"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki kira bedelinin uyarlanması davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı, davalı ile aralarında 04.12.2008 başlangıç ve 15 yıl süreli kira sözleşmesi bulunduğunu, davalı kiracının halen aylık 3.912,76TL + KDV kira bedeli ödediğini, taşınmazın bulunduğu bölgedeki gelişmelere göre ödenen kira bedelinin çevredeki kira artışları ve rayicin altında olduğunu, işyerinin değerinin çok arttığını ileri sürerek, 15.06.2015 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin 7.500TL + KDV olarak uyarlanmasını istemiştir.Davalı; talebin fahiş olduğunu, uyarlama koşullarının oluşmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile...
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 23/12/2021 NUMARASI : 2020/502 ESAS 2021/1817 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Sivas 1. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2020/502 Esas 2021/1817 Karar sayılı ilamı davalı vekili tarafından istinaf incelemesi için Dairemize gönderilmekle inceleme aşamasında dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendi....
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davada; 01/01/2009 tarihinde başlayan döneme ilişkin aylık kira parasının 11.627 litre kurşunsuz benzin pompa satış fiyatı üzerinden tespiti istenilmiştir.Davalı yargılamaya gelmemiş, cevap dilekçesi vermemiştir.Mahkemece; taraflar arasındaki 28/04/1998 tarihli kira sözleşmesinde, aylık kira bedelinin normal benzin pompa satış fiyatı üzerinden ödeneceği ve takip eden her yıl için periyodik %5'lik artış yapılacağının kararlaştırıldığı ancak davacı tarafından normal benzinin piyasadan kalktığı gerekçesiyle açmış olduğu uyarlama davasının reddedildiği ve kararın kesinleştiği böylelikle; aylık kira bedelinin kurşunsuz benzin pompa satış fiyatı üzerinden uyarlamasının kabul görmediği, bu durumda ise yeni dönem kira bedelinin kurşunsuz benzin pompa satış fiyatı üzerinden tespiti yapılamayacağı zira bu talebin ön şartının gerçekleşmediği gerekçe gösterilerek...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kira tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacılar, davalı şirkete işyeri olarak bina kiraladıklarını, edimler arasındaki dengenin kendileri aleyhine bozulduğunu öne sürerek, 1.5.2007 tarihinden itibaren aylık kiranın 5.000 YTL olarak uyarlanmasına karar verilmesini istemişlerdir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kısmen kabulene karar verilmiş; hüküm, her iki tarafça temyiz edilmiştir. 1-Davacılar, davalıya bina kiraladıklarını, 1.10.2004 başlangıç tarihli sözleşmenin yedi yıl süreli, aylık kiranın da 2.50 YTL olduğunu, ancak edimler arasındaki dengenin kendileri aleyhine bozulduğunu belirterek, uyarlama talepli eldeki davayı açmışlardır....
Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Kira tespiti davalarında davanın tümden reddi halinde karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 9.madde hükmüne göre ödenen kira bedeli ile talep edilen kira bedeli farkının bir yıllık tutarı üzerinden tarifenin 3.kısmına göre hesaplanacak miktar vekalet ücreti olarak davalıya verilir. Mahkemece, davalı tarafından ödenmekte olan kira bedeli belirlenerek hüküm altına alınması istenen 12.283,50 TL'den çıkarılmak suretiyle yukarıda açıklandığı üzere bir yıllık tutarından tarife gereğince hesaplanacak vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken aylık kira bedeli üzerinden vekalet ücreti takdir edilmiş olması bozmayı gerektirmiştir....
konuta hizmet vermekte ve bu nedenle bölgedeki taşınmazların kira bedelleri azımsanamayacak ölçüde arttığını, bölgedeki kira bedelleri ile müvekkilinin elde ettiği kira bedeli arasında neredeyse on kat fark olması müvekkilinden katlanılması beklenemeyecek ölçüde ağır bir oransızlık yaratttığını, davalı şirket her ne kadar Üsküdar 9....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : İstinaf eden davacı vekili dilekçesiyle; işlem temelinin çöktüğünü, uyarlama koşullarının oluştuğunu, pandeminin tüm dünyada etkili olduğunu, müvekkilinin pandemide sadece paket servise açık olduğunu, TBK 138 uyarınca kira bedelinin uyarlanması gerektiğini ileri sürerek yerel mahkemece verilen hükmün kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLER : HMK, TBK ve tüm dosya kapsamı. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, kira bedelinin uyarlanması ve fazla ödenen kira bedellerinin iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece; kira bedelinin uyarlanması koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine verilmiştir. Taraflar arasında imzalanan 20/01/2020 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli kira sözleşmesinin varlığına ilişkin uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşme ile taşınmaz "döner satış mağazası" olarak aylık net 13.000 TL bedel ile davacıya kiralanmıştır....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1999/409 Esas sayılı dosyası ile görüldüğünü, çevredeki gayrimenkullerin değerlerinin yükseldiğini, ödenmekte olan kira bedelinin çok düşük kaldığını ileri sürerek; 16/05/1999 tarihinden itibaren davaya konu gayrimenkulün yıllık kira bedelinin 300.000TL olarak uyarlanmasını istemiştir. Davalı; çevredeki gayrimenkullerin değerlerinin yükselmiş olmasının yada kira bedelinin düşük kalmasının uyarlama sebebi olmadığını, mezkur yere ait kira uyarlamasının Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1995/902 Esas sayılı dosyasıyla yapıldığını, bir daha uyarlama yapılamayacağını, davacı tarafın her yıl dava açtığını, uyarlama davalarında geriye dönük artırma talebinde bulunulamayacağını, 16/05/1999 tarihinden itibaren uyarlama talep edilemeyeceğini, talep edilen miktarın fahiş olduğunu, somut olayda uyarlama şartlarının gerçekleşmediğini, savunarak; davanın reddini istemiştir....
Sürekli edimli sözleşmelerde borçlu, kural olarak dönme hakkının yerine fesih hakkını kullanır.” denilmekte olduğunu, kira kontratı bir yıllık yapılmış olup uzun süreli olmadığını, koşulların olağanüstü ve önceden öngörülemeyen sebeplerle değişmesinin sözkonusu olmadığını, sözleşmenin yapıldığı tarihte coronanın var olduğunu, kira bedelinin uyarlanması hakkında dava tarihinden ileriye doğru geçerli olacak şekilde karar verilebileceğini, dava tarihinden önceki kiralar için uyarlama talep edilemeyeceğini, kira bedelinin uyarlanması davasındaki kira bedellerinin davanın açılma tarihi olan 12.12.2021 tarihinden sonraki döneme ilişkin olacağından Antalya 7. İcra hukuk Mahkemesinin 2021/674 Esas sayılı dosyasında belirtilen kira alacaklarıyla ilgisi bulunmadığını, davacının iş bu davayı kötü niyetli olarak açtığını, icra takibi yaptıktan sonra usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen tebligat usulsüz denilerek Antalya 7....
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; uyarlama koşullarının oluşup oluşmadığı yeteri kadar irdelenmediği gibi, yukarıda belirtilen ilkeler dikkate alınmadan, kira bedelinin tespiti davasındaki usul ve esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulduğu görülmektedir....
