Hak ve nesafete uygun kira belirlenirken en son ödenen aylık kira bedeline endekse (ÜFE) göre artış yapılarak belirlenen kiradan daha düşük olmayacak şekilde taşınmazın boş olarak kiraya verilmesi halinde getirebileceği brüt kira bedelinden, davalının eski kiracı olduğu gözetilerek hakkaniyete uygun bir miktarda indirim yapılması gerekir. Davacının ibraz ettiği 01.11.2009 başlangıç tarihli 800 TL bedelli kira sözleşmesine davalı karşı çıkmamıştır. Davalı tarafça fotokopisi ibraz edilen ve 02.11.2014 başlangıç tarihli süresiz 600 TL bedelli kira sözleşmesinin aslını davalı taraf ibraz edememiş, davacı da bu sözleşmeyi kabul etmemiştir....
Mahkemece yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda alınan bilirkişi raporunda ise kiralanan işyerinde kiracı tarafından yapılan imalatların oranı %36 olarak belirtilmiş, ek raporda ise alışveriş merkezinin tamamının yapı maliyeti ile davaya konu işyerinde yapılan imalatlar arasındaki oran ve alışveriş merkezindeki eksik imalatların oranı belirtilmiş ancak, kiradan ne oranda indirim yapılması gerektiği konusunda görüş bildirilmemiştir. Bu haliyle bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli değildir. Mahkemece takdir hakkının kullanıldığı belirtilerek kiradan %28,5 oranında indirim yapılmış ise de, takdir hakkı kullanılırken hükmün Yargıtay’ın denetimine elverişli objektif esaslara dayandırılması gerekirken kararda belirtilen indirim oranının nasıl belirlendiği açıklanmamıştır....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 28/10/2021 NUMARASI : 2019/1715 ESAS 2021/1740 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Kira Parasının Tesbiti İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı kiracının Üçevler Mah. dilekçede yazılı adreste 01.01.2011 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile oto yedek parça satışı yaptığını, sözleşmenin 3....
Davalı vekili; Kira sözleşmesinin tek taraflı ve haksız olarak feshedildiğini erken tahliye nedeniyle makul süre kira bedeli taleplerinin haklı olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 01.10.2011 gününden başlayarak aylık 9.000.00 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından duruşma istemli olarak temyiz edilmiştir. Davanın niteliği itibariyle duruşma isteminin reddine karar verildi. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Davacı vekili ; emsal ve rayice uygun şekilde 01.10.2011 tarihinden başlayan kira döneminden itibaren aylık kira bedelinin 9.000.00 TL olarak tespitine karar verilmesini talep etmiştir....
Mahkemece bilirkişi raporu doğrultusunda 01.01.2013 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin 1.500,00 TL olarak tespitine karar verilmiştir. 1-)Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazları yerinde değildir. 2-)Davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde; Mahkemece yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda belirlenen kira parasından "hak ve nesafet" indirimi yapılması gerekirken, hakkaniyet indirimi yapılmaması suretiyle kira bedelinin fazla miktarda tespitine karar verilmesi doğru değildir. O halde kira ilişkisinin başlangıcı da dikkate alınarak belirlenen kira bedelinden hak ve nesafet esaslarına göre uygun bir indirim yapılması için hükmün bozulmasını gerektirmiştir....
Kabule göre de; hak ve nesafete uygun kira belirlenirken taşınmazın boş olarak kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira bedelinden, davalının eski kiracı olduğu gözetilerek hakkaniyete uygun bir miktarda indirim yapılarak brüt kira bedelinin tespitine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik bilirkişi raporuna dayalı olarak, hak ve nesafet indirimi de yapılmaksızın tespit kararı verilmesi, kira bedelinin brüt değil net olarak belirlenmesi, belirlenen kira bedelinin aylık mı yoksa yıllık mı olduğunun hükümde belli olmaması, doğru görülmemiştir....
Bu tespit dosyası sonrasında 27.09.2018 tarihinde davacı tarafından alacak istemli dava açılmıştır. Kira sözleşmesinde aylık kira bedeli 7.000,00 TL olarak yıllık kira bedelinin 84.000,00 TL olduğu ve kira bedelinin 1 yıllık peşin olarak 80.000,00 TL mal sahibine ödendiği kira sözleşmesinin özel koşullar bölümü 10.maddesinde yazılı olduğundan yıllık kira bedelinin 80.000,00 TL kısmının kiracı tarafından ödendiğinin kabulü gerekir. Davalı kiracı şifahi anlaşma ile 4.000,00 TL indirim yapıldığını savunmuştur. Ancak bu savunmasını yazılı bir belge ile kanıtlaması gerekir. Aynı şekilde davacı kiraya veren, kira sözleşmesinde yazılı olan yıllık olarak 80.000,00 TL kira bedeli kısmının ödenmediğini yazılı bir belge ile ispat etmesi gerekir. Davacı kiraya veren 80.000,00 TL kira bedelinin ödenmediğinin aksini yazılı belge ile kanıtlayamadığından davalı kiracının 80.000,00 TL kira bedelinden sorumlu olmadığı bu miktarın ödendiği anlaşılmaktadır....
Hak ve nesafete uygun kira belirlenirken en son ödenen aylık kira bedeline endekse (ÜFE) göre artış yapılarak belirlenen kiradan daha düşük olmayacak şekilde taşınmazın boş olarak kiraya verilmesi halinde getirebileceği brüt kira bedelinden, davalının eski kiracı olduğu gözetilerek hakkaniyete uygun bir miktarda indirim yapılması gerekir. Olayımıza gelince; Taraflar arasında 01/05/2009 başlangıç tarihli ve 32 ay süreli kira sözleşmesinin varlığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı tarafından tespiti talep edilen 01/01/2013 dönemi hak ve nesafet dönemi olup mahkemece hak ve nesafete göre belirleme yapılması gerekmektedir....
-TL olduğuna karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delilerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.2-) Davalının eski kiracılık indirimine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;Hak ve nesafete uygun kira belirlenirken en son ödenen aylık kira bedeline endekse (ÜFE) göre artış yapılarak belirlenen kiradan daha düşük olmayacak şekilde taşınmazın boş olarak yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira bedelinden, davalının eski kiracı olduğu gözetilerek hakkaniyete uygun bir miktarda indirim yapılması gerekmektedir.Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, taşınmazın boş olarak yeniden kiraya verilmesi halinde 01.09.2015 tarihinden itibaren aylık 2.350....