KABUL VE GEREKÇE: Dava, kira bedelinin uyarlanması davasıdır....

Davalı vekili, kiralanan taşınmazın hastane ana binasına bitişik konumda olduğunu, kira başlangıç tarihinde en üst düzey teknoloji ile donatılmış, özel hastane olarak kullanılmak amacıyla inşa edilmiş ve hiç kullanılmamış olarak davacıya sunulduğunu, kiralanan hastanenin halen kamu hizmetinden kaynaklanan tüm ihtiyaçları giderebilecek teknik ve fiziki ve imkanları sağladığını, kira sözleşmesini gerçekleştiren yetkililerin ....11.Asliye Ceza Mahkemesinin 2009/281 Esas sayılı dosyasında yargılandıklarını ve beraat ettiklerini, irade özgürlüğü ve sözleşmeye bağlılık ilkeleri gereği davacının uyarlama taleplerinin haksız olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, kira bedelini uyarlama şartlarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Taraflar arasında 17/05/2007 başlangıç tarihli, 10 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki uyarlama davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; davalı tarafından ... / ...’de Marina projesi ile yapılan AVM’ deki bağımsız bölümün 01.06.2012 başlangıç tarihli 5 yıl süreli kira sözleşmesi ile mücevher mağazası olarak kullanılmak üzere kiralandığını, insanların AVM’ye yeterli ilgiyi göstermediğini, abartılı ve yanıltıcı reklamlar sonucunda iradesinin yanıltılarak kira sözleşmesi yapıldığını, döviz kurunun fahiş arttığını ve emsallerine göre kira bedelinin fahiş kaldığını ileri sürerek, halen aylık 1530USD + KDV olarak ödenen kira bedelinin dava tarihinden itibaren aylık KDV dahil 500 USD olarak uyarlanmasını istemiştir....

No:1/19 İskenderun adresinde kiracı olduğunu, kiracının 2014 senesinde kira bedelini 300,00 TL, 2015 senesinde 330,00 TL, 2016 da ise 360,00 TL olarak yatırdığını, ancak daha önceki vakıf yöneticisinin mahkeme tarafından vakfı zarara uğratması ve kira bedellerini çok düşük bedellerle akdetmesi karşılığında azledildiğini, vakfın daha fazla zarara uğramaması için bu davanın açıldığını, dava konusu yer için ödenmekte olan kira bedelinin mecurun bulunduğu çevredeki emsal kira bedelleri, yüz ölçümü ve özellikleri itibariyle hak ve nesafet ilkeleriyle bağdaşmayacak ölçüde fevkalade az olduğunu, adalet ve hakkaniyet ölçülerine uygun olarak kira bedellerinin uyarlanmasını, aylık 360,00 TL olan kira bedelinin dava tarihinden itibaren 1.000,00 TL 'ye çıkarılmasını talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Kira bedeli uyarlama davasının şartlarının Borçlar Kanununun 138....

Somut olayda; taraflar arasında yapılmış bulunan kira sözleşmesinin kurulduğu andan itibaren iptali istenmektedir. HUMK’nun 8. maddesinin 2. fıkrasında yalnızca akdin feshi istemli davaların dava konusu olan şeyin değerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemesinde açılacağı öngörülmüştür. Buna karşılık kira sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti, başlangıçtan beri geçerli olmadığının saptanması davasında görevli mahkeme dava konusu değere göre belirlenecektir. Geçersizliğinin tespiti istenilen kira sözleşmesinde yıllık kira parası 6.000,00 TL olup, bu değerde sulh hukuk mahkemesinin görev sınırının üzerindedir.Bu durumda HUMK’nun 8. maddesinin 2 fıkrası kapsamında bulunmayan kira sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti, isteminden oluşan uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HUMK.’nun 25. ve 26. maddeleri gereğince Büyükçekmece 1....

