Diğer taraftan, 2644 sayılı Tapu Kanununun 26. maddesince taşınmaz satış vaadi sözleşmelerinin tapuya şerhi halinde sözleşmeyle kazanılan şahsi hakkın taşınmaza sonradan malik olanlara karşı ileri sürülme olanağı vardır. Gerçekten 2644 sayılı Tapu Kanunun 26/5. maddesinde sözleşmenin tapuya şerhinden itibaren 5 yıl içinde satış yapılmaz ise gayrimenkul siciline verilen şerhin tapu sicil muhafızı veya memuru tarafından resen terkin olunacağına dair hüküm bulunmaktadır. Somut olayda satış vaadi sözleşmesinin tapuya şerh verildiği 08.08.1991 tarihinden itibaren 5 yıl geçtiği halde satış işlemi yapılmadığında tarafların bir uyuşmazlığı yoktur....

Petrol Akaryakıt A.Ş. hakkında verilen hükme yönelik temyiz itirazlarına gelince; Taraflar arasında 21.08.2003 tarihli ve tapuya şerh edildiği tarihten itibaren 10 yıl süreli kira sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmeye konu taşınmaz akaryakıt servis ve satış istasyonu olarak kullanılmak veya üçüncü kişilere bu amaçla kullandırılmak üzere davacıya kiraya verilmiştir. On yıllık sözleşme süresine tekabül eden kira parasının davalı kiralayana peşin olarak ödendiği taraflar arasında uyuşmazlık konusu değildir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi K A R A R Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin denetiminden de geçen ve kira sözleşmesinin münfesih olduğunun tespiti ve sözleşmenin tapudaki şerh kaydının terkinine ilişkin nitelendirilen davada verilen hükmün temyiz inceleme görevi 2797 sayılı Yargıtay K.nun 14.maddesi gereğince 3 .Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 11.6.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

Türk Medeni Kanunu’nun 735. maddesinde düzenlenen ve tapu kütüğüne şerh verilen sözleşmeden doğan önalım hakkı şerhte belirtilen sürede ve belirtilen koşullara göre her malike karşı kullanılabilir. Kütükte koşullar belirtilmemiş ise taşınmazın üçüncü kişiye satışındaki koşullar esas alınır. Şerhin etkisi her durumda şerhin verildiği tarihin üzerinden on yıl geçmekle sona erer. Bu nitelikteki bir önalım hakkının doğabilmesi için öncelikle bir önalım sözleşmesinin yapılması gerekir. Bu sözleşmenin yapılması ile mal sahibi mülkiyet hakkını ileri bir tarihte devir borcu altına girmiş olur. Buna karşın önalım alacaklısının önalım akdine konu edilen malın mülkiyetinin kendisine devir edilmesini isteme hakkı doğar. Sözleşmeden doğan önalım hakkı şahsi bir haktır. Sözleşmenin tarafı olanlar için hüküm ifade eder. Ayni bir hak olmadığı gibi aynı zamanda nispi bir haktır. Önalım sözleşmesinin tapuya şerh edilmiş olması şahsi nitelik taşıyan hakka ayni hak vasfını kazandırır....

Şti. 04/02/2014 tarihli kira sözleşmesine göre davaya konu akaryakıt istasyonunun üzerinde bulunduğu Aydın ili Nazilli İlçesi ... Mah. .... mevkiinde bulunan tapuda ... Ada ve .. parselde bulunan üzerinde akaryakıt/otogaz satış istasyonu kurulu arsa vasfındaki taşınmazın 10 yıl boyunca davacı şirkete kiralandığı, sözleşmenin 6. maddesinde kira sözleşmesinin tapuya şerh ve tescil edilmesinin kararlaştırıldığı görülmüştür. Yine taşınmazın tapu kaydına göre de kira sözleşmesi 17/02/2014'te 10 yıl boyunca davacı şirket lehine tapu kütüğüne şerh verildiği görülmüştür. Söz konusu taşınmazda davacı kira hakkına dayanarak, dava dışı ... Ltd. Şti. ile 25/09/2014'te söz konusu taşınmaz üzerinde faaliyet göstermek üzere 5 yıl süreli "... Petrol A.Ş. Standart Bayilik Sözleşmesi" imzalanarak dava dışı şirkete akaryakıt ve otogaz bayiiliği verildiği; aynı tarihli "Ariyet Demirbaş Senedine"göre de davacının ve ... Gaz A.Ş.'nin, dava dışı şirkete "Kurumsal+Dijital Fiyat Panosu", "...", "......

