Borçlar Kanunu’nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kirasından söz edilebilmesi için hasılat getiren bir taşınır ya da taşınmaz mal,ticari işletme ya da hakkın kira ilişkisinin konusu oluşturması, burasının demirbaşları ve işletme ruhsatı ile birlikte kiraya verilmesi gerekir.Oysa taraflar arasında düzenlenen sözleşmede davacıya ait tesislerin demirbaşları ile birlikte otel olarak kullanılması için davalı borçluya kiraya verildiği ve işletme ruhsatı alma yükümlülüğünün davalı borçluya ait olduğu anlaşılmaktadır. Nitekim ... Belediye Başkanlığı’nca da iş yeri açma ve çalışma ruhsatı da 29.12.2006 tarihinde davalı borçlu adına düzenlenmiştir. Hasılat getiren bir yerin demirbaşları ile kiraya verilmesi tek başına ortada hasılat kirası ilişkisi olduğunu göstermez. Kiralananın işletme ruhsatı ile birlikte kiralanması da söz konusu olmalıdır. Bu halde taraflar arasındaki kira ilişkisinin Borçlar Kanunu’nun adi kira hükümlerine tabi olduğunun kabulü gerekir....
Uyuşmazlık, rödovans sözleşmesinden kaynaklanan 15.039,20 TL kira parasının tahsili ile kiralananın temerrüt nedeniyle tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece, dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili,dava dilekçesinde, ruhsatı müvekkiline ait mermer ocağının işletilmesi için davalı ile 2001 yılında rödovans sözleşmesi yapıldığını yıl sonunda %1 olarak kararlaştırlan rödovans miktarının ihtarnameye rağmen ödenmediğini ileri sürerek 15.039,20 TL rödovans alacağının tahsili ile temerrüt nedeniyle kiralananın tahliyesine karar verilmesini istemiştir.Davalı vekili, davacının edimlerini yerine getirmediğini bu nedenle mermer ocağının işletilemediğini, masraf yaptıklarını belirterek davanın reddini savunmuştur.Mahkemece asıl alacak miktarının sulh hukuk mahkemesinin görev sınırını aştığı gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Ticari İşletme Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 4077 sayılı Yasa kapsamında kaldığı anlaşılan satış sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 13.01.2018 tarih ve 1 sayılı kararı ile hazırlanan, 09.02.2018 günlü ve 2018/1 sayılı Yargıtay Büyük Genel Kurulunca kabul edilip 21.02.2018 tarihli ve 30339 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.03.2018 günü yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 26.09.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Ayrıca borca itiraz edilmesi halinde, İİK'nun 269/b maddesi gereğince icra mahkemesinden itirazın kaldırılması yanında kiralananın tahliyesi de talep edilecekse, TBK'nun 315/2 veya 362/2 maddeleri gereğince verilen ödeme süresinin beklenilmesi bundan sonra davanın açılması gerekir. Ödeme için kanunda öngörülen süre sona ermeden kiralananın tahliyesi talep edilemez. Olayımıza gelince; Takibe dayanak yapılan ve karara esas alınan 19.10.2009 başlangıç tarihli yazılı kira sözleşmesi ile boş tarlanın kiraya verildiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır.Kiralananın niteliğine göre hasılat (ürün ) kirası söz konusu olup Türk Borçlar Kanunu'nun 362.maddesi gereğince, davalı kiracıya 60 günlük ödeme süresini içeren ödeme emrinin tebliğ ettirilmemesi nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken mahkemece, bu husus gözetilmeden tahliye isteminin kabulüne karar verilmesi doğru değildir. Karar bu nedenle bozulmalıdır. ./.....
Hasılat kirası, ürün veren, gelir getiren bir malın veya hakkın kullanılması yanında semerelerinden yararlanılmasının kiraya veren tarafından kiracıya devredildiği kira sözleşmesidir. Hasılat kirasının konusunu adi kiradan farklı olarak kullanılma veya yararlanmaya elverişli olan haklar da oluşturabilir. Hasılat kirası ürün veren bir mal veya hakkın kullanılmak, semerelerinden yararlanılmak ve işletilmek üzere bir bedel karşılığında kiraya veren tarafından kiracıya devredilmesi borcunu doğurur. Bir kira sözleşmesinin hasılat kirası olarak taraflar arasında nitelendirilmesi sözleşmenin hasılat kirası olduğu anlamına gelmez. Diğer bir deyişle, kira bedeli olarak “işletme cirosundan pay verilmesi”nin kararlaştırılması veya kiralananın tüm demirbaş ve mefruşatlarıyla birlikte kiralanmaları tek başına bu sözleşmenin hasılat kirası olduğunu göstermez. Ayırt edici olan kiralananın ürünlerinin toplanması, kullanımı ile gelir elde etmenin yani yararlanmanın kiracıya devredilmesidir....
DAVA KONUSU : Kiralananın Tahliyesi (Ticari İşletme Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle, davalının 01/03/2016 tarihli kira sözleşmesi ile Küçük Sanayi Sitesi no: 12 cad. 11 Merkez Çorum adresinde kiracı olarak oturduğunu, kendisine kiralananın mesken ihtiyacı nedeniyle tahliye edilmesi hususunda ihtarname gönderilmesine rağmen davalının kiralananı tahliye etmediğini, bu nedenle taşınmazın boş ve hasarsız olarak kendisine teslimi hususunda tahliye edilmesini talep ve dava açmıştır. Davalı asil beyanında, açılan davadan haberdar olduğunu, yaklaşık 3 yıldır söz konusu iş yerinde olduğunu, dükkana muhtelif harcamalarda bulunduğunu, mevcut iş yerinde belli bir müşteri portfeyi bulunduğunu, iş yerimi değiştirmek istemediğini, beyan etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki kiralananın tahliyesi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı, taraflar arasında, ... ili ... ilçesi ... Köyü civarında IR:1091203, sicil: 037299 numaralı maden işletme ruhsatı içerisinde kalan ve koordinatları saptanan alanda, devlet hakkı ve madencilik fon iştirak giderlerinin ödemesi koşuluyla kapalı ve açık işletme rödövans sözleşmesi düzenlendiğini, hasılat kirası sözleşmesinde belirlenen rödövans bedelleri ödenmediğinden davalıya ... Noterliğinin 28/02/2014 tarihli ihtarnamesi çekildiğini, ihtarnamede sözleşme hükümlerine uyulmadığı takdirde rödövans sözleşmesinin feshedileceğinin belirtildiğini, yine ......
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2018/5035 KARAR NO : 2018/4908 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : TAŞOVA SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/07/2018 NUMARASI : 2017/778 ESAS - 2018/460 KARAR DAVA KONUSU : Kiralananın Tahliyesi (Ticari İşletme Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde; davaya konu Taşova İcra Müdürlüğünün 2017/101 esas sayılı dosyasındaki geçersiz tahliye taahhüdüne dayalı olarak 06/06/2017 tarihinde müvekkilin işyeri adresine tahliye amaçlı olarak icra müdürlüğü görevlileri ve davalı vekillerinin geldiklerini, müvekkil şirketin işbu takip dosyasını ve takibe dayanak tüm bilgi ve belgelerin kapsamını o gün itibari ile öğrendiğini, işlem sırasında davaya konu takip dosyasının incelenmesi üzerine takibe dayanak kira sözleşmesinin sahte olarak düzenlendiği ve yine dönemin şirket müdürü Yalçın VAR'ın temsil yetkisi dışında tahliye taahhüdü verdiğinin...
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/1312 KARAR NO : 2023/1650 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : FATSA SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/01/2023 NUMARASI : 2019/1136 E 2023/121 K DAVA KONUSU : Kiralananın Tahliyesi KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ: Davacılar vekili sunduğu 20/11/2019 havale tarihli dava dilekçesi ile özetle; 6100 sayılı HMK'nın 4/1- a maddesinde kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilâmsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık almak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara, konuları ve değerlerine bakılmaksızın sullh hukuk mahkemelerinde bakılacağı hükmüne yer verildiğini, taraflar arasındaki sözleşme ile açıkça “yarıcılık” sözleşmesi kararlaştırıldığından ve davanın konusunun kiralananın tahliyesi ve kira bedelinin tahsili olduğundan görevli...
Davacı alacaklı, ... 37.İcra Müdürlüğü’nün 2012 / 19857 sayılı dosyası ile davalı borçlular hakkında 23.8.2012 tarihinde tahliye istekli olarak başlattığı icra takibinde Haziran -Temmuz – Ağustos 2012 ayları kirası 21.600 TL ile, sözleşmedeki muacceliyet şartı gereğince Eylül 2012 – Mayıs 2013 arası aylar kirası 64.800 TL ve işlemiş faizi 396 TL olmak üzere toplam 86.796 TL'nin tahsilini talep etmiştir . Mahkemece yapılan yargılama sonucu talep konusu aylar kirasının ödendiğinin kanıtlanamaması nedeniyle itirazın kaldırılmasına karar verilirken, sadece sözleşme gereği muaccel hale gelen Eylül 2012 – Mayıs 2013 arası aylar kirası 64.800 TL üzerinden davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına karar verilmiştir. Oysa icra takibinde ödenmeyen Haziran -Temmuz – Ağustos 2012 ayları kirası 21.600 TL de dahil olmak üzere asıl alacak toplamı 86.400 TL'dir....
