve Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince; derneğin kendiliğinden sona erme hallerini inceleme görevinin Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 87/son maddesi uyarınca sulh hukuk mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, TMK'nın 60/2. maddesi uyarınca fesih koşullarının oluşup oluşmadığını inceleme görevinin asliye hukuk mahkemesine ait olduğundan bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87/1....
