K A R A R Dava, davacının babasından dolayı aldığı ölüm aylığını iptal eden Kurum işleminin iptali, ölüm aylığının yeniden bağlanması gerektiğinin,davacıya ödenmesi gerekin ölüm aylıklarının ölüm aylığının kesildiği tarihten itibaren devamına karar verilmesi ve iş bu dava ile birleşen ... tarafından açılan dava ise davalının yetim aylığından dolayı 12.450,60 TL borçlu olduğunun tespiti ile yasal faiziyle birlikte tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulü ile davacının ölüm aylığını kesen Kurum işleminin iptali ile davacının borçlu olmadığının tespitine,davacının kesilen aylığının kesilme tarihinden itibaren yeniden bağlanmasına ve bu tarihten itibaren ödenmeyen aylıkların ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Kurumdan tahsiline ve birleşen dosyanın reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, kurum işleminin iptali ile kurum tarafından kesilen yetim aylığının yeniden bağlanması ve davalı Kuruma borçlu bulunmadığının tespi istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne kurum işleminin iptali ile davacının yetim aylığı sebebiyle kuruma borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
DAVA Davacı vekili; davacının eşinden boşandıktan sonra bir arada yaşamadığını, davalı Kuruma kesilen aylığın tekrar bağlanması için başvurduğunu, Mahkeme kararının gönderilmesi halinde aylığın tekrar bağlanabileceğini bildirdiklerini belirterek, yetim aylığının tekrar bağlanmasını ve kesilme tarihi itibariyle yasal faiziyle ödenmesini talep etmiştir. II. CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini istemiştir. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin 21.01.2021 tarihli 2016/323 E.-2021/51 K. sayılı kararıyla; “davanın kabulüne, davacının 01.11.2008 tarihinden itibaren kesilen yetim aylıklarının kesilmesine ilişkin Kurum işleminin iptaline, yetim aylıklarının yeniden bağlanmasına, davacının 01.11.2008 tarihinden itibaren kesilen yetim aylıklarının ödenmesine ve birikmiş aylıklarının her ay ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Kurumdan tahsiline karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
bu nedenle yetim aylığı alma koşulunu sağlanmadığının tespit edildiğinden bahisle 2013/26 nolu genelge doğrultusunda yetim aylığının kesilmesine karar verilerek iptal edilen aylığına ilişkin geriye dönük hesaplanan 30.428.90 TL'nin iadesi için ayrıca tarafına tebligat gönderileceği açıklaması ile yetim aylığı kurumca kesildiğini belirterek müvekkilinin Bağkur sigortalısı babası Osman Bayhan'dan dolayı bağlanan yetim aylığı kesme işleminden davalı kurum hatasından dönerek 01/10/2016 taihinden yeniden aylık bağlama işlemi yapmış ise de aylık kesme tarihinden itibaren bağlanması gerektiğinin tespiti ile aylık kesme tarihinden yeniden bağlanma tarihi arasındaki döneme ait aylıkların yasal faizi ile birlikte müvekkiline iadesine, aylık kesme tarihinden önce müvekkile yapılan ödemelerden yersiz ödeme olarak adlandırılarak geri ödemelerin talep edilmesine ilişkin işlemin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Temyiz Sebepleri Davalı Kurum vekili; istinaf sebepleri doğrultusunda temyiz talebinde bulunmuştur. C.Gerekçe 1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, davacının babası üzerinden aldığı yetim aylığının kesilmesine ilişkin Kurum işleminin iptali, borçlu olmadığının tespiti, aylığın yeniden bağlanması ile yasal faiziyle ödenmesi gerektiğinin tespiti ve yapılan kesintilerin iadesi istemine ilişkindir. 2.İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 5510 sayılı Kanun'un 34 üncü, 54 üncü, 96 ncı maddesi. 3....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Yerel mahkemece davanın kabulü ile davacının ölüm aylığının kesilmesine ilişkin kurum işleminin iptali ile kesildiği tarih itibariyle yeniden bağlanmasına, kesildiği tarihten itibaren dava tarihine kadar ödenmemiş ölüm aylıkların ödenmesi gereken tarihlerden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı kurumdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ: İlk derece mahkemesi kararı davalı vekilince istinaf edilmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu, müvekkili kurum müfettişleri tarafından son derece titiz çalışmalar ve araştırmalar sonucunda muvazaalı boşanma olduğunun tespit edilmiş olduğunu ve davalıya ödenen yetim aylığının kesilmesi işleminin gerçekleştirildiğini bu nedenle davanın reddinin gerektiğini belirtmiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 16/12/2021 NUMARASI : 2021/151 2021/426 DAVA KONUSU : Kurum İşleminin İptali, Menfi Tespit KARAR : Taraflar arasındaki kurum işleminin iptali, menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü....
İş Mahkemesi KARAR A) Davacı İstemi: Davacı; 5510 sayılı Yasa'nın 56/2.fıkrası uyarınca boşandığı eşi ile birlikte yaşadığının tespit edilmesi nedeni ile ölüm aylığının kesilmesine ilişkin davalı Kurum işleminin iptali ve 22/10/2008 – 21/13/2010 dönemi için borçlu olmadığının tespiti için açtığı davada ... 10. İş Mahkemesinin 2013/1724 esas 2015/140 sayılı kararıyla davanın reddine karar verilip kesinleştiğini, belirtilerek, bu defa, 01/10/2011 tarihinden itibaren yeniden yetim aylığı bağlanması, aylıkların faiziyle birlikte ödenmesini talep etmiştir. B) Davalı Cevabı: Davalı ... vekili özetle; kurum işleminin yerinde olduğunu ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece yapılan yargılama sonunda; ".....Davalı kurumca davacı T1 babasından almakta olduğu yetim aylıkların eşinden aylık alma gerekçesi ile 01/01/2003 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 2014 yılında kesildiği, kesilmeye dair kurum işleminin iptaline ilişkin yargılama sırasında davalı kurumca davacıya babasından yerinden yetim aylıkları bağlandığı, yeniden bağlama işleminin 01/10/2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yapıldığı ancak davalı kurumca davacının babasından almakta olduğu yetim aylığının kesilme işleminin baştan itibaren kanuna ve hukuka aykırı olduğu, bu nedenle davalı kurumun davacının yersiz ödeme gerekçesi ile eşinden almakta olduğu aylıklarından tahsil işleminin yerinde olmadığı ve kesilme tarihi olan 2014 yılı ile 2016 tarihleri arasında ödenmeyen aylıklarında da ödenmesi gerektiği anlaşılmıştır....
Değirmenci'den dolayı 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'nun 46/3 üncü maddesi gereğince sürekli malul olduğundan dolayı yetim aylığının 1998 yılında bağlandığını, bağlanan yetim aylığının 2013 yılı sonuna karar müvekkiline ödendiğini, 01.11.2014 tarihinde yetim aylığının kesildiğini ve borç tahakkuku yapıldığını, yetim aylığının ödenmesinin devam edilmesi talebinin Kurum tarafından reddedildiğini, Kurum tarafından fazla yapılan ödemelere istinaden çıkartılan borçların müvekkilinin emekli maaşından kesinti yapılarak alındığını, konuya ilişkin işlemin iptali istemli İdare Mahkemesine dava açıldığını, İstanbul 1.İdare Mahkemesinin 2014/2630 Esas 2015/671 Karar sayılı 03.04.2015 tarihli kararıyla çözüm yerinin iş mahkemeleri olduğuna karar verildiğini kararın Danıştay 12....
