Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. 6100 sayılı HMK'nın 341/1- b maddesi gereğince '' İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar.'' şeklindeki düzenleme karşısında verilen kararın istinaf kanun yoluna tabi olduğu görülmüştür. HMK'nın 389/1 maddesi gereğince ise '' Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.'' şeklindeki düzenleme ile ihtiyati tedbir kararının hangi durumlarda verilebileceği belirlenmiştir. Somut olayda; Küçükçekmece 3....
ye veya yeddiemine teslimi suretiyle ihtiyati tedbir konulmasına" karar verilmiştir. İHTİYATİ TEDBİRE İTİRAZ: Davalı vekili 31.08.2021 tarihli dilekçesi ile ihtiyati tedbir kararına itiraz ederek, ihtiyati tedbirin kaldırılmasını ve el konulan bir adet iş makinesinin davalıya teslimini talep etmiştir. İHTİYATİ TEDBİRE İTİRAZIN REDDİ KARARI: Mahkemece, duruşma açılarak yapılan inceleme sonunda verilen 18/01/2022 tarihli ara karar ile; "Mahkememizce değerlendirmeye konu olan işbu ara karar konusu ise, davadan önce İstanbul 5. ATM'nin 2021/239 Değişik İş sayılı dosyasında verilen ihtiyati tedbir kararına davalı tarafından yapılan itiraza yöneliktir....
Davacı vekili ihtiyati tedbir talep etmiş ancak ihtiyati tedbir harcını yatırmamıştır. 492 sayılı Harçlar Kanunu, harcın alınmasını veya tamamlanmasını tarafların isteklerine bırakmayıp, anılan hususun mahkemece kendiliğinden gözetileceğini düzenlemiş ve buyurucu nitelikteki 32. maddesinde yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağını öngörmüştür. Harç ikmali sağlanmaksızın davalının ihtiyati tedbir talebine ve yargılamanın sürdürülmesine 492 sayılı Harçlar Yasası'nın 30. ve 32. maddeleri hükmü gereğince yasal olanak yoktur....
GEREKÇE: Talep ; İİK 72/3 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında takibin durdurulması istemine ilişkindir. İİK 72/3.maddesi "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak,... göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. Menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir koşulları değerlendirilirken İİK 72 maddesi yanında, H.M.K. 389 vd. maddelerinin de göz önünde bulundurulması gerekir. H.M.K.'...
Kat 30-31-32 Nolu Büro vasıflı bağımsız bölümlerin kiralanması hususunda; Davacının; 05/04/2019 tarihinde, Has Lider Sigorta A.Ş. tarafından sunulan 3 adet taşınmazın kiralanması hususunda 60 aylık kira süresince, 10.000,00 TL (KDV hariç) kira bedeli içerir teklif üzerine taşınmazlara ihtiyati tedbir şerhi konulduğu bildirildiğinde söz konusu kira akdini tamamlayamadığı, teklifin son geçerlilik tarihi olan 30/04/2019 tarihinde, taşınmaz üzerinden ihtiyati tedbirin kalkmamış olması sebebiyle teklifin hükümsüz kalarak bu kapsamda kira sözleşmesi yapamadığı, Davacının; 17/04/2019 tarihinde konulan ihtiyati tedbir şerhinin, 28/06/2019 tarihinde kaldırılması nedeniyle 73 gün boyunca taşınmazları üzerinde tasarrufta bulunamayarak kiralama yapamadığı iddiası ile ilgili olarak; 03/05/2023 tarihinde yerinde yapılan inceleme, taşınmazın değerine etki eden faktörler ile dosyada mevcut bilgi ve belgeler ile birlikte, Mahkemenin takdirinde olmak üzere; Alternatif-1: Söz konusu ana taşınmazın ve davaya...
olması halinde, dava konusu taşınmaz üzerine; üçüncü kişilere devrinin önlenmesi amacıyla ihtiyati tedbir şerhi konulması... ...Davanın tapu iptali ve tescil davası ile birlikte gecikme tazminatı talebine ilişkin olduğu, davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinde bulunduğu, tapu iptali ve tescil davasında ihtiyati haciz müessesinin uygulanmasının mümkün olmadığı, gecikme tazminatı talebi yönünden uyuşmazlık, alacağın varlığı yargılamayı gerektirdiğinden ve davanın bulunduğu aşama itibari ile dosya kapsamında şu aşamada iddiayı doğrulayan ve mahkememizce yaklaşık olarak kanaat getirecek yeterli bilgi ve belge bulunmadığından, İİK.257.vd maddelerindeki koşulları bulunmayan ihtiyati haciz talebinin reddine..." şeklinde karar verilmiştir....
olması halinde, dava konusu taşınmaz üzerine; üçüncü kişilere devrinin önlenmesi amacıyla ihtiyati tedbir şerhi konulması... ...Davanın tapu iptali ve tescil davası ile birlikte gecikme tazminatı talebine ilişkin olduğu, davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinde bulunduğu, tapu iptali ve tescil davasında ihtiyati haciz müessesinin uygulanmasının mümkün olmadığı, gecikme tazminatı talebi yönünden uyuşmazlık, alacağın varlığı yargılamayı gerektirdiğinden ve davanın bulunduğu aşama itibari ile dosya kapsamında şu aşamada iddiayı doğrulayan ve mahkememizce yaklaşık olarak kanaat getirecek yeterli bilgi ve belge bulunmadığından, İİK.257.vd maddelerindeki koşulları bulunmayan ihtiyati haciz talebinin reddine..." şeklinde karar verilmiştir....
İİK'nın 72. maddesinin beşinci fıkrası gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında, ihtiyati tedbir kararı almamış veya verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir. Bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına gerek yoktur. Borcun ödenmiş olduğunu öğrenen mahkemenin yukarıda yazılı yasa hükmü gereğince davaya kendiliğinden istirdat davası olarak devam etmesi gerekir (Çavdar, S.: İtirazın İptali, Borçtan Kurtulma, Menfi Tespit ve İstirdat Davaları, Ankara, 2007, s. 803)....
Dava dilekçesinin ekinde yer alan Kira Sözleşmesinin tarafları ile eldeki davanın ve yine davaya konu ve takibe dayanak senet ile eldeki davanın taraflarının aynı olduğu, bununla birlikte taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinde kiranın başlangıç tarihi ile senedin düzenleme tarihinin aynı olduğu bu nedenle uyuşmazlık konusunun yukarıdaki açıklamalar da nazara alındığında kira sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit talebine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Dava, 27/09/2021 tarihinde 6100 sayılı HMK'nın yürürlüğe girmesinden sonra açıldığına göre görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. HMK nun 1.maddesi hükmüne göre; göreve ilişkin kurallar kamu düzeninden olup, aynı yasanın 114/1-c bendi uyarınca, dava şartı olan bu husus, HMK'nun 115/1 maddesi gereğince mahkemece davanın her aşamasında kendiliğinde araştırılır....
Kanunun 390/3. maddesinde “Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır." şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir. Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin 2021/3452 esas, 2021/6001 karar sayılı kararında gerekçeleri açıklandığı üzere Türk Borçlar Kanunu'nun 138. maddesi uyarınca açılan uyarlama davasında ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkündür. Bununla birlikte HMK'nun 390/3 maddesinde "Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır. " düzenlemesi bulunmaktadır. O halde ihtiyati tedbir talep edenin, mahkemede talebin haklılığı hakkında bir kanaat oluşturacak şekilde kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat edecek delilleri sunmuş olması gerekmektedir....