Tapu Kanunu’nun 26/6 maddesi uyarınca bu şerh 5 yıl için geçerli olup 5 yılın dolmasıyla kayıttan silinir ve anılan gücünü yitirir. Satış vaadi sözleşmesinin tapuya şerhinden sonra 5 yıl içinde kayda işlenen her türlü haciz, ipotek ve benzeri sözleşme alacaklısının haklarını kısıtlıyacak nitelikteki şerhler de sözleşme alacaklısını bağlamaz. Somut olaya gelince; 16.05.1961 tarihli satış vaadi sözleşmesinde ... , 27 ada 18 parselde kayıtlı taşınmazın 48 m2 lik kısmın davacı ...'e satışı vaadinde bulunulmuştur. Bu sözleşme 10.12.1962 tarihinde tapuya şerh edilmiş, davalıya şerhin terkininden önce 21.01.2004 tarihinde intikal etmiştir. Satış vaadi sözleşmelerinin tapuya şerhi lehine şerh konan kişinin sözleşme ile edindiği kişisel hakkını güçlendirir ve bu şerhle kazanılan hak sonraki maliklere karşı da ileri sürülebilir....

Asliye Hukuk Mahkemesi kararına aykırı olduğunu ileri sürerek, taraflar arasında düzenlenmiş bulunan 1995 yılında tapuya verilen şerhin kaldırılmasına dair yolsuz terkin işleminin iptali ile yeniden şerh verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı, ..., ... ve ... vekili, usul ve yasaya aykırı davanın reddini istemiştir. Davalı, Tapu Müdürlüğü vekili, kanunda belirtilen beş yıllık sürenin dolması ve şerhin terkinin talep edilmesi üzerine şerhin terkin edildiğini, buna engel yasal bir durumun olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Davalılar, ... ve.... davaya cevap vermemiştir....

Petrolculuk AŞ) ile davalı şirketin ortakları arasında 07.07.1995 tarihinde kira sözleşmesi imzalandığı ve taşınmazın davacıya kiraya verildiği, kira sözleşmesinin tapuya şerh edildiği, kira sözleşmesine konu taşınmaz üzerinde davalı şirketin akaryakıt istasyonunu kurup çalıştırmak için davacı ile bayilik sözleşmesi imzaladığı, yine taraflar arasında 07.07.1995 tarihli ariyet sözleşmesi ve protokol imzalandığı konularında ihtilaf bulunmamaktadır....

YANIT: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, kira bedellerinin taksitler halinde ödenmesinin kararlaştırıldığını, fakat gecikmiş kira bedelleri ile ilgili protokolün hazırlanma aşamasında davaya konu icra takibinin yapıldığını, davalının tahliyesi istenen taşınmazlarda kiracı olmadığını, davalıya bu yönde bir husumet yöneltilemeyeceğini, 03/02/1993 tarihinde daha önce tapu kaydında müvekkili lehine Üniversite tarafından intifa hakkı tesis edilen taşınmazın 40 yıl süre ile Kipa'ya kiraya verildiğini, Vakıf lehine verilen intifa hakkının YÖK tarafından uygun görülmemesi üzerine Üniversite tarafından 01/06/1994 tarihinde terkin edildiğini, bunun üzerine Üniversite ile Vakıf arasında 15/02/1995 başlangıç tarihli kira sözleşmesi imzalandığını, 24/10/1997 tarihinde de müvekkili ile Kipa A.Ş. arasında yapılan kira sözleşmesinin Üniversite tarafından tapuya şerh ettirildiğini, bu şerh ile birlikte davacı yanın 40 yıl süreli kira sözleşmesini ve kiracının Kipa A.Ş. olduğunu kabul ettiğini...

CEVAP Davalı vekili; davalının dava konusu taşınmazın maliki olduğunu, dava konusu taşınmazı kiraya veren kişi ile davalının kardeş olmaları nedeniyle 1918 parsel ... taşınmazın kiraya veren kişi adına tespit edildiğini, tapu kayıt malikinin davalının şimdiye kadar olan kullanımına müdahale etmediğini, tapuya şerh edilmediği için davacının kira sözleşmesinin davalıyı bağlamayacağını, dava konusu taşınmaz 1 yıl ekilip 1 yıl nadasa bırakıldığı için 2013 - 2018 yılları arasında geçen sürede 2 kez ekildiğini, kiraya veren tapu kayıt maliki, 2013 yılında öldüğünden kira sözleşmesinin hükümsüz hale geldiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesi yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında özetle; "...dava konusu taşınmaza davalının el attığının belirlendiği ve ecrimisil isteminin yasal şartlarının oluştuğu..." gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....