Hasılat kirası, ürün veren, gelir getiren bir malın veya hakkın kullanılması yanında semerelerinden yararlanılmasının kiraya veren tarafından kiracıya devredildiği kira sözleşmesidir. Hasılat kirasının konusunu adi kiradan farklı olarak kullanılma veya yararlanmaya elverişli olan haklar da oluşturabilir. Hasılat kirası ürün veren bir mal veya hakkın kullanılmak, semerelerinden yararlanılmak ve işletilmek üzere bir bedel karşılığında kiraya veren tarafından kiracıya devredilmesi borcunu doğurur. Bir kira sözleşmesinin hasılat kirası olarak taraflar arasında nitelendirilmesi sözleşmenin hasılat kirası olduğu anlamına gelmez. Diğer bir deyişle, kira bedeli olarak “işletme cirosundan pay verilmesi”nin kararlaştırılması veya kiralananın tüm demirbaş ve mefruşatlarıyla birlikte kiralanmaları tek başına bu sözleşmenin hasılat kirası olduğunu göstermez. Ayırt edici olan kiralananın ürünlerinin toplanması, kullanımı ile gelir elde etmenin yani yararlanmanın kiracıya devredilmesidir....
Davacı, anılan sözleşme gereğince davalıya 2008-2010 arası yılları kirası olarak 224.000 TL'nin ödenmesi konusunda yasal otuz günlük ödeme süresi tanıyarak 22.3.2010 tarihinde temerrüt ihtarnamesi keşide etmiştir. Anılan ihtarnamenin davalıya 6.4.2010 tarihinde tebliğ edilmesine karşın, bir ödemede bulunulmadığından söz edilerek davacının 14.5.2010 tarihinde açmış olduğu işbu dava ile kiralananın tahliyesi ile 2008-2010 yılları kirası 224.000 TL'nin tahsili istenmiştir. Yargılama sırasında alınan bilirkişi raporu çerçevesinde davalının talep konusu 2008 yılı kirasını ödediği tespit edilerek, halen ödenmemiş bulunan 2009 yılı kirası 81.830.65 TL ve gecikme zammı 11.547.21 TL, 2010 yılı kirası 86.928.70 TL ile gecikme zammı 3.453 TL kira borcu dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile hüküm altına alınmıştır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/825 Esas KARAR NO : 2022/981 DAVA : Tazminat (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 05/12/2022 KARAR TARİHİ : 06/12/2022 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 27/03/2020 tarihinde mermer ruhsat sahasının kiralanmasına ilişkin olarak sözleşme akdedildiği, sözleşmenin 10/07/2020 tarihinde ...'...
Bu noktada hukuki tavsifin hakime ait olduğu gözetilerek yapılan tavsifte taraflar arasındaki sözleşmenin "Hasılat Kirası" olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 6100 sayılı HMK'nun 4-a maddesinde, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaların Sulh Hukuk mahkemesinde görülmesi gerektiği yasal düzenlemesi karşısında, taraflar arasındaki uyuşmazlığın hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanması nedeniyle mahkememizin görevsizliğine, dava dilekçesinin görev yönünden reddine, dosyanın görevli ve yetkili Bursa Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir....
Mahkemece taşınmazın hasılat kirası hükümlerine tabi olduğundan altmış gün ödeme süresi verilmemesi nedeniyle tahliye isteminin reddine ve itirazın kaldırılmasına karar verilmesi üzerine karar davacı vekili tarafından tahliye yönünden temyiz edilmiştir. Takibde dayanılan ve karara esas alınan 1.1.2002 başlangıç tarihli üç yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmede kiralananın cinsi, boş dükkan olarak belirlenmiş ve büfe olarak işletilmesi kararlaştırılmıştır. Sözleşme içeriğine göre kiralananın niteliği itibariyle Borçlar Kanununun hasılat kirası hükümlerine tabi olmayıp 6570 Sayılı Yasa hükümlerine tabidir. Takip talepnamesine uygun olarak düzenlenen ve yasal otuz günlük ödeme süresi tanınan ödeme emri geçerlidir. Bu durumda davalı borçlu süresinde kira parasını ödediğini ispatlayamadığından temerrüt olgusu gerçekleşmiştir....
Mahkemece taşınmazın hasılat kirası hükümlerine tabi olduğundan altmış gün ödeme Süresi verilmemesi nedeniyle istemin reddine karar verilmiş karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Takibde dayanılan ve karara esas alınan 1.1.2002 başlangıç tarihli üç yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmede kiralananın cinsi, boş dükkan olarak belirlenmiş ve büfe olarak işletilmesi kararlaştırılmıştır. Sözleşme içeriğine göre kiralananın niteliği itibariyle Borçlar Kanununun hasılat kirası hükümlerine tabi olmayıp 6570 Sayılı Yasa hükümlerine tabidir. Takip talepnamesine uygun olarak düzenlenen ve yasal otuz günlük ödeme süresi tanınan ödeme emri geçerlidir. Bu durumda uyuşmazlığın İİK.'nun 269/c maddesine göre değerlendirilmesi gerekir. Davalı takip konusu kira borcunu İİK.'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık, hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan tarafların karşılıklı alacak taleplerine ilişkindir.Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 6. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 6. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 25.06.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olduğundan, kararın temyizen incelenmesi görevi 2797 sayılı Yargıtay Kanununu'nun 14.maddesi uyarınca 14.Hukuk Dairesinindir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 14.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 14.7.2011 günün oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" Saruhanlı Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Davacının iddiası ve mahkemenin hukuki nitelemesine göre dava hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan tazminat davası niteliğinde olup, temyiz incelenmesi görevi Yargıtay 14.Hukuk Dairesinindir. SONUÇ:Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 14. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 16.01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlığın rödövans sözleşmesinden kaynaklanan rödövans bedeli (hasılat kirası) alacağına ilişkin bulunmasına göre dosyanın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 14. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 07.12.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
