Mahkemece kiralananın turistik tesis olduğu bu sebeple taraflar arasındaki ilişkinin hasılat kirası niteliğinde olup, ihtarname ile 60 günlük ödeme süresi verilmesi gerekirken 30 günlük süre verilmiş olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Kiralananın Borçlar Kanunu’nun hasılat kirası hükümlerine tabi olabilmesi için işletme ruhsatnamesi ile kiraya verilmesi gerekir. Kira sözleşmesinde taşınmazın kullanım şeklinin otel olarak gösterilmiş olması tek başına kira ilişkisinin hasılat kirası olduğunu göstermez. Dosyada taşınmazın işletme ruhsatı ile kiralandığına dair herhangi bir beyan ve iddia bulunmamakla birlikte davacı vekili tarafından temyiz dilekçesi ekinde davalı kiracı adına alınmış işyeri açma ve çalışma ruhsatını dosyaya sunulmuştur....

YARGILAMA SAFAHATI : Taraflar arasındaki Kiralananın Tahliyesi (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının ilk derece mahkemesinde yapılan yargılamasında 30/09/2022 tarihli kararı ile davalı T2 dava konusu taşınmazdan tahliyesine, 6.600,00 TL tutarındaki kira bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Bu karara karşı 04/11/2022 tarihli dilekçeyle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....

Dava, kesinleşen icra takibi sebebiyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece Dairemiz bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiş, karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Takibe dayanak yapılan 10/01/2011 başlangıç tarihli ve beş yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, taraflar arasındaki kira ilişkisinin, Türk Borçlar Kanunu'nun genel hükümlerine mi yoksa ürün (hasılat) kirası hükümlerine mi tabi olduğu konusunda toplanmaktadır. Kira ilişkisine, Türk Borçlar Kanunu'nun ürün (hasılat) kirasına dair hükümlerinin uygulanabilmesi için, kiralananın demirbaşları ve işletme ruhsatı ile birlikte kiralanmış olması gerekir. Takibe dayanak yapılan kira sözleşmesinin içeriğinde, kiralananın işletme hakkı ile birlikte kiralandığına ilişkin bir açıklama bulunmamaktadır. Dosyada mevcut, getirtilen işletme ruhsatının da, davalı kiracı adına düzenlendiği anlaşılmaktadır....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi K A R A R Dava, tacirler arasında kiralanan taşınmazda, kiracı olan davalı şirketin, kiralanandan tahliyesi öncesinde ve sonrasında meydana getirdiği hasar bedeli, kira alacağı, aidat bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Her ne kadar dosya tacirler arası hasılat kira sözleşmesine ilişkin bulunduğundan bahisle Dairemize gönderilmiş ise de, kira konusu villa demirbaş listesi ile birlikte kiralanmıştır. Musakkaf nitelikte olan kiralananın Borçlar Kanununun hasılat kirası hükümlerine tabi olabilmesi için hasılat getiren bir yer olması ve işletme ruhsatı ile birlikte kiraya verilmesi gerekir. Dava konusu kiralananın işletme hakkı ile birlikte kiralandığı açıklanmamaktadır. Bu durum karşısında temyiz incelemesi görevi 07.03.2008 ve 6 sayılı Yargıtay Yüksek Başkanlar Kurulu Kararı gereğince 6.Hukuk Dairesine aittir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kiralananın tahliyesi Uyuşmazlık, Borçlar Kanununun 270 - 298. maddelerinde düzenlenen hasılat kirası hükümlerine tabi ticari işletme kiralanmasından kaynaklanmaktadır. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 14. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 12.01.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

Uyuşmazlık, rödovans sözleşmesinden kaynaklanan 15.039,20 TL kira parasının tahsili ile kiralananın temerrüt nedeniyle tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece, dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili,dava dilekçesinde, ruhsatı müvekkiline ait mermer ocağının işletilmesi için davalı ile 2001 yılında rödovans sözleşmesi yapıldığını yıl sonunda %1 olarak kararlaştırlan rödovans miktarının ihtarnameye rağmen ödenmediğini ileri sürerek 15.039,20 TL rödovans alacağının tahsili ile temerrüt nedeniyle kiralananın tahliyesine karar verilmesini istemiştir.Davalı vekili, davacının edimlerini yerine getirmediğini bu nedenle mermer ocağının işletilemediğini, masraf yaptıklarını belirterek davanın reddini savunmuştur.Mahkemece asıl alacak miktarının sulh hukuk mahkemesinin görev sınırını aştığı gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir....

Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle kiralananın niteliği ve buna göre uygulanacak yasa maddesinin belirlenmesi gerekir. Bu durumda mahkemece kiralanana uygulanacak yasa maddesinin tayini bakımından kira sözleşmesinin hasılat (ürün) kirası olup olmadığının araştırılarak, hasılat (ürün) kirası olması halinde Türk Borçlar Kanunu'nun 362.maddesi gereğince, davalı kiracıya 60 günlük ödeme süresi içeren ödeme emrinin tebliğ ettirilmesinin gerektiği gözetilmelidir. Mahkemece bu araştırmalar yapılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur. Karar bu nedenle bozulmalıdır. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428 ve İİK.nın 366.maddesi uyarınca kararın BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 18/12/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

Kiralananın demirbaşlarıyla kiraya verilmesi ve kiralananın işletilmesinden elde edilecek gelirin belli bir kısmının kiralayana ödeneceğinin sözleşmede kararlaştırılması kira ilişkisinin hasılat kirası olarak nitelendirmek için yeterli değildir. Musakkaf nitelikte olan kiralananın Borçlar Kanununun hasılat kirası hükümlerine tabi olabilmesi için işletme ruhsatı ile birlikte kiraya verilmesi gerekir. Dosyaya ibraz edilen işyeri açma ruhsatı kiracılardan ... adına olup, kiralanan 6570 Sayılı Kanun hükümlerine tabidir. Bu yasanın 7.maddesinde tahliye sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Anılan yasa kiralayana süre bitimi nedeniyle ve feshi ihbar yoluyla sözleşmeyi feshetmek hak ve yetkisi vermemektedir. Bu hak yasanın 11.maddesinde sadece kiracıya tanınmıştır. Kiralayan 6570 Sayılı Yasanın 7.maddesinde belirtilen sebeplerin dışında bir sebebe dayanarak tahliye talep edemez....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kiralananın Tahliyesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup, hükmün davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava, kesinleşen icra takibi nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş davalı borçlu tarafından temyiz edilmiştir. Davacı alacaklı, 10.02.2014 başlangıç tarihli ve beş yıl süreli yazılı tarla kira sözleşmesine dayanarak 11.02.2016 tarihinde başlattığı icra takibi ile toplam 10.000,00 TL kira alacağının tahsilini talep etmiş, davalı borçlu süresinde verdiği itiraz dilekçesi ile borca itiraz etmiştir. Kiralananın ekilip biçilmek amacıyla kiraya verilen tarla niteliğinde taşınmaz olması nedeniyle hasılat kirası hükümlerine tabi olduğu anlaşılmaktadır....

Kiralananın bu şekilde nitelendirilmiş olması, kiralananın hasılat kirası hükümlerine tabi olduğunu göstermez. Kira ilişkisine Borçlar Kanununun hasılat kirasına dair hükümlerinin uygulanabilmesi için, kiralananın demirbaşları ve işletme ruhsatı ile birlikte kiralanmış olması ve işletme hakkının devredilmiş bulunması gerekir. Dosyada bulunan 18.02.2015 tarih 2015/06 sayılı ruhsatının davalı kiracıya ait olduğu anlaşılmaktadır.Buna göre kira ilişkisinin Borçlar Kanununun çatılı işyeri hükümlerine tabi olduğunun kabulü gerekir. Bu itibarla, ödeme emrinde 30 günlük ödeme süresi tanınmasında bir usulsüzlük yoktur. Mahkemece işin esası incelenerek sonucu dairesinde bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. Karar bu nedenle bozulmalıdır....