Bununla birlikte kira parasının tespiti yöntemini belirleyen 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da kira parasının “hak ve nesafete uygun” seviyede takdiri ile “sınırlı artışı” öngörülmektedir. O nedenle kira parasının tespiti bir sınırlamadır ve hakim kira parasını takdir ederken bunun bir sınırlama olduğunu gözetmelidir.18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Y.İ.B.K. ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre “hak ve nesafet” ilkesi uyarınca hakim bu sınırlamayı yaparken, öncelikle tarafların tüm delilleri varsa emsal kira sözleşmeleri aslı veya onaylı örnekleri dosyaya alınmalı, bilirkişi marifetiyle kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek görülüp incelenmeli, böylece elde edilen veriler somutlaştırılarak, dava konusu yer ile ayrı ayrı (konumu, çevresi, niteliği, kullanım şekli, kira başlangıç tarihi, kira süreleri vb.)...
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davada, 15.09.2008 tarihinde başlayan dönem kira parasının aylık net 10 000,00 TL olarak tespiti istenilmiştir.Mahkemece, aylık kira parasının 3250,00 TL olarak tespitine ilişkin hükmü taraf vekillerince temyiz edilmiş, Dairemizin 01.04.2010 tarih ve 2010/3285-5566 sayılı ilamı ile “yargılama sırasında alınan bilirkişi raporları arasında çelişki bulunduğu gözetilmeksizin karar verilmesinin” usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesi ile bozulmuş, bozma ilamına uyularak yeniden rapor alınmış ve dava konusu 15.09.2008 dönemi kira parasının aylık net 4250,00 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.Mahkemece hükmüne uyulan bozma ilamı gereği tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki; davada, 15.09.2008 dönemi kira parasının hak ve nesafet ilkesi gereği tespiti istenilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının tespiti istemidir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Ancak yargılama devam ederken yeni dönemin (01.03.2012) başladığı da gözönünde bulundurularak, mahkemece bir sonraki dönem için (2012) kira parasının tespitini isteyip istemediği hususunun davacı taraftan sorularak istemesi halinde bir sonraki dönem için kira parasının tesbitine karar verilmesi mümkündür. O halde mahkemece, davacının iştirak halinde malik olduğu taşınmaza ilişkin tek başına kira tespit davası açmaya sıfat ve yetkisinin bulunup bulunmadığı tartışılmalı ve yukarıda açıklanan İBK. hükmü gereğince davacıdan 01.03.2012 dönemi için kira tespiti isteyip istemediği sorularak, sonucuna göre istediği takdirde taşınmazın anılan tarih itibariyle boş olarak getireceği kira parası belirlenerek sonucuna göre hak ve nesafete uygun bir miktara hükmedilmesi; bir sonraki dönem için kira tespiti istememesi durumunda ise davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir....
Sözleşmenin özel şartlarının 6. maddesinde “Kiracı kontrat bitiminde kira rayiç bedelini % (-) oranında artışını şimdiden kabul ve taahhüt eder.” şeklindeki hüküm bulunmaktadır. Sözleşmedeki bu hüküm ile herhangi bir artış oranı belirlenmemiş ise de; yenilenen dönemde artış iradesi ortaya konulmuş olduğundan, artış şartının varlığı kabul edilmelidir.Böyle bir şart, 21.11.1966 gün ve 19/10 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında anılan ihtarın hukuksal önemini ortadan kaldırmaktadır. Başka bir ifade ile sözleşmede böyle bir şartın kabul edilmesi halinde, kiralayan ihtar çekmeye gerek kalmaksızın, o dönem içinde kira parasının tespiti için dava açabilir.Dava konusu olayda 1.1.2011 yılı kira bedelinin tespiti istenilmiştir. Mahkemece yapılacak iş, bu dönem için kira parasının hak ve nesafete göre tespiti olmalıdır....
KİRA PARASININ TESPİTİYABANCI PARA 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 83 ] "İçtihat Metni" Dava dilekçesinde, kira parasının 15.08.2005 gününden başlayarak aylık 1.538.46 Amerikan Doları olarak tespiti istenilmiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile aylık kira parasının 1.442.31 ABD Doları tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği düşünüldü. Davada, 15.08.2005 tarihinden başlayan döneme ilişkin aylık kira parasının 1.538.46 ABD Doları olarak tespiti istenilmiş, Mahkemece, hak ve nesafet uygulamasına göre 1.442.31 Amerikan Doları kira parasına hükmedilmiştir. Taraflar arasında 15.08.1995 başlangıç tarihli ve 3 yıl süreli kira sözleşmesinde, aylık kira parası 1.000 ABD Doları olarak kararlaştırılmıştır. Sözleşme 6570 sayılı Yasa'nın 11. maddesi uyarınca yenilene gelmiştir....
Sözleşmenin özel şartlar bölümünün 5.maddesinde kira parasının “(Tefe + Tüfe) : 2” oranında artırılacağı kararlaştırılmıştır. Sözleşmedeki artış şartı yenilenen ilk dönemde tarafları bağlayacağından; bu durumda yenilenen ilk kira döneminde kira parasının sözleşmedeki artış şartına göre, takip eden dönemlerde ise ÜFE deki artışın yansıtılması suretiyle artırılarak 1.11.2007 tarihinde başlayan dönemde aylık kira parasının1.060 TL olarak tespiti gerekirken, artış şartının dikkate alınmaması ve anlaşılamayan hesaplama yöntemi izlenerek kira parasının tespiti doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 01.01.2010 gününden başlayarak aylık 12.000,00 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kira parasının net 11.000,00 TL olarak tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davada, aylık kira parasının 01.01.2010 tarihinden itibaren 12 000,00 TL olarak tespitine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.Mahkemece, aylık kiranın net 11 000,00 TL olarak tespitine karar verilmiştir.Davada tespiti istenilen dönem hak ve nesafet dönemi olup, bilirkişinin taşınmazın serbest şartlarda ve boş olarak kiralanması halinde getirebileceği kira bedelinin belirlenmesinden sonra, hakim tarafından uygun bir hak ve nesafet indirimi yapılarak kira parasının tespiti cihetine gidilecektir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece istemin kısmen kabulüne 01.06.2013 tarihinden geçerli olmak üzere kira parasının brüt 4.950 TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin diğer temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak, davacı brüt tutar üzerinden 3.750 TL olarak ödenen kira parasının brüt 5.625 TL olarak tespitini istemiş, mahkemece kira parasının brüt 4.950 TL olarak tespitine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira parasının tesbiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira parasının tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, davalının uzun yılardır müvekkilinin kiracısı olduğunu, kira parasının bazı yıllar cüz'i olarak artırıldığını, bazı yıllar ise artırılmadığını, 2010 yılında yıllık kira parasının 9.000,00 TL olduğunu, Kira parasının 01.06.2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yıllık 35.000,00 TL olarak tespitini istemiştir....
