Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan Tazminat ..K. A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan tazminat isteğine ilişkindir. Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 14.01.2017 tarih ve 1 sayılı kararı ile hazırlanan, 20.01.2017 günlü ve 2017/1 sayılı Yargıtay Büyük Genel Kurulunca kabul edilip 27.01.2017 tarihli ve 29961 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.02.2017 günü yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (3.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 22.12.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Gebze Asliye Ticaret Mahkemesince; "...taraflar arasındaki uyuşmazlık kira sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, dava 6100 sayılı HMK'nın yürürlüğe girmesinden sonra açıldığından görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Açıklanan tüm nedenlerle, HMK'nın 114/1- c maddesinde düzenlenen göreve ilişkin dava şartı bulunmadığından, HMK'nın 115/2. maddesi gereğince davanın usulden reddine" dair hüküm kurulmuştur. Gebze 1. Sulh Hukuk Mahkemesi ile Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi arasında karşılıklı verilen görevsizlik kararlarına istinaden dosya dairemize yetkili mahkemenin belirlenmesi için gönderilmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE Dava, hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali, icra inkar tazminatı ve taşınmazın tahliyesi istemine ilişkindir....
Ayrıca borca itiraz edilmesi halinde, İİK'nun 269/b maddesi gereğince icra mahkemesinden itirazın kaldırılması yanında kiralananın tahliyesi de talep edilecekse, TBK'nun 315/2 veya 362/2 maddeleri gereğince verilen ödeme süresinin beklenilmesi bundan sonra davanın açılması gerekir. Ödeme için kanunda öngörülen süre sona ermeden kiralananın tahliyesi talep edilemez. Olayımıza gelince; Takibe dayanak yapılan ve karara esas alınan 10/08/2010 başlangıç tarihli 4 yıl süreli yazılı kira sözleşmesi ile kiralananın sera olarak sebze yetiştiriciliğinde kullanılmak üzere kiraya verildiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır....
Orta yerde Borçlar Kanununun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kirası ilişkisi var diyebilmek için kiralananın hasılat getiren bir taşınır ya da taşınmaz mal ticari işletme veya hakkın bulunması, kiralananın demirbaşları ve işletme ruhsatı ile birlikte kiraya verilmesi gerekir. TTK'nun 11.maddesine göre de ticari işletmeden maksat ticarethane, ya da fabrika yahut ticari şekilde işletilen diğer müesseselerdir. Somut uyuşmazlıkta, 23.1.2006 günlü kira sözleşmesinde soyut "malzeme ve personel taşımak" için araç kiralandığından, kira ilişkisinin hasılat kirası ilişkisi olarak kabulü olanaksızdır. Tarafların sıfatlarına ve mahkeme önüne getirilen uyuşmazlığın niteliğine göre hükme yöneltilen temyiz itirazlarını inceleme görevi, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince 13.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 07.05.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Ayrıca borca itiraz edilmesi halinde, İİK'nun 269/c maddesi gereğince icra mahkemesinden itirazın kaldırılması yanında kiralananın tahliyesi de talep edilecekse, TBK'nun 315/2 veya 362/2 maddeleri gereğince verilen ödeme süresinin beklenilmesi bundan sonra davanın açılması gerekir. Ödeme için kanunda öngörülen süre sona ermeden kiralananın tahliyesi talep edilemez. Somut olayda; Takibe dayanak yapılan ve karara esas alınan 06.11.2014 başlangıç tarihli 6 yıl süreli yazılı kira sözleşmesi ile tapuda 133 ada 77 parselde kayıtlı taşınmazın muz bahçesi olarak kiraya verildiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kiralananın niteliğine göre hasılat (ürün) kirası söz konusu olup Türk Borçlar Kanunu'nun 362/2. maddesi gereğince, davalı kiracıya 60 günlük ödeme süresini içeren ödeme emrinin tebliğ edilmesi gerekirken otuz gün ödeme süreli ödeme emri düzenlenmiş ve tebliğ edilmiş olduğundan bu ödeme emri temerrüde esas teşkil etmez....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24/01/2018 NUMARASI : 2016/244 ESAS 2018/15 KARAR DAVA KONUSU : Kiralananın Tahliyesi (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan)|Sözleşmenin İptali KARAR : Yukarıdaki mahal esas ve karar numarası ayrıntılı olarak belirtilen İlk Derece Mahkeme kararının incelenmesi için istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya mündericatında tüm bilgi ve belgeler okunup tetkik edildikten sonra heyetçe yapılan müzakere sonunda duruşma açılmasına gerek görülmeksizin gereği görüşülüp düşünüldü. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili İlk Derece Mahkemesine ibraz ettiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili idare ile davalı kurum arasında imzalanan protokole aykırı davranıldığı, iddiası ile usul ve yasaya aykırı olarak tahliye işleminin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kiralananın tahliyesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tahliye davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava iki haklı ihtar nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de; TBK’nun 362/2. maddesi gereğince ihtarlı ödeme emrinde hasılat kiralarında en az altmış günlük ödeme süresi verilmesi gerekmektedir. Hasılat kirası, ürün veren, gelir getiren bir malın veya hakkın kullanılması yanında semerelerinden yararlanılmasının kiraya veren tarafından kiracıya devredildiği kira sözleşmesidir. Hasılat kirasının konusunu adi kiradan farklı olarak kullanılma veya yararlanmaya elverişli olan haklar da oluşturabilir. Hasılat kirası ürün veren bir mal veya hakkın kullanılmak, semerelerinden yararlanılmak ve işletilmek üzere bir bedel karşılığında kiraya veren tarafından kiracıya devredilmesi borcunu doğurur. Bir kira sözleşmesinin hasılat kirası olarak taraflar arasında nitelendirilmesi sözleşmenin hasılat kirası olduğu anlamına gelmez....
Sözleşmede kiralananın otel olarak kullanılmak üzere demirbaşları ile birlikte kiralandığı anlaşılmaktadır. Kiralanan taşınmazın demirbaşları ile kiraya verilmiş olması kira ilişkisini hasılat kirası olarak nitelendirmek için yeterli değildir Kira ilişkisine Borçlar Kanununun hasılat kirasına dair hükümlerinin uygulanabilmesi için, kiralananın demirbaşları ve işletme ruhsatı ile birlikte kiralanmış olması ve işletme hakkının devredilmiş bulunması gerekir. Dosyada bulunan ruhsatların incelenmesinden davaya konu taşınmaz için 20.03.1998 yılında dava dışı önceki kiracı tarafından ruhsat alındığı, 15.05.2003 tarihinde ise davalı kiracı adına ruhsat alındığı anlaşılmaktadır. Kira sözleşmesinde kiralananın işletme ruhsatıyla birlikte kiralandığına dair bir hüküm bulunmamaktadır....
Gebze Asliye Ticaret Mahkemesince; "...taraflar arasındaki uyuşmazlık kira sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, dava 6100 sayılı HMK'nın yürürlüğe girmesinden sonra açıldığından görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Açıklanan tüm nedenlerle, HMK'nın 114/1-c maddesinde düzenlenen göreve ilişkin dava şartı bulunmadığından, HMK'nın 115/2. maddesi gereğince davanın usulden reddine" dair hüküm kurulmuştur. Gebze 1. Sulh Hukuk Mahkemesi ile Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi arasında karşılıklı verilen görevsizlik kararlarına istinaden dosya dairemize yetkili mahkemenin belirlenmesi için gönderilmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE Dava, hasılat kirası sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali, icra inkar tazminatı ve taşınmazın tahliyesi istemine ilişkindir....
