TTK'nin 651. maddesi uyarınca, kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir ve kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. TTK'nin 780. maddesindeki unsurları taşıyan çek kambiyo senedi olup, bir kıymetli evraktır. İlgilinin iptalini istediği, başvurusuna konu çeklerin doldurulup doldurulmadığı da anlaşılamamaktadır. Bu nedenle iptali istenen çeklerin kıymetli evrak niteliği tartışmalıdır. TTK'nin 818/1-s maddesi hükmünün göndermesiyle aynı yasanın 757 vd. maddelerine göre çek iptali istemini çek hamili açabilir, ilgilinin istemine göre iptali istenen çeklerin yetkili hamili olmadığı, bu nedenle zayi nedeniyle çek iptali isteminde bulunmaya hakkının bulunmadığı kanaati hasıl olmuştur....
Zayi nedeniyle açılan iptal davasında, öncelikle zayi edildiği bildirilen evrakın kıymetli evrak niteliğini taşıması, kıymetli evrakın davacının kendi iradesi dışında elinden çıkması, zayi edilen kıymetli evrakın kimin elinde olduğunun bilinmemesi ve davacının zayi edildiği bildirilen kıymetli evrakta hamil olması gerekmektedir. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2021/1710 Esas, 2022/146 Karar sayılı ilamı;"6102 sayılı TTK'nun 651 ve TTK 'nun 818/s bendi yollaması ile aynı Kanunun 757 ve devamı maddelerine göre açılacak kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptali istemine ilişkin davalarda, dava açma yetkisi hamile ait olup keşidecinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir.TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir. HMK nun DAVA ŞARTLARININ İNCELENMESİ başlıklı 115. maddesi; "(1) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2022/149 Esas KARAR NO: 2022/487 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 01/03/2022 KARAR TARİHİ: 09/06/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İlgili vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin alacaklısı olduğu -----Şubesine ait ---çek numaralı --- hesap numaralı, ------- tarafından keşide edilerek müvekkiline teslim edilen ----- bedelli çekin kaybolduğunu, bahse konu çekin kötü niyetli kişiler tarafından cirolanarak tedavüle çıkartılması ve müvekkilin ve keşidecinin mağdur olması ihtimali nedeniyle çek hakkında öncelikle ödemeden men akabinde zayi olan çekin iptali kararı verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE; Dava; hukuki niteliği itibariyle TTK. 818 maddesi yollamasıyla aynı Yasanın 757-765. maddelerine göre açılmış bir zayi nedeniyle çek iptali davasıdır....
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 28/02/2024 KARAR TARİHİ : 05/03/2024 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 06/03/2024 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVACININ TALEBİ: Davacı dava dilekçesinde özetle ;Kendisine ait 10 yapraklı çek karnesinde mevcut .... Şubesinin .... iban numaralı hesabı üzerinden keşide edilen ... çek numaralı çekin kaybolduğunu, çek bedelinin bankadan alınmaması için ödeme yasağı konulmasını ve adı geçen çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER VE DEĞERLENDİRME: Dava ; 6102 sayılı TTK’nun 651. maddesi uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK’nun 651. maddesi ‘‘Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; hukuki niteliği itibariyle TTK. 818 maddesi yollamasıyla aynı Yasanın 757-765. maddelerine göre açılmış bir zayi nedeniyle çek iptali davasıdır. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m.)...
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE; Dava; hukuki niteliği itibariyle TTK. 818 maddesi yollamasıyla aynı Yasanın 757-765. maddelerine göre açılmış bir zayi nedeniyle çek iptali davasıdır. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m.)...
Bankası Ostim/Ankara Şubesine ait 2087645, 2087647, 2087650 seri numaralı boş çek yapraklarının çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. SAVUNMA : Dava hasımsız olarak açılmıştır. YARGILAMA ve GEREKÇE : Dava, keşideci tarafından açılan boş çek yapraklarının zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir. (6102 Sayılı TTK M. 818/1-S bendi yollamasıyla TTK.757,759,760) Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur, yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir....
DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : KARAR NO : HAKİM : KATİP : DAVACI : VEKİLİ : DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) DAVA TARİHİ : KARAR TARİHİ : GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Talep eden talep dilekçesinde özetle;......... Bankası ............... Şubesi............ seri numaralı............ vade tarihli olan 200.000,00-TL bedelli çekin zayi nedeni ile iptalini telafisi güç zararların ortaya çıkmaması adına kaybedilen çeke bir ihtiyati tedbir kararı olan ödemeden men yasağı konulmasınıtalep etmiştir....
. - DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 19/02/2019 KARAR TARİHİ: 19/02/2019 K.YAZIM TARİHİ : 20/02/2019 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili; müvekkili firmanın bina dış cephe izolasyon işi yaptığını, firmaya ait Şekerbanka ait ... seri nolu çek yaprağı ile Finansbank ... seri nolu çek yaprağının boş olarak kaybolduğunu, bu çeklerin üçüncü şahıslar tarafından kullanılması ihtimaline binaen ödeme yasağı konularak çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali talebinden ibarettir. TTK'nın 651. maddesine göre kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda çek üzerinde hak sahibi olan kişi, çekin iptaline karar verilmesini isteyebilir....
