Maden sahası arama ve işletme ruhsatına sahip olan kişinin, maden işletme faaliyetini başka bir özel veya tüzel kişiye yaptırarak bunun karşılığında çıkan madenin her tonu karşılığında belli bir kira bedeli almasına “rödovans sözleşmesi” denir. Bu sözleşme gereğince rödovans veren, maden ocağının işletilmesini üstlenen özel veya tüzel kişi, ruhsat sahibine, ürettiği her bir ton maden için önceden ödemeyi taahhüt ettiği meblağ kadar bir ücret ödemektedir. Başka bir ifade ile rödovans sözleşmesi, maden işletme ruhsatı sahibinin işletme hakkını belirli bir süre için rödovansçı denilen kişiye devretmeyi, bu hakkı devralan kişinin ise belirli miktarda üretim yapmayı ve ürettiği maden miktarına göre hesaplanan yıllık rödovans bedelini ödemeyi taahhüt ettiği sözleşme olarak tanımlanabilir....
Ancak bu durum ruhsat sahibinin Maden Kanunundan doğan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz." hükmü yer almıştır. Maden Yönetmeliği'nin "Daimi nezaretçinin istihdamı" başlıklı 123. maddesinde, (1) Kaynak tuzlaları hariç olmak üzere maden ruhsat sahalarındaki işletme faaliyetleri, maden mühendisi nezaretinde yapılır. Daimi nezaretçisi olmayan maden işletme ruhsat ve hammadde üretim izin sahalarında, maden işletme faaliyeti yapılamaz. (2) Ruhsat sahibi, hammadde üretim izin sahibi, rödövansçı veya faaliyeti gerçekleştiren tarafından daimi nezaretçinin atanması, Genel Müdürlük onayı ile tamamlanır. Ancak, bir ruhsat sahasında rödövans sözleşmesinin bilgi amaçlı maden siciline şerh edilmesi için yapılan başvuru ile birlikte, daimi nezaretçi atanma talebinin de ruhsat sahibi ve rödövansçı tarafından birlikte yapılması zorunludur....
Anayasa'nın ve 3213 sayılı Kanun'un yukarıda aktarılan hükümlerinden; ihale konusu edilen maden sahasının maden arama ve işletmeye uygun olmasının ihaleyi yapan ve ruhsatı veren idarenin sorumluluğunda olduğu, maden arama ruhsatı almaya hak kazanılmasının maden işletme hakkını kazandırmadığı, bu hakkın kullanılmasının, ihaleden sonra yapılacak başvurular üzerine farklı idarelerden gerekli izinlerin alınması koşuluna bağlı olduğu anlaşılmaktadır. Maden işletme izni alınması sürecinde ilgililere yüklenebilecek tek kusur, diğer idarelerden alınması gereken izinlerle ilgili olarak yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halidir. Bunun dışındaki bütün değerlendirmeler, ilgili mevzuat hükümlerine göre gerekli izinleri verme yetkisine sahip olan idarelerin takdirindedir....
İdare Mahkemesinin …. tarih ve E:…., K:…. sayılı kararıyla 3213 sayılı Maden Kanunu'nun geçici tatil taleplerini düzenleyen 37. maddesinde, 04/02/2015 tarih ve 6592 sayılı Kanunun 19. maddesi ile değişiklik yapıldığı, buna göre geçici tatil verilmesi taleplerin değerlendirilmesi için, talebe konu olan maden işletme ruhsatı sahaları için "işletme izni" verilmiş olması şartının getirildiği, uyuşmazlık konusu maden sahasına S:… sayılı ruhsatın 07/06/2010 tarihinde 10 yıl süreliğine verildiği, ruhsat süresinin 2020 yılına kadar devam ettiği, henüz işletme izninin düzenlemediği ve faaliyete geçilmediği dikkate alındığında, davacı şirket tarafından yapılan başvuru üzerine tesis edilen dava konusu işlemin hukuki denetiminin, işlemin tesis edildiği tarihteki mevzuat çerçevesinde yapılacağı belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi ......
YARGILAMA SÜRECİ : Dava Konusu İstem : Muğla İli, Milas İlçesi, … Mevkii, … Köyü'nde, maden stok sahası ve kırma-eleme tesisi bulunan davacı şirket tarafından, …-… karayolu … Mevkiinde faaliyette bulunan maden işletmelerine ait maden stok sahası ve kırma-eleme tesislerinin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı ve inşaat ruhsatlarının olmadığından bahisle, 01/06/2011 tarihine kadar kırma-eleme tesislerinin sökülmesine, işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınması ve inşaatların ruhsatlandırılması için süre verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Güllük Belediye Encümen kararının, davacı şirkete ait kırma-eleme tesisine ilişkin kısmının iptali istenilmektedir İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: ... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla, davacı şirketin, işyeri ruhsatının alındığı tarihte işletmenin bulunduğu alanın Milas Belediyesi sınırlarında bulunması nedeniyle anılan belediyeden alınan hukuken geçerli maden stok sahası/kırma-eleme tessisi faaliyet konulu ......
Grup ... sicil, ... erişim numaralı maden işletme ruhsatı ve ... sicil, ... erişim numaralı maden arama ruhsatının davacıya bedelsiz olarak devri talebine ilişkin olduğu, ancak dava dilekçesinde dava esas değerinin bildirilmediği, dosyanın tevzi formunun incelenmesinde davanın kıymetli evrak iptali davası olarak açıldığı ve maktu harç yatırıldığının anlaşılması neticesinde mahkememizce dava dilekçesindeki eksikliğin tamamlanması ve buna göre harç yatırılması hususunda 28/10/2021 tarihli ara karar ile; "1-Davacı vekiline, dava konusu olan ve davacı adına bedelsiz devri talep edilen IV....
Grup maden sahası arama ruhsatı ihalesinin uygun bulunmamasına ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bağlı, İlgili ve İlişkili Kuruluşlar Taşınmaz Komisyonu'nun (Taşınmaz Komisyonu) ... tarih ve ... sayılı kararının iptali istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .......
Grup maden sahası arama ruhsatı ihalesinin uygun bulunmamasına ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bağlı, İlgili ve İlişkili Kuruluşlar Taşınmaz Komisyonu'nun (Taşınmaz Komisyonu) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ......
YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Isparta ili, Sütçüler ilçesi hudutlarında bulunan 98,88 hektarlık alan için II-B Grubu mermer maden arama ruhsatı verilmesi talebiyle yapılan başvurunun uygun bulunmaması işleminin iptali istenilmektedir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ......
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Maden Kanunu'nda 04/02/2015 tarihinde değişiklik yapılmasına rağmen, düzenlemenin 18/02/2015 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdiği, rödövans sözleşmesinin 09/02/2015 tarihinde yani yasal değişiklik yapılmadan önce imzalandığı, maden siciline şerhin rödövans sözleşmesinin geçerliliği bakımından kurucu nitelikte olmadığı, bilgilendirme amaçlı yapıldığı, işletmenin yer altı maden işletmesi olduğu, açık işletme olmadığı, hukuki gerekçeden yoksun temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : ... sicil numaralı IV. Grup Kömür ruhsatı ile ilgili olarak, Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 10/02/2015 tarihinden itibaren geçerli temdit işletme ruhsatı düzenlendiği, ruhsat sahibi ile ... Mad.Turz.Enerji San.ve Tic. Ltd....