Asliye Hukuk mahkemesinde açtıkları uyarlama davası sonucunda mahkemenin Temmuz/2002’den itibaren kira parasının aylık 900 TL olarak uyarlanmasına karar verildiğini, davalıların henüz bu karar kesinleşmemişken uyarlanan miktar üzerinden kira ödemeye başladıklarını, ancak sonrasında mahkemenin vermiş olduğu kararın Yargıtay'ca bozulduğunu ve davanın reddine karar verildiğini, davalıların yatırdıkları tutarlar nedeniyle fark kira alacağı oluştuğunu, bunun yanında Kasım/2004 ayından sonra kira parasını ödemediklerini, kiralananı boşaltarak terk ettiklerini, 21.10.2005 tarihinde yaptırılan delil tespiti suretiyle kiralananın tasarrufunun müvekkilin geçtiğini, yapılan bu açıklamaya göre işlemiş faizi ile birlikte 82.586,64 TL kira alacakları olduğunu, alacağın tahsili için yaptıkları icra takibine davalıların itiraz ettiğini, itirazın haksız olduğunu belirterek, itirazın iptaline ve %40 tazminatın tahsiline karar verilmesini istemiştir....

Takibe dayanak yapılan ve karara esas alınan 01.05.2010 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli kira sözleşmesi hususunda taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinde aylık kira bedelinin cironun %12 si olarak ve asgari kira bedelinin; 8 kira yılında 6316 Euro+KDV olduğu, 28.11.2018 tarihli ihtiyari arabuluculuk anlaşma belgesinde 01.11.2018'den itibaren asgari kira bedelinin 16.303TL+KDV olarak belirlenmiş ve sonraki yıllarda TÜFE artış oranı kararlaştırılmıştır. Davacı kiraya veren alacaklı vekili, mezkur kira sözleşmesine dayanarak Ankara 18. İcra Dairesinin 2021/8856 E. sayılı haciz ve tahliye istemli başlatmış olduğu icra takibi ile, Temmuz 2021 Yılı kira bedeli 10.313,27TL, Haziran 2021 Yılı kira bedeli 8.938,17TL, Mayıs 2021 Yılı kira bedeli 1.101,25TL, Nisan 2021 Yılı kira bedeli 1.210,94 TL, Mart 2021 Yılı kira bedeli 1.662,03TL eksik ödenen kira bedelleri ve işlemiş faizleri toplamı 23.789,37TL alacağın tahsilini talep etmiştir....

Mahkemece, kira sözleşmesi ek protokol hükümleri gereğince dava konusu dönem kira parası belirlenmek suretiyle davalı tarafından ekspertiz incelemesi sonucu talep edilen kira bedelinin özel artış şartına uygun olup olmadığı denetlenmeli ve sonucuna uygun taraflar arasındaki uyuşmazlığı gideren bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ve yanılgılı değerlendirme ile talebin uyarlama olarak nitelendirilmek suretiyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....

Davalı vekili, kira parasının yabancı para veya kıymetli madene endeksli olarak belirlendiği sözleşmelerde yıllık artış uygulanmayacağından kira parasının uyarlanmasının talep edilemeyeceğini, davacı yeni malikin tapuya şerhedilen kira sözleşmesini ve şartlarını bilerek taşınmazı satın aldığını, uyarlama davasının şartlarının gerçekleşmediğini, belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Mahkemece taşınmazın aylık 11.600 USD kira getirebilecek durumda olduğu, sözleşmeye göre kira bedelinin aylık 3000 USD olduğu, aradaki fark nedeni ile sözleşmenin kiralayan yönünden çekilmez hale geldiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi üzerine hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 01/07/2003 başlangıç tarihli sekiz yıl sürelidir. Sözleşmede artış hükmü bulunmamaktadır....

Şti. ile davalı arasında yapılan kira sözleşmesi 01.04.2004 başlangıç tarihli ve 5 yıllıktır. Kira bedelinin her ay başında peşin olmak üzere aylık 1.000 TL olarak ödeneceği yazılıdır. Sözleşmede artış şartı bulunmamaktadır.Davacı tarafça kira tespit istemli dava 16.05.2008 tarihinde açılmıştır.Ancak istek, kira sözleşmesine dayanan bir kira tesbiti davası olmayıp, kira sözleşmesinin kira parasına ilişkin olan şartın değiştirilmesi istemini içermektedir. Bu durumda görevli mahkemenin belirlenmesinde sözleşmedeki yıllık kira parası dikkate alınacağından davaya bakmaya Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir....