Bu şartlar birlikte bulunmadıkça, uyuşmazlık konusunun ticari iş niteliğinde olması veya ticari iş karinesi sebebiyle diğer taraf için de ticari iş sayılması davanın ticari dava olması için yeterli değildir. Ticari iş karinesinin düzenlendiği TTK’nın 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmez. TTK, Kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hal böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez. Davacının gerçek kişi olması, davanın davacının mirasçı olması nedeniyle hissedarı olduğu otelin gelirini miras payı oranında talep ettiği; davacının gerçek kişi tacir olmaması ve davaya konu işin ticari iş olmadığı anlaşılmakla davanın nispi ticari dava olmadığından mahkememizin görevli olmadığı tespit edilmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesince, dava konusu ihtilaf taraflar arasında yapılan hasılat kirası niteliğindeki vekaleten işletme sözleşmesinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ise davanın tarafları arasındaki uyuşmazlığın işletme hakkının devri sözleşmesinden kaynaklanan alacağın rücuen tahsili ve sözleşmeden kaynaklanan cezai şarta ilişkin olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz üzerine Yargıtay 11....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi K A R A R Dava, 6570 sayılı Yasa hükümlerine göre düzenlenen kira sözleşmesinden kaynaklanan tazminat isteğine ilişkin olup, kiralananın işletme niteliği ile değil süpermarket olarak kullanılmak üzere kiralanmış olması nedeniyle, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 6.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 09.12.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/2342 KARAR NO : 2023/1865 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : KIRIKKALE İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 01/07/2021 NUMARASI : 2021/125 ESAS - 2021/250 KARAR DAVA KONUSU : Kiralananın Tahliyesi KARAR : İcra Hukuk Mahkemesince yukarıda tarih ve numarası yazılı Kiralananın Tahliyesi davasında verilen karara yönelik, davalı tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla; dosyadaki tüm kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü....
Dava, işyeri ihtiyacı nedeni ile kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, kiralamış olduğu başka bir işyerinde terzilik yaptığını, ancak tahliye tehdidi altında bulunduğundan, maliki olduğu kiralananda aynı işi yapacağından bahisle davalının kiralanandan tahliyesini istemiştir. Davalı, ihtiyacın samimi olmadığını, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davacının terzilik mesleğini ifa etmek için adına tapuda kayıtlı bulunan kiralanana ihtiyacı olduğundan bahisle, davanın kabulüne karar verilmiştir. 6570 Sayılı Yasanın 7/c maddesine göre işyeri ihtiyacına dayalı olarak açılan tahliye davalarında ihtiyaçlının kirada olması halinde ihtiyacın varlığının kabulü için ihtiyaçlının ya tahliye tehdidi altında bulunması veya kiralananın yapılacak iş için daha üstün nitelikte olması, en azından halen iş yapılan yerle eşdeğer nitelikte bulunması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kiralananın tahliyesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tahliye davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava konusu kiralanana ait işletme ruhsatı olup olmadığı, varsa kimin üzerine olduğu hususunun ilgili yerlerden sorularak alınacak cevabın evraka eklenmesi ve bundan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 23.02.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kiralananın tahliyesi İcra mahkemesince verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. İncelenmesine gerek duyulan kira sözleşmesinin başlangıç tarihi itibariyle kiralanan taşınmaza ilişkin işletme ruhsatının kimin adına kayıtlı olduğu araştırılarak, buna ilişkin belgenin bulunduğu yerden getirtilerek evraka eklenmesinden sonra temyiz incelemesine gönderilmesi için dosyanaın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 15.03.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece her ne kadar dayanak sözleşmenin hasılat kirası niteliğinde olduğundan bahisle 60 günlük ödeme süresi verilmesi gerekirken 30 günlük süre verilmiş olduğundan temerrüdün oluşmayacağı gerekçesi ile tahliye isteminin reddine karar verilmiş ise de, musakkaf nitelikte olan kiralananın Borçlar Kanunu’nun hasılat kirası hükümlerine tabi olabilmesi için işletme ruhsatnamesi ile kiraya verilmesi gerekir. Taşınmazın vasfının “boş dükkan” olup, “kafeterya” alarak kullanılacak olması tek başına kira ilişkisinin hasılat kirası olduğunu göstermez. Dosyada taşınmazın işletme ruhsatı ile kiralandığına dair herhangi bir beyan ve iddia bulunmamaktadır. Buna göre uyuşmazlığın hasılat kirasında kiracının temerrüdünü düzenleyen Borçlar Kanunu’nun 288.maddesine göre değil taraflar arasında adi kira ilişkisi bulunduğundan Borçlar Kanunu’nun 260. maddesine göre çözümlenmesi gerekir....
Mahkemece her ne kadar dayanak sözleşmenin hasılat kirası niteliğinde olduğundan bahisle 60 günlük ödeme süresi verilmesi gerekirken 30 günlük süre verilmiş olduğundan temerrüdün oluşmayacağı gerekçesi ile tahliye isteminin reddine karar verilmiş ise de, musakkaf nitelikte olan kiralananın Borçlar Kanunu’nun hasılat kirası hükümlerine tabi olabilmesi için işletme ruhsatnamesi ile kiraya verilmesi gerekir. Taşınmazın vasfının “çay ocağı” olması tek başına kira ilişkisinin hasılat kirası olduğunu göstermez. Dosyada taşınmazın işletme ruhsatı ile kiralandığına dair herhangi bir beyan ve iddia bulunmamaktadır. Buna göre uyuşmazlığın hasılat kirasında kiracının temerrüdünü düzenleyen Borçlar Kanunu’nun 288.maddesine göre değil taraflar arasında adi kira ilişkisi bulunduğundan Borçlar Kanunu’nun 260. maddesine göre çözümlenmesi gerekir....
Davalı, davacının mecuru satın aldığını 1 ay içinde bildirmediğini, müvekkilinin kiralar konusunda temerrüdünden bahsetmenin mümkün olmadığını, müvekkiline yapılan tebligatın uygun olmadığını, mahkemece bu hususun gözden kaçırıldığını, taraf teşkili usulü dairesinde sağlanmadan davanın esasına girilmiş olmasının bozma sebebi olduğunu, Yargıtay incelemesine elverişli inceleme ve bilirkişi raporu olmaksızın dosya üzerinde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacı tarafın müvekkiline birden çok aynı neviden davalar açtığını, bunlardan birisinin Ankara 13.İcra Hukuk Mahkemesinin 2021/307 Esas nolu kira sözleşmesinden kaynaklanan aynı gerekçelerle açılan tahliye davası olduğunu, bu davanın halen derdest olup müvekkilinin davaya konu yapılan ayların kiralarını iş bu davada dosyaya sunmuş olup, ödemediği ay kirası bulunmadığını belirterek istinaf kanun yoluna başvurmuştur....
