İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 24/09/2019 NUMARASI : 2019/55 2019/332 DAVA KONUSU : Menfi Tespit KARAR : Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı kurum tarafından müvekkiline gönderilen 19.12.2008 tarih ve 17627513 sayılı yazıda müvekkilinin 137.703,69 TL borcu bulunuduğu bildirilerek bu bedelin 15 gün içerisinde ödenmesinin talep edildiğini müvekkilinin borcu olsa bile 1995- 2004 dönemini kapsayan prim alacağının zaman aşımına uğradığını belirterek kurumun 19.12.2018 tarihli işleminin iptaline müvekilinin davalıya 137.703,69 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı Kurum vekili duruşmadaki beyanında; davanın reddini istemiştir....
Hukuk Dairesi Dava, 3201 borçlanmasının müracaat tarihi itibariyle kabulü, davalı Kurum red işleminin iptali istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Asıl dava, aksi Kurum işleminin iptali ile, kesilen maluliyet aylığının kesildiği tarihten yeniden bağlanması gerektiğinin ve kuruma karşı borçlu olmadığının tespiti, birleşen dava ise yersiz ödeme olduğu iddiası ile davacı-birleşen davada davalı hakkında yapılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde asıl davanın kabulüne, birleşen davanın ise reddine, karar verilmiştir. Hükmün, davalı- birleşen davada davacı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Davanın yasal dayanaklarından olan 5510 Sayılı Yasa’nın 94’üncü maddesinde “Kurum yürütülen soruşturma kapsamıyla sınırlı olmak üzere;.......
C.Gerekçe 1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava; Kurum işleminin iptali ve menfi tespit istemine ilişkindir. 2.İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 506 sayılı Kanun'un 80 inci, 5510 sayılı Kanun'un 93 üncü maddesi, Borçlar Kanunu'nun 125 inci maddesi, 6183 sayılı Kanun’un 102 inci maddesi 3. Değerlendirme 1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. 2....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet iptaline ilişkin Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Davacı, ortağı olduğu .... işyerinden oğlu ... adına bildirilen çalışmalardan 10.07.2000-01.06.2005 arası dönemi kapsayan kısmının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptalini talep etmekte olup; Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile ...’in adı geçen şirketten bildirilen 10.07.2000-14.09.2004 tarihleri arası çalışmalarının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptaline ilişkin hükmün davalı Kurum tarafından temyizi üzerine eksik araştırma nedeniyle bozulmasına karar verilmiştir....
Kamu borçluları açısından 7 günlük sürenin geçirilmesi halinde menfi tespit davası açma hakkı bulunmamaktadır; ancak 3. kişiler bakımından menfi tespit davası açma süresi 6183 sayılı Kanunu 79. maddesi uyarınca 1 yıldır. Somut durumda Mahkemece, davacının kamu borçlusu olup olmadığı araştırılmalı, davacının kamu borçlusu olmaması halinde itiraz süresiyle bağlı olmadığı gözetilerek, açılan dava menfi tespit davası olarak kabul edilip davanın esasına girilmeli ve oluşacak sonuca göre karar verilmelidir. "denilmiştir. Haczin kaldırılması istemi ise herhangi bir süreye tabi değildir....
Temyiz Sebepleri Davalı Kurum vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği hususlar doğrultusunda temyiz talebinde bulunmuştur. C.Gerekçe 1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava; Kurum işleminin iptali ve menfi tespit istemine ilişkindir. 2.İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 506 sayılı Kanun'un 80 inci, 5510 sayılı Kanun'un 93 üncü maddesi, Türk Borçlar Kanunu'nun 125 inci maddesi, 6183 sayılı Kanun’un 102 nci maddesi 3. Değerlendirme 1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. 2....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, kaçak elektrik kullanımından kaynaklanan alacak nedeniyle menfi tespit istemine ve birleşen dava ise aynı tutanakla ilgili itirazın iptali istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK 355. Madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen de kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmış olup, Dairemizin 2020/1303E-2021/1641K sayılı 09/06/2022 tarihli kararı ile eksik araştırma gerekçesiyle karar kaldırılmış olup, İlk derece mahkemesince, davacı tarafından kaçak elektrik nedeniyle yapılan tahakkuk için davalı Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş. Ye açılan menfi tespit davasında ve birleşen itirazın iptali davasının kısmen kabulüne karar verilmiş bu karara karşı davalı-birleşen dosa davacısı tarafça istinaf yasa yoluna başvurulmuştur....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi KARAR Dava, kurum işleminin iptali istemine ilişkindir. Mahkeme, davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı ve gerektirici sebeplere göre davalı Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmektedir. İnceleme konusu davada; davacıya 01.06.2005 tarihinden geçerli olmak üzere yaşlılık aylığı bağlandığı, 31.07.1997-29.09.2000 dönemine ilişkin prim ödemelerinin hayali olduğunun kurum raporuyla tespit edilmesi üzerine yaşlılık aylığının 01.10.2006 tarihi itibariyle iptal edildiği ve davacıya yersiz aylık ödemesi ve tedavi gideri çıkartıldığı anlaşılmaktadır....
Önemle vurgulamak gerekir ki, kanunda da menfi tespit davası açılmasını yasaklayan bir hüküm de bulunmamaktadır (...; Sosyal Güvenlik Kurumunun 6183 Sayılı Yasaya Göre Ödeme Emri Ve İptali Davaları, Sicil İş Hukuku Dergisi, S:31, Yıl:2014, s. 101-102). 6183 sayılı Kanun'da menfi tespit davasına, "Üçüncü şahıslardaki menkul malların, alacak ve hakların haczini" düzenleyen 6183 sayılı Kanun'un 30.3.2006 tarihli ve 5479 sayılı Kanun ile değişik 79. maddesinde "...Herhangi bir nedenle itiraz süresinin geçirilmesi hâlinde üçüncü şahıs, haciz bildirisinin tebliğinden itibaren bir yıl içinde genel mahkemelerde menfi tespit davası açmak ve haciz bildirisinin tebliğ edildiği tarih itibarıyla amme borçlusuna borçlu olmadığını veya malın elinde bulunmadığını ispat etmek zorunda..." olduğuna ilişkin düzenleme ile üçüncü şahıslar yönünden yer verilmiş ise de, bu olanak, kamu alacağı borçluları yönünden öngörülmemiştir....
