(Yard.Doç.İpek Sağlam, Ticari İşletmelerin Ürün Kirası Sözleşmelerine Konu Teşkil Etmesi, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C.19, Sayfa 140-141) Doktrinde de son yıllarda herhangi bir nedenle kişinin işletmediği işletmenin işletme hakkının devredilmesinin doğal olarak ürün kirası sözleşmesi olduğu yönündedir. Nitekim somut davada mevcut işletme sözleşmesi ile bir işletme olan restoran/kafenin, kararlaştırılan belli bir bedel karşılığında olmak üzere işletmeyi yapacak kişiye işletme hakkının devredilmesi, sözleşmenin karşılıklı olarak bu noktada hak ve borçlar doğurması bir ürün kirası olarak doktrinde kabul görmektedir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/06/2020 NUMARASI : 2018/831 ESAS 2020/569 KARAR DAVA KONUSU : (Ticari İşletme Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosya içindeki tüm belgeler ile dairemiz başkanı tarafından hazırlanan ön inceleme ve inceleme raporu incelendi. Gereği görüşüldü: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı kiracı ile davacı T1 20/06/2013 tarihinde 5 yıllık Kira Sözleşmesi düzenlediğini, bu sözleşme gereğince davalı, davacıya ait Plevne Mah. İzmir yolu Cad. Akın Sk. Bina No:21 Altıeylül/Balıkesir adresindeki işyeri olarak kullanılan taşınmazında kiracı olduğunu, kira bedeli de aylık 15.000,00.-TL olduğunu, T1 Balıkesir 4. Noterliğinin 26.04.2018 tarihli 06989 yevmiye numaralı ihtarı ve ihtarnameye cevabı ile kira sözleşmesinin yenilenmeyeceği ihtar edildiğini, kira sözleşmesinde belirtildiği üzere ve T.C....
YANIT : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkilinin icra takibindeki tebligattan haberdar olmadığını, belediyeye ait yağ sıkım tesisi olup, zeytin sıkım zamanında dönemsel olarak faaliyet gösterdiğini ve sıkılan zeytinden çıkan yağın bir kısmının işletmeye kalması şeklinde gelir elde edildiğini, kiralananın ticari işletme niteliğinde olmadığını, kiranın hasılat kirası şeklinde yorumlanabileceğini, bu nedenle ödeme emrindeki sürelerin yasaya aykırı olduğunu, müvekkilinin kira borcu olmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI : İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulü ile; davalı Erol Hatıl'ın Eğlenhoca Mah., Baldırpınarı Mevkî, 7 pafta 611 parsel sayılı parselde bulunan 2060 m² zeytinyağı sıkma tesisi Karaburun/İzmir adresinde bulunan taşınmazdan tahliyesine karar verilmiştir....
Mahkemece; davanın itirazın iptali (ticari işletme kirası sözleşmesinden kaynaklanan) dava olduğu, davacının iddiası değerlendirildiğinde taraflar arasındaki sözleşmenin niteliği itibarıyla bir kira sözleşmesi olduğu, bu nedenle taraflar arasındaki uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı, HMK'nın 4. maddesi gereğince kira sözleşmesinden kaynaklanan tüm uyuşmazlıklara bakmakla görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olarak belirlendiği (kiralanan taşınmazların, 09/06/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilâmsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere) ve Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2018/6462 E. ve 2019/558 K. sayılı kararı da gözetilerek dava şartı olan ve kamu düzeninden sayılan davanın görevli mahkemede açılması gereklilği de gözetilerek davanın görevli olan Siirt Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden mahkemenin görevsizliğine karar verilmiştir....
Mahkemece; davanın itirazın iptali (ticari işletme kirası sözleşmesinden kaynaklanan) dava olduğu, davacının iddiası değerlendirildiğinde taraflar arasındaki sözleşmenin niteliği itibarıyla bir kira sözleşmesi olduğu, bu nedenle taraflar arasındaki uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı, HMK'nın 4. maddesi gereğince kira sözleşmesinden kaynaklanan tüm uyuşmazlıklara bakmakla görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olarak belirlendiği (kiralanan taşınmazların, 09/06/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilâmsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere) ve Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2018/6462 E. ve 2019/558 K. sayılı kararı da gözetilerek dava şartı olan ve kamu düzeninden sayılan davanın görevli mahkemede açılması gereklilği de gözetilerek davanın görevli olan Siirt Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden mahkemenin görevsizliğine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Taraflar arasındaki dava, ticari nitelikteki hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan rücuen alacak olup mahkemece de bu şekilde nitelendirilmiştir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 02.04.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Taraflar arasındaki uyuşmazlık ticari nitelikteki hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan rücuen alacak olup mahkemece de bu şekilde nitelendirilmiştir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan sebeplerle, dosyanın görevli Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 23.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Taraflar arasındaki uyuşmazlık ticari nitelikteki hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan rücuen alacak olup mahkemece de bu şekilde nitelendirilmiştir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan sebeplerle, dosyanın görevli Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 23.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Taraflar arasındaki uyuşmazlık ticari nitelikteki hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan rücuen alacak olup mahkemece de bu şekilde nitelendirilmiştir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan sebeplerle, dosyanın görevli Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 23.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Taraflar arasındaki uyuşmazlık ticari nitelikteki hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan rücuen alacak olup mahkemece de bu şekilde nitelendirilmiştir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan sebeplerle, dosyanın görevli Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 23.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
