DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, taşınmaz kira sözleşmesinden kaynaklı davalının haksız işgal iddiasına dayalı ecrimisil talebi ile açılan tazminat davasıdır. 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK'nun 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir." Mahkemelerin görevi kamu düzenine ilişkin kurallardan olup, yargılamanın her aşamasında istek üzerine ya da re'sen gözetilmesi gerekir. Somut olayda, taraflar arasındaki uyuşmazlık kira ilişkisinden kaynaklandığına göre görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Görev dava şartı olup yargılamanın her aşamasında resen nazara alınır....
Dosyanın incelenmesinde davacı tarafından davalı şirket aleyhine Samsun İcra Müdürlüğünün 2019/25273 esas sayılı dosyasında 24/06/2017 tanzim tarihli uzun süreli kira sözleşmesine istinaden kiralanan aracın kullanılmadığı süreye isabet eden kira bedelinin iadesi için icra takibi başlatırken davalı şirketin icra takibine itiraz ederek icra takibine akdi ilişkiyi kabul etmeyerek esas hakkında ve yetki yönünden itiraz edildiği davacı tarafından eldeki itirazın iptali davasının açıldığı anlaşılmıştır. Takibe dayanan kira sözleşmesinin incelenmesinde kiracının davacı T1 kiraya verenin ise KRL Kurul Otomotiv Turizm Seyahat Ltd. Şirketi olup sözleşmenin bu şirket adına KRL Kurul Otomotiv yetkilisi Duygu Kurul tarafından imzalandığı anlaşılmıştır. 6100 Sayılı HMK'nın 4(1) a maddesi gereği kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda Sulh Hukuk Mahkemeleri görevlidir....
lll.İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, kambiyo senedinden kaynaklı menfi tespit davasıdır....
Mahkemenin görevi belirlenirken, taraflar arasındaki uyuşmazlığın hangi hukuki sebebe dayandığının tespiti gerekmektedir. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK’nun 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir. Somut olayda, taraflar arasında kira sözleşmesi olduğu tartışmasızdır. Dava konusu talep ise, kira sözleşmesinden kaynaklı kira alacağıdır. Her ne kadar mahkemece, kiraya konu yerin sit alanı olması ve malikinin Hazine olması nedeni ile sözleşmenin kesin hükümsüz olduğu belirtilmiş ise de, kira sözleşmesi şahsi hak doğuran bir sözleşme olmakla kiralayanın mutlaka malik olması gerekmemektedir. Kiraya veren hak ve yetkilerini sözleşmeden almaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2024/181 Esas KARAR NO : 2024/491 DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 24/02/2024 KARAR TARİHİ : 30/05/2024 Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; "Davalı ...'nin müvekkil ...'ne borçlu olması sebebiyle, tarafımızca davalı şirket aleyhine Tire İcra Müdürlüğü'nün... esas numaralı dosyasıyla icra takibi başlatılmıştır. Davalı şirket, müvekkil şirkete araç kiralama sözleşmesinden ve aralarındaki ticari nitelikteki iş gereği davalı tarafça ödemesi yapılmamış olan alacak kalemlerinden kaynaklı olarak borçlu bulunmaktadır. Taraflar arasında ekte sunulan ticari faturalar gereği araç kiralama ilişkisinden kaynaklı alacak borç ilişkisi mevcuttur....
itirazın iptali istemi olup, taraflar arasındaki uyuşmazlık kira ilişkisinden kaynaklanmaktadır....
Maddesinde Sulh Hukuk Mahkemesinin görev alanında düzenlendiği, söz konusu maddenin 4/1-a maddesinde "...Kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları,..." şeklinde düzenlemenin bulunduğu, söz konusu düzenlemeden de anlaşılacağı gibi kira ilişkisinden kaynaklı tüm davalara bakma görevinin Sulh Hukuk Mahkemesine verildiği, mevcut dosyada uyuşmazlığın araç kira ilişkisinden kaynaklı olduğu, bundan dolayı mevcut davaya bakma görevinin Sulh Hukuk Mahkemesinde olduğu anlaşılmış ve davanın görev yönünden usulden reddine dair, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Örneğin çekişmeli alacak olacak kira sözleşmesi ise kaynaklı uyuşmazlık Sulh Hukuk Mahkemesi’nde işçilik alacaklarına ilişkin uyuşmazlık İş Mahkemesinde, ticari olmayan bir alacağa dayalı uyuşmazlık ise Asliye Hukuk Mahkemesi’nde, ticari nitelikte bir alacak ise Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülecektir. Kanun koyucu burada her uyuşmazlığın uzman mahkemelerde görülmesine ilişkin genel ilkeden ayrılmamıştır." şeklinde ifade edilmiştir. Dava konusu olayda taraflar arasındaki ihtilaf davacı ile davalı taraf arasındaki 01/04/2020 tarihli taşınmaz kiralama sözleşmesinden kaynaklı olup, taraflar arasındaki ihtilafın kira ilişkisinden kaynaklanması nedeniyle HMK 4. madde gereğince kira ilişkisinden kaynaklanan her türlü uyuşmazlığa bakma görevi Sulh Hukuk Mahkemesi'ne ait olup, bu özel düzenleme gereği davaya bakmaya Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir....
hukuk mahkemesinde görüleceği düzenlenmiştir.Somut olayda menfi tespit talebinin dayanağı icra takibine konu senetlerin taraflar arasındaki kira sözleşmesinden kaynaklı olarak düzenlendiği anlaşıldığından, taraflar arasındaki kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden, mevcut iş bu dava ticari dava olmadığından TTK'nun 4. ve HMK'nun 114. ve 115. maddeleri gereği mahkememizin görevsizliğine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
nın 4/I-a maddesinde ise, kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı ... ve İflas Kanununa göre ilamsız ... yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara, konuları ve değerlerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemelerinde bakılacağı hükmüne yer verilmiştir....
